تبریز (شهر اولین ها)

[fuzuli 47]

[h=1][/h]

کلانشهر تبریز مرکز استان تاریخ آذربایجان شرقی و از شهرهای پر جمعیت کشور ماست. این شهر توسط کوه عون بن علی (عینالی) و پیشکوه های آتشفانی سهند احاطه شده است.

آب و هوای تبریز در زمستان سرد و خشن و دارای زمستان طولانی می باشد.

از نظر پوشش گیاهی اطراف تبریز به ویژه در کناره کوه سهند دارای مراتع و چمنزارهای دلپذیری است.

رود های مهم آن آجی چای (تلخه رود ) ، میدان چایی (قورو چای) ، کؤمور چایی و ... هستند.

پیشینه ی تاریخی

بنظر برخی از باستانشاسان از جمله David Rohlباستان شناس انگلیسی ، شهر تبریز به همراه نواحی اطراف آن همان " بهشت آدم ابوالبشر (ع)" است. این نظریه چندان هم بعید نیست زیرا براساس مندرجات محل بهشت و باغ آدم (ع) در نزدیکی منشا چهار رود بزرگ دجله و فرات ، رود ارس (آراز) و رود قزل اُزَن می باشد. همچنین وقتی شاه-پهلوان بزرگ سومری "گیلگامیش" وقتی به جستجوی راز جاودانگی می پردازد وارد سرزمین خدایان می شود واز کوه ماشو (کوه میشوو در راه تبریز به مرند ) می گذرد و اوتناپیشتیم (نوح سومری ، تنها انسان جاوید در سرزمین خدایان ) دیدار می کند . اما پس از خوردن گیاه جاودانگی توسط مار نا امید می شود(مار نشان جاودانگی می باشد). او پند اوتناپیشتیم را بگوش دارد که " آدم اؤلَر ، آد قالار" (نام نیک است که باقی می ماند) انسان سرنوشتی جز مرگ ندارد و راز جاودانگی نیکی به مردم است.

 

شاید نخستین بار سومری ها از این ناحیه به میان دو رود (بین النهرین) کوچ کرده اند و در طول تاریخ وقتی زندگی سومری ها از طرف اقوام دیگر تهدید می شد ، مردمانی از کوهستان های آذربایجان به یاری سومری ها می پرداختند.

در سنگنوشته های سارگون دوم آشوری از یورش او به شهری آباد که دارای باغ و خندق بوده و دژی مستحکم داشته درمحل کنونی تبریز نام می برد. آشوری ها برای غارت کردن فلزات طلا و ... و اسب های آذربایجان بدانجا یورش می بردند.

گورستان تاریخی که اکنون به موزه ی عصر آهن 2 معروف است ، متعلق به 1200-800 پیش از میلاد و حتی پیشتر است.

بر اساس افسانه ها جمشید شاه "عید نوروز " را برای اولین بار در آذربایجان گرامی داشت.

در زمان حمله ی اسکندر یونانی به ایران ، نام آذربایجان " آتروپاتئنا" بوده است.

آذربایجان سه بار از سال 19-21 مورد یورش اعراب مسلمان قرارگرفت و تسخیر شد . مرکز فرماندهی این حملات شهر کوفه بوده است و گروهی از ایشان برای همیشه در شهر تبریز اقامت کردند.

برخی بنای شهر تبریز را به زبیده خاتون زن هارون الرشید نسبت می دهند که نادرست است.

در دوره ی " آباقا خان " 663-680 ه.ق تبریز پایتخت ایلخانان مغول شد. در زمان سلطان محمود غازان تبریز به بیشترین رشد و توسعه ی خود دست یافت.

خواجه رشیدالدین دانشگاه بزرگ " ربع رشیدی" را در تبریز پایگذاری کرد.تاج الدین علیشاه " ارک " تبریز را بنا کرد.

جهان شاه بن قره یوسف نیز امر به ساختن " گؤی مسجد" (مسجد کبود) داد.

تبریز بارها توسط زمین لرزه ها در معرض ویرانی قرار گرفته است.

شاه اسماعیل صفوی (که در شعر ترکی ختایی تخلص می کرد) در سال 906 ه.ق تبریز را پاییتخت همه ایران کرد و مذهب تشیع را در ایران گسترش داد.

نخستین مدرسه به روش نوین و اروپایی به وسیله ی حاج میرزا حسن خان رشدیه بنیان گذاری شد.