رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

با افزايش ابعاد و وسعت كلان‌شهر‌ها، تركيب انواع شهرك‌ها و حومه‌ها، توسعه بزرگراه‌ها، تركيب انواع حركت سواره و پياده، افزايش سرعت در فضاي شهري، توسعه ساختمان‌هاي بلندمرتبه، توسعه و تنوع وسايل حمل و نقل، تعدد و تنوع اثاثيه شهري و مانند اينها، شرايط نويني پديد آمده است كه تحقق اهداف و موازين زيباشناختي را در سيماي شهرها بسيار دشوار و دست‌نيافتني كرده است. علاوه بر اينها، دخالت نيرومند نيروهاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي در حيات شهرهاي بزرگ، از جمله عواملي است كه با اهداف برنامه‌ريزي‌هاي شهري در تضاد قرار مي‌گيرد.

از طرف ديگر، به دليل طبيعت پيچيده و چندبعدي شهرهاي كنوني، دانش شهرسازي نيز در معرض كشاكش رشته‌هاي مختلف مثل اقتصاد، مهندسي سازه، مهندسي ترافيك، جامعه‌شناسي، برنامه‌ريزي، مديريت، معماري، محيط‌شناسي، جغرافياي شهري و غيره قرار گرفته است. در نتيجه نمي‌تواند به آساني به اهداف مشترك و روش‌هاي مشترك دست پيدا كند.

بديهي است كه در شرايط نوين، دانش و هنر معماري، بر خلاف گذشته ديگر قادر نيست كه به هستي شهرها، هم از نظر عملكردي و هم از نظر زيباشناختي، شكل دهد. اينك هماهنگي ميان هنر و فن در شهرسازي، اسير كشاكش نيروهايي شده است كه نه تنها همسويي ندارند، بلكه گاه در تعارض با يكديگر عمل مي‌كنند. اينك مسووليت تاريخي و خطير شهرسازي اين است كه ميان ضرورت‌هاي ناسازگار مثل توسعه صنعتي، توسعه كالبدي، توسعه رفاه اجتماعي، توسعه حمل و نقل، حفظ محيط‌زيست و تامين نيازهاي زيباشناختي، هماهنگي و سازگاري ايجاد كند. كار بزرگي كه تمام شهرسازي جهان را به خود مشغول داشته است.

در حال حاضر، انواع نيروها و گروه‌ها و انواع دانش‌ها و فنون، به طور آگاهانه و ناآگاهانه در شكل‌گيري‌ شهرها دخالت دارند. حاصل كار اين است كه شكل و سيماي كالبدي اغلب شهرهاي موجود، پديده‌اي تصادفي و اتفاقي است كه عنصر آگاهي و انتخاب نقش ناچيزي در آن دارد. بديهي است كه با اين وضع، نمي‌توان به آساني به اهداف هويت، زيبايي و جذابيت در سيماي شهرها دست پيدا كرد.

لینک به دیدگاه

اينك اصطلاح «شهرسازي» مفهومي مبهم و چندپهلو پيدا كرده است كه عرصه عمل و مسووليت آن روشن نيست و در كشاكش ميان حوزه‌هاي علوم مهندسي، علوم اجتماعي، علوم انساني و هنرها معلق مانده است.

در حال حاضر جدا از تاثير وسيع عوامل اقتصادي، سياسي و اجتماعي، مي‌توان از چندين رشته در عرصه شهرسازي نام برد كه كم‌وبيش به طور مستقيم در چگونگي شكل‌گيري سيماي شهرها و كيفيت سازمان بصري آنها دخالت دارند. اهم اين رشته‌ها عبارتند از: برنامه‌ريزي شهري، طراحي شهري، منظرسازي، معماري، مهندسي سازه و مهندسي ترافيك.

حد و مرز وظايف و حوزه عمل هر يك از اين رشته‌ها و چگونگي روابط ميان آنها به درستي روشن نيست، به طوري كه برداشت‌ها و تعبيرهاي مختلف از آنها ارايه مي‌شد كه در عمل با سليقه‌ها و نظرات شخصي همراه مي‌شود. نتيجه كار اين است كه اغلب در ميان عرصه‌هاي مختلف شهرسازي ناهماهنگي و حتي تعارض پديد مي‌آيد كه در نهايت به نبود تعادل كاركردي و ناهماهنگي در سيماي عمومي شهر منجر مي‌شود. اين عارضه‌اي است كه از آن به عنوان «عدم كليت» و «عدم سرزندگي» در شهرسازي معاصر ياد مي‌كنند و براي آن راه چاره مي‌جويند.

شگفت‌تر اينكه در شهرسازي معاصر، هنوز معلوم نيست كه مسووليت سازمان دادن به نظام بصري و ابعاد زيباشناختي سيماي شهر بر عهده كدام رشته علمي، يا نهاد مطالعاتي يا اجرايي است. در واقع در كشورهاي مختلف جهان به اقدامات و تجارب گوناگوني در اين زمينه توسل جسته‌اند. ولي هنوز يك دانش نظام‌يافته يا روش‌شناسي كارآمد براي سامان دادن به اين نياز بزرگ تمدن معاصر فراگير نشده است.

لینک به دیدگاه

در حال حاضر، علاوه بر نقش سنتي معماري، نقش زيادي بر عهده «طراحي شهري»، «منظرسازي» و «زيباسازي شهري» گذاشته شده است. ولي حقيقت اين است كه جايگاه اينها نيز، از نظر مباني روش‌شناسي علمي به درستي روشن نيست. مهم‌تر اينكه، در عمل همكاري و هماهنگي كافي ميان آنها وجود ندارد. در واقع مساله اصلي اين است كه بر خلاف دستاوردهاي ارزشمند ولي پراكنده معماري، طراحي شهري، طراحي منظر و اقدامات زيباسازي، چگونه مي‌توان ميان عناصر اصلي سيماي شهر، يعني طراحي شهرك‌ها و محله‌ها، طراحي بزرگراه‌ها و پل‌ها، طراحي پارك‌ها و فضاها و... نوعي انسجام و هماهنگي عملكردي و زيباشناختي پديد آورد؟ طراحي منظر يا منظرسازي نيز، خود را به عرصه‌هاي محدود و جزيره‌هاي كوچك سبز مشغول كرده است. اين نوع طراحي از درگير شدن با محيط عمومي شهر و معيارهاي فراگير طفره مي‌رود. زيباسازي نيز مفهومي است كه بيشتر اسير ملاحظات اجرايي و خرده‌كاري است كه از حوزه «بزك» و تزيين فراتر نمي‌رود. امروزه «زيباسازي» كلمه‌اي زشت است كه بوي حقه‌بازي از آن استشمام مي‌شود.

 

 

منبع: پايگاه اطلاع‌رساني شهرسازي و معماري

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...