بررسی میدان انقلاب از دیدگاه رفتار شناسی

[Mohammad Aref 120,438]

بررسی نقشه های الگوهای رفتاری نشان می دهد که حالات بحرانی هنگامی پدید می آید که رابطه معقول بین فرم فضا و عملکردهای معقول وجود ندارد.

- قرارگیری غلط کاربری ها (مثلاً خرده فروشی ها) که باعث تراکم بیش از حد می شود.

- عدم تناسب تراکم محیط با فضای مورد استفاده

- عدم استفاده از ابزار و تکنیک جهت متمایز کردن فضا مانند:

محل نشستن

محل ایستادن

محل عبور

- رفتار استفاده کنندگان صرف نظر از تبعیت فرهنگ به شدت تحت تأثیر وضع موجود فضا قرار می گیرد و موانع وضع موجود را به وجود می آورند.

- اتوبوس مسافرینش را در وسط میدان پیاده می کند

- اتومبیل های شخصی که در هر جایی اقدام به پیاده کردن یا سوار کردن مسافر می کنند

 

عوامل اقلیمی:

مثلاً با گرم تر شدن هوا عامل سایه و آفتاب تعیین کننده رفتار انسان هستند. با سرد تر شدن هوا فضاهای سرپوشیده و محصور مطلوبیت بیشتری می یابند.

 

مسائل خاص مربوط به عابر پیاده

- عابر پیاده محدودیت های چندانی برای خود قائل نیست.

- اهمیت ندادن به عابر پیاده سبب ایجاد رفتار های غیر مجاز می شود.

- دیده نشدن فعالیت های دیگر عابر پیاده

ایستادن وصحبت کردن

ایستادن و تماشا کردن

ایستادن در حال انتظار

نشستن و ...

 

 

ایده هایی برای طراحی میدان انقلاب با توجه به مسائل خاص رفتاری آن :

در اینجا هدف به وجود آوردن تغییرات کلی نیست زیرا چنین کاری مستلزم در دست داشتن اطلاعات وسیع تر و تصمیم گیری های جامع تری است که خارج از امکانات هدف ما می باشد. هدف اصلی جوابگویی به الگو های رفتاری پیاده ها بوده است :

- توجه به هندسه کلی فضا و زیبایی آن در چارچوب امکانات موجود طرح

- عقب نشینی احتمالی ساختمان های اطراف میدان و به وجود آوردن فضای بیشتر برای پیاده ها و فعالیت هایشان

- انتقال فعالیت های با تراکم زیاد به محل های کم تراکم تر

- حذف کامل موانع و تعمیر و مرمت کف پوش ها، جداول و نرده ها و ...

- استقرار مبلمان شهری به طوری که راه پیاده را سد ننماید

- در نظر گرفتن محل مناسب برای نشستن با توجه به حرکت پیاده و کاربری های اطراف

- در طراحی مبلمان شهری خصوصیات فرهنگی و اقلیمی در نظر گرفته شود

- در نظر گرفتن مسیر های مربوط به عابر پیاده به طوری که باعث اطمینان و آرامش خاطر عابر گردد

- پیش آمدگی فضاهای پیاده در محل های خاص به منظور تأمین محل مناسب برای انتظار پیاده ها

- تعریض خط کشی های عابر پیاده بر اساس الگو های رفتاری

 

 

- استفاده از درخت، باغچه و نرده جهت محدود کردن دسترسی پیاده ها به فضاهای غیر مجاز ( فضاهای مخصوص سواره)

- استفاده از درخت جهت کنترل عوامل اقلیمی در محل توقف پیاده ها

- استفاده از یک کفپوش خاص برای کل فضای میدان به منظور انسجام بخشیدن به کل فضا

- در نظر گرفتن رامپ با حداکثر شیب 8% جهت استفاده معلولین و سایر پیاده ها

- استفاده از موانع خاص جهت جلوگیری از ورود موتورسواران به فضاهای مخصوص عابر پیاده

- استفاده از چراغ مخصوص عابر پیاده و تابلو جهت هدایت پیاده ها

- انتقال ایستگاه های اتوبوس و مینی بوس به خارج از میدان

- انتقال کاربری های ناسازگار : فروشگاه مصالح ساختمانی

 

 

منابع و مآخذ - لنگ، جان، آفرینش نظریه معماری:نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، ترجمه علیرضا عینی فر، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، بهار 1381، چاپ اول

- تی هال، ادوارد، بعد پنهان، ترجمه منوچهر طبیبیان، مؤسسه انتشارات وچاپ دانشگاه تهران، پاییز 1376، چاپ اول

- آلتمن، ایروین، محیط و رفتار اجتماعی:خلوت، فضای شخصی، قلمرو و ازدحام، ترجمه علی نمازیان، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1382

- بحرینی، سید حسین، تحلیل فضاهای شهری: در رابطه با الگوهای رفتاری استفاده کنندگان و ضوابطی برای طراحی، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تابستان 1383، چاپ سوم

- سرج چرمایف و کریستفر الکساندر، عرصه های زندگی جمعی و زندگی خصوصی: به جانب یک معماری انسانی، ترجمه منوچهر مزینی، مؤسسه انتشارات وچاپ دانشگاه تهران، زمستان 1376، چاپ سوم

- رابرت گیفورد، شخصیت و محیط، معماری و فرهنگ ، شماره 2و3

- رابرت گیفورد، فضاهای شخصی ، معماری و فرهنگ ، شماره 2و3

- رابرت گیفورد ، حریم خصوصی ، معماری و فرهنگ ، شماره 2و3

- رابرت گیفورد ،ادراک و شناخت محیطی، معماری و فرهنگ ، شماره 2و3

- مطلبی ، قاسم ، روانشناسی محیطی : در خدمت معماری و طراحی شهری ، هنر های زیبا ، شماره 10 ، زمستان 1380

- پاکزاد ، جهانشاه ، فرهنگ کارشناسی و فرهنگ مردم ، معماری و شهرسازی ، دوره دوم شماره 8 ، زمستان 1380

 

آیدا ابولاحرار ، زهرا دری / دانشجویان کارشناسی ارشد معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام