مبانی طراحی شهری

[Mohammad Aref 120,438]

طراحی شهری فرآیندی است كه به شكل*دهی فیزیكی بافت*های مختلف شهری و روستایی منجر می*شود. طراحی شهری با رویكرد ساختارگرایی به ایجاد اماكن متعدد می*پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان*ها، فضاها و چشم*اندازها را در برمی*گیرد و نهایتا جریانی را به راه می*اندازد كه به عمران و آبادی شهری كمك می*كند.

تعریف طراحی شهری

طراحی بخشی از هنر سازمان دادن فضای کالبدی است که با رشته های مختلف علمی و هنری مانند برنامه ریزی شهری ,معماری و منظر سازی ,مهندسی فنی ,مهندسی ترافیک و حمل و نقل روانشناسی ,جامعه شناسی واقتصاد سر و کار دارد و در عین حال با سیاست و فرهنگ نیز ارتباط پیدا می کند.پس می بینیم که دامنه ی فعالیتش بسیار گسترده است.

اگر گفته ی مانوئل کستل را بپذیریم که برنامه ریزی عین سیاست است شاید بهتر بتوان حوزه ی فعالیت شهری را مشخص کرد .به نظر جف لوید طراحی شهری حلقه ی پیوند دهنده ی معماری , معماری منظر, مهندسی به صورت گسترده و برنامه ریزی وبلاخص برنامه ریزی شهری است.این نظریه ای که امروز هم از اعتبار خود برخوردار است.

در تعاریف بالا ما به دنبال جوهر و مفهوم طراحی شهری هستیم چیزی که در شرایط جامعه ی ما نیز مفید واقع می شود . طراحی شهری فعالیت جدیدی نیست . بحثهای فراوانی از قدیم وجود داشته مبنی بر اینکه با شکل گرفتن فضای خصوصی زندگی بشر فضای عمومی نیز شکل گرفته , زیرا انسانها می خواسته اند با هم رابطه داشته باشند و به محض آنکه انسان پا ازفضای خصوصی بیرون می گذارد و در فضای عمومی قرار می گیرد حضور طراحی شهری در تاریخ کالبدی او آغاز می شود.

گستردگی فعالیت طراحی شهری نشان می دهد که این فعالیت مانند یک طرح معماری یا طراحی یک پارک نیست که با طرح مشخصی شروع شود یا پایان پذیرد. یک کار معماری معمولا در جایی شروع می شود و خاتمه می یابد , ملی یک میدان به عنوان عنصری از سازمان فضایی شهر در طول تاریخ تکون می یابد , دگرگون میشود ,تغییر می کند و یا مدام عوض می شود . چنین فضایی می توانداز عهد باستان شروع شود , وسطی را پشت سر گذارد , رنسانس را ببیند و امروز هم بتواند در آن فعالیت و زندگی کند.

دشواری پیش بینی آینده ایجاب می کند که طراحی شهری انعطاف پذیر باشد , بتواند خود را با حرکات ونوسانات و تصمیم گیری ها تطبیق دهد ,اصلاح شود و به قولی مدارا کند.

حرفه*ای نو

طراحی شهری یكی از جدید*ترین حرفه*هاست كه بیش از 25 سال از عمر آن نمی*گذرد. بیشتر آن چه كه طراحان شهری ارایه می*كنند، (طراحی بافت*های مسكونی) دستاورد حوزه*های شغلی دیگر است. در واقع طراحی شهری یك رویكرد چندگانه نسبت به سایر مشاغل دارد.

رسالت عمومی

همزمان با شكل*گیری صنف طراحان شهری، معماران، شهرسازان، طراحان فضای سبز، مهندسان راه، هنرمندان و طیف وسیعی از مشاغل وفاداری خود را به این حوزه «طراحی شهری» اعلام كردند.در واقع رسالت این حوزه*ها تغییر روند شكل*دهی فضاهای پیرامونی بود. از جمله مباحث چالش برانگیز میان این حوزه*ها عبارت* بودند از:

الف) معماران باید سوای از طراحی ساختمان*ها، با موقعیت مكانی بناها هم در ارتباط باشند.

ب) شهرسازان هم باید با شكل فیزیكی توسعه و گسترش شهرها ارتباط داشته باشند.

ج) طراحان فضای سبز هم باید در ابتدای فرآیند طراحی شهری به بررسی و فهم درست از مناطق مورد نظر دست یابند.

د) مهندسان راه هم باید به جای تمركز روی مباحث ترافیكی، از مهارت*های خود در ایجاد فضاهای دلپذیر (چه برای سكونت و چه برای مشاهده صرف) استفاده كنند.

چه اقداماتی در دستور كار طراحان شهری قرار دارد؟

1 _ وسعت دید دادن به فضای شهری _ استفاده از ابتكارهایی چند در تولید و بازتولید محیط*های پیرامونی

2 _ طراحی فضاهای ساخته شده _ از كل شهرها و حومه*های آنها گرفته تا خیابان*ها و میدان*ها ارایه نظرات خود بر چگونگی عمران و احیای شهرها

3 _ تحقیق و تفحص پیرامون مناطق مورد نظر و ساكنان آنها در نظر گرفتن بافت فیزیكی، سیاسی، اقتصادی و روان*شناسی حاكم بر آن مناطق

4 _ تحت تاثیر قرار دادن مردم با ابتكارات خود، كمك به آنها در اتخاذ تصمیم*هایی مناسب و *آموزش آنها جهت ایجاد مكان*های مطلوب

5 _ توسعه سیاستگذاری*های نوین پیرامون ساخت و سازهای شهری

6 _ مشاور گروهی _ كمك به مردم برای برعهده گرفتن نقش*هایی پیرامون سازندگی و طراحی حومه*ها

7 _ ارایه تصاویر گرافیكی _ از طراحی*های كلی و تكنیكی گرفته تا استفاده از آخرین دستاوردها در طراحی*های كامپیوتری

[Mohammad Aref 120,438]

هدف از طراحی شهری چیست؟

طراحی شهری بخش بسیار مهم و حساسی از هویت شهروندان یک شهر به شمار می رود.بدین معنا که چگونه می اندیشند ،چه امکاناتی در دسترس داشتند و چه متخصصانی نبوغ خود را ارائه دادند تا شهری که در آن زندگی می کنیم ساخته شده است. زمانی که این عوامل را کنار یکدیگر قرار می دهیم تا ترکیبی از یک شهر را ارائه نماییم ،سیمای شهر گویای فرهنگ و نگرش آن جامعه می باشد.معیار فرهنگی ،سلیقه ی شخصی ،تفکر و امکانات نهادهای اجتماعی در یک کشور تعیین کننده ی نمای ظاهری شهری و بالطبع طراحی شهری است.

طراحی شهری از یک سو باید حداقل خدمات و امکانات شهری را به طور یکسان در اختیار کلیه شهروندان قرار دهد و از سوی دیگر تنوع و امکان انتخاب جایگرین متفاوت را برای گروه های مختلف جامعه فراهم سازد.

هدف اول مستلزم یکنواختی استانداردها و جامعیت آن می باشد،ولی هدف دوم تنوع استانداردها و به کار گیری تدابیر و راهبردهای متخصصان و افراد ذی صلاح در شهرسازی را ایجاب می نماید.

طراحی شهری در چارچوب کلی فرایند برنامه ریزی و تصمیم گیری جامعه ،نیاز به تشکلات رسمی دارد تا از این طریق ،قشر ها و گروه های فرهنگی جامعه ،نتواند به ارزشها و آرمانهای خود جامه ی عمل بپوشانند و پیشنهاد های طراحی را که نهایتا به صورت سرمایه گذاری شهری ،مرمت ،نوسازی ،بازسازی و ساخت و حفظ بناها در می آید ،بهتر ارائه دهند.

اگر از هر قشر خواسته شود تا نظر خود را در مورد شکل شهر و نقش هشر بیان کند در طراحی شهری ،تنوع ، هماهنگی و زیبایی سیمای شهر و الگوی فعالیت ها به بهترین نحو فراهم می آید وزیرا در این حالت طراحی شهری رفتارهای جمعی خواسته های فرهنگی و هویت گروهی را منعکس می سازد.فرضیه اصلی در این جا این است که طراحی خیال پردازانه با استفاده مشترک از فضا و سهیم شدن در امکانات و دسترسی متعدد به عملکردهای شهری و تنوع در شیوه های زندگی می تواند برخی از تضاد های بارز بین گروه ها را از بین ببرد.

طراحی شهری فعالیتی پر هزینه تر از برنامه ریزی شهری می باشد و مستلزم به کار گیری منابع کمیاب و متخصصان حرفه ای ماهر است .این نکته حائز اهمیت است که فعالیت های طراحی شهری در جهاتی سوق داده شود که عملکردها و عوامل شکل دهنده ی شهری بیشترین تاثیر را روی رفتار کلی افراد و بافت و فرم شهر داشته باشد.

جمع آوری اطلاعات اولیه و تجزیه تحلیل مناظر محدوده ی مورد نظر

بدست آوردن و توجه به مشخصه های برجسته در محل مورد نظر ، جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ،اساس و پایه ی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد .خصوصیات طبیعی و هویت یک مکان و ارزش و قدمت تاریخی آن و نقش و مفهومی که در آینده خواهد داشت ،در آغاز کار ،بستگی به اطلاعات ،تجزیه و تحلیل و ارزیابی مشخصه های طراحی مناظر طبیعی و چهره ی شهری آن دارد.

در شروع کار ،باید مشخصهات خاص یک مکان به طور دقیق مشخص شود ،این مشخصات ممکن است زیبا یا معمولی یا زشت باشند ، گذشته از این می توانند هویت مخصوص به خود را داشته باشند که باعث ایجاد هماهنگی و یا تضاد و یا تناقض در طراحی شهری می شود.

چهره ی شهر ،روستا و مناظر طبیعی ،مثال هایی بسیار متفاوت از مشخصه های طراحی شهری به شمار می روند.

پیشنهادات کلی در جهت طراحی شهری

یک شهر درست مثل یک تابلوی نقاشی است ،با این تفاوت که به اندازه ی نصف یک اثر هنری به طراحی آن پرداخته می شود ،و برای نصف دیگر آن می بایست این اثر را مانند یگ گیاه دانست که نسبت به شرایط محیط زیست خود نیاز به قواعد رشد و قوانین دارد.(فریتس شوماخر)

این بدان معناست که طراحی می باید با وضعیت موجود و داده های محل خود را هماهنگ کرده و عملکرد صحیح اجزا و بهترین طرح را در مورد مکان مورد نظر ارائه نماید.طراحی شهری باید دقیق و واضح جوابگوی طرح های مورد نظر و ارائه شده باشد.طراحی با علم شناخت از کلیه مسائل و بدون تحت تاثیر قرار گرفتن و یا وابستگی باید عمل نماید.طراحی فقط یک سوال تکنیکی و یا هندسی نیست ،بلکه موضوعی است احساسی تفکری که با صبر توام می باشد.

[علی رها 12]

با سلام

 

من به مقاله فرآیند طراحی شهری نیاز دارم ، از دوستان کسی هست بتونه کمک کنه .

 

سپاسگزارم

[Mohammad Aref 120,438]

با سلام

 

من به مقاله فرآیند طراحی شهری نیاز دارم ، از دوستان کسی هست بتونه کمک کنه .

 

سپاسگزارم

 

اسم دقیق مقاله و نویسندشو میگین؟