sookut 13735 اشتراک گذاری ارسال شده در 2 آبان، ۱۳۹۰ مناطق حفاظت شده يزد در گمنامي يزد از جمله مناطقي است که 14 منطقه حافظت شده، پناهگاه حيات وحش و پارک ملي دارد و وسعت آنها به بيش از دو ميليون و 700 هکتار مي‌رسد که شايد چنين وسعتي براي منطقه اي کويري نظير يزد دور از ذهن باشد. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام مناطق حفاظت شده يزد امروز يکي از امن ترين زيستگاه هاي گونه هاي نادر و شاخص جانوري و گياهي است و هر منطقه ده ها و شايد صدها گونه منحصر به فرد در خود جاي داده باشد. 14 منطقه حفاظت شده يزد به طور قطع مي تواند منطقه بکر و شگفت انگيزي براي علاقمندان به گردشگري در حيات وحش باشد اما از آنجا که در کشور ما هنوز تدبيري براي ورود تورهاي گردشگري و علاقمندان به حيات وحش به مناطق حفاظت شده انديشيده نشده، اين نوع از گردشگري هنوز منحصر به برخي کشورهاي آفريقايي است. استان يزد 14 منطقه حفاظت شده با دو ميليون 700 هکتار وسعت دارد که در اين گزارش به معرفي منطقه حفاظت شده کالمند بهادران پرداخته خواهد شد گرچه هنوز مقدمات گردشگري در حيات وحش به ويژه در استاني غني از گونه هاي نادر فراهم نشده اما تلاش شده تا در اين گزارش با معرفي برخي از اين مناطق حفاظت و گونه هاي جانوري و گياهي موجود در آن، علاقمندان به گردشگري حيات وحش را با وصف اين مناطق به نيمي از عيش برسانيم. يزد همان گونه که اشاره شد هم اکنون 14 منطقه حفاظت شده با دو ميليون و 700 هکتار وسعت دارد که از جمله اين مناطق حفاظت شده مي توان به منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران، پناهگاه حيات وحش نايبندان، پناهگاه حيات وحش دره انجير، پارک ملي سياهکوه، پناهگاه حيات وحش بوروئيه خاتم، منطقه حفاظت شده کوه بافق و ... اشاره کرد. 1 لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 2 آبان، ۱۳۹۰ منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران در سال 1355 منطقه اي به وسعت 229 هزار هکتار واقع در 40 کيلومتري جنوب شرقي يزد به دليل برخورداري از شرايط اکولوژيکي مطلوب با عنوان منطقه شکار ممنون کالمند تحت مديريت اداره کل حفاظت محيط زيست استان يزد قرار گرفت. پس از آن با گذشت 15 سال از سوابق حفاظتي مزبور محدوده هايي از منطقه به دليل جمعيت مناسب گونه هاي مختلف حيات وحش به ويژه گونه هاي دشت زي نظير جبير و آهو، انتخاب و ارتقا سطح يافت. به اين ترتيب منطقه ياد شده از اول خردادماه سال 1370 و با تصويب شوراي عالي حفاظت محيط زيست با عنوان منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران به جرگه مناطق چهارگانه سازمان در آن زمان پيوست. اين منطقه در حوزه استحفاظي شهرستان مهريز است و مرز شمالي منطقه از مجاورت شهر مهريز آغاز شده و مرز جنوبي منطقه تقريبا به مرزهاي حوزه استحفاظي کرمان نرديک مي شود. عبور جاده يزد - کرمان در سال 83، منطقه حفاظت شده را به دو بخش کالمند و بهادران تقسيم کرد جاده يزد - کرمان که در سال 83 وارد فاز عمليات اجرايي دو بانده شدن شد، با عبور از اين منطقه حفاظت شده آن را به دو منطقه کالمند و بهادران تفکيک کرد. اين منطقه حفاظت شده در ناحيه رويشي ايران و توراني و زير ناحيه استپي قرار دارد و به طور کلي 10 تيپ گياهي مجزا در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران تشخيص داده شده است که در اکثر تيپها نام درمنه به عنوان عنصر گياهي غالب اول يا دوم مشاهده مي شود. وجود 115 گونه گياهي در کالمند - بهادران در همين راستا 115 گونه گياهي متعلق به 35 تيره و 100 جنس در قالب اشکال رويشي مختلف اعم از گياهان فصلي، يکساله، علفي، چندساله، بوته ها و درختچه ها در منطقه رويش دارند. بومادران، شورمرغ، جگن، شقايق کوهي، خيارک، آنغوره و ... از مهمترين گونه هاي علفي و خارشتر، چوبک، کلاه ميرحسين، تنگرس، بادام کوهي، گون، کاروانکش، اسکنبيل، افدرا، انجير کوهي، تاغ، رمس، بنه، پرند، کهورک، گز، قيچ و ... مهمترين گونه هاي درخختي، درختچه اي و بوته اي منطقه را تشکيل مي دهند. اما در بخش جانوري، عبور جاده هاي متعدد از زيستگاه هاي دشتي و رونق مزارع و سکونتگاه هاي روستايي اين عرصه در سالهاي اخير موجب شده تا از مطلوبيت زيستگاهي مناطق دشتي کاسته شود اما پتانسيل رويشي ساير زيستگاه ها به ويژه زيستگاه هاي کوهستاني منطقه موجب شده تا جمعيت مناسبي از کل و بز و قوچ و ميش در ارتفاعات و تپه ماهورها منطقه جاي گيرند. فعاليتهاي معدن سرب و روي مهدي آباد امنيت زيستگاه کالمند - بهادران را تهديد مي کند اين در حالي است که افزايش فعاليتهاي معدني معدن سرب و روي مهدي آباد واقع در شمال شرق منطقه، تا حدي بر امنيت زيستگاه هاي ياد شده تاثيرگذار بوده است. در مجموع با وجود تمام مواردي که به آنها اشاره شد، ارتفاعات بوزش و تپه ماهورهاي سرخابي واقع در نيمه جنوبي منطقه از پتانسيل و استعداد بالايي در زمينه حيات وحش برخوردار بوده و توجه بيشتر در بحث مديريت و حفاظت را مي طلبد. در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران، 24 گونه پستاندار شناسايي شده است که مهمترين اين گونه ها نظير يوزپلنگ آسيايي، کاراکال، کفتار، گرگ، شاه روباه و .. از ارزش حفاظتي بالاتري نسبت به ساير گونه ها برخوردارند. اما به جز اين گونه هاي باارزش در اين منطقه آهو، جبير، کل و بز، قوچ و ميش، پلنگ، روباه معمولي، روباه شني، شغال، تشي، خرگوش، گور و ... نيز زيست مي کنند. کالمند - بهادران، سايت تکثير پرورش گورخر ايراني شد اين سايت با همه ويژگي هاي خود يک ويژگي منحصر به فرد ديگري دارد که و آن وجود سايت تکثير و پرورش گورخر ايراني در اين منطقه حفاظت شده است. معاون محيط طبيعي محيط زيست استان يزد در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: حدود نيم قرن پيش دو سوم از وسعت ايران را زيستگاه گورخر ايراني تشکيل مي داد و گله هاي بزرگ گور در بسياري از مناطق استپي و بياباني کشور مشاهده مي شد اما شکار بي رويه و تخريب زيستگاه وجود اين گونه را منحصر به مناطق حفاظت شده توران، بهرام گور و منطقه مرزي کرد و در استان يزد نيز اغلب مناطق دشتي استان گونه زيستگاه اين گونه با ارزش است. چهار راس گورخر ايراني در محل تکثير بهادران پس از 11 سال به 32 راس با ترکيب جنسيتي شش نر و 26 ماده رسيد که تعدادي از آنها به کرمان و تعدادي به تنگ حنا مهريز فرستاده شدند معاون محيط طبيعي محيط زيست استان يزد حسين اکبري افزود: با چنين سابقه اي، اداره کل محيط زيست استان يزد بر آن شد تا گامي موثر در زمينه احياي جمعيت اين گونه و معرفي مجدد آن به زيستگاه هاي اين منطقه کويري بردارد از اين رو پيگيري موضوع تکثير و پرورش گورخر ايراني در زيستگاه هاي سابق گونه در استان يزد در دستور کار قرار گرفت. وي افزود: به اين منظور با در نظر گرفتن پارامترهايي همچون دسترسي آسان، امکان توسعه محدوده و امکان استفاده از تجهيزات حفاظتي تحت مديريت سازمان، محدوده اي به وسعت 133 هکتار در دامنه هاي غربي ارتفاعات گردکوه در منطقه حافظت شده کالمند - بهادران با هماهنگي سازمان انتخاب شد و با فنس کشي محدوده ياد شده، احداث يک ساختمان ديده باني و استخر ذخيره آب، مقدمات زنده گيري، انتقال و رهاسازي گورخر در اين مناطق فراهم شد. اکبري عنوان کرد: اين منطقه که با نام رايج گوراب شناخته مي شود، پس از انتقال سه راس گورخر ايراني از منطقه توران با ترکيب جنسيتي دو نر و يک ماده، در آذرماه سال 76 رسميت يافت و پس از آن در ديماه 77 نيز يک راس گورخر ماده از منطقه توران زنده گيري و به گوراب انتقال يافت. وي ادامه داد: به اين ترتيب در مجموع چهار راس گورخر به اين مرکز منتقل شد و دسترسي آسان به آب و غذا در کنار امنيت حاکم، شرايط مساعد زيستي را در مرکز گوراب فراهم کرد تا جمعيت گورها در دوره 11 ساله به 32 راس با ترکيب جنسي 6 راس نر و 26 راس ماده برسد. اکبري يادآور شد: در سال 87 يک جمعيت شش راسي با ترکيب جنسي يک نر و پنج ماده به استان کرمان و يک جمعيت 12 راسي با ترکيب جنسي شش نر و شش ماده به تنگ حنا واقع در شهرستان مهريز منتقل شد. منطقه کالمند - بهادران دو سايت تکثير پرورش گورخر ايراني دارد وي افزود: بر اساس اين شرايط، در حال حاضر دو سايت تکثير و پرورش گورخر ايراني در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران وجود دارد. منطقه کالمند - بهادران از گونه هاي منحصر به فردي از جرگه پرندگان نيز برخوردار است. وجود 48 گونه پرنده در کالمند - بهاداران معاون ميحط طبيعي اداره کل محيط زيست استان يزد در اين زمينه نيز اظهار داشت: در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران در مجموع 48 گونه پرنده شناسايي شده که تنوع گونه اي اين پرندگان در اين ناحيه خشک و بياباني جالب توجه است. اکبري افزود: کوکور، سارگپه پا بلند، عقاب دو برادر، عقاب شاهي، دال، بالابان، شاهين بحري و دليجه از پرندگان ارزشمندي هستند که در اين زيستگاه ديه مي شوند. وي ادامه داد: دو گونه کبک و تيهو از خانواده ماکيان نيز داراي جمعيت نسبتا خوبي در اين عرصه هستند. وي عنوان کرد: اين گونه ها قابل شکار بوده و به لحاظ تفرجي و اقتصادي حائز اهميت هستند. اکبري از ديگر پرندگان حفاظت شده در اين منطقه را زاغ بور، چکاوک هدهدي، چکاوک کاکلي، جغد کوچک، گنجشک معمولي، دم جنبانک ابلق، هوبره، کبوتر چاهي، سنگ چشم خاکستري، چک چک، دليجه، عقاب طلايي، سنقر سفيد، قمري معمولي، هدهد، زاغ نوک سرخ، غراب، زنبورخوار، زاغي، سسک جنبان، چلچله، چکاوک بياباني، کاکايي سرسياه، چاخ لق، شاهين، اردک سرسبز و باکلان نام برد. وي در مورد خزندگان و دو زيستان نيز افزود: در مجموع 13 گونه دو زيست و خزنده در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران شناسايي شده است شامل يک گونه دو زيست، يک گونه لاک پشت و پنج گونه مارمولک و شش گونه مار است. عدم وجود منابع آبي در منطقه سبب شده دوزيستان از تنوع بسيار کمي در اين منطقه برخوردار باشند و تنها قورباغه مردابي در اين ناحيه زيست مي کند اکبري اکبري يادآور شد: به دليل عدم وجود منابع آبي گسترده در منطقه، دو زيستان از تنوع کمي برخوردار هستند و تنها قورباغه ردابي معمولي در اين ناحيه زيست مي کند. وي ادامه داد: لاکپشت مهميزدار نيز تنها گونه لاک پشت شناسايي شده در اين عرصه است که کاملا به زيستگاه هاي خشکي وابسته بوده به طور عمده مناطق تپه ماهوري استپي را ترجيح مي دهد. آگاماي صخره زي فلس درشت، جکوي دم کند، جکوي سنگي تيغه دار، سوسمار مارچشم و بزمجه بياباني نيز از گونه هاي شناسايي شده در اين عرصه هستند که به راسته مارمولکها و سوسماران تعلق دارند. کورمار سليماني، قمچه مار، مار پلنگي و شترمار شيرازي از جمله مارهاي غيرسمي منطقه و افعي و مار جعفري و مار شاخدار در زمره مارهاي سمي منطقه ياد شده هستند. معاون محيط طبيعي اداره کل محيط زيست استان يزد در مورد مسائل و مشکلات اين منطقه نيز اظهار داشت: به هر صورت وجود تعارضات و مستثنيات متعدد، جاده هاي خاکي و آسفالته موجود، معدن سرب و روي مهدي آباد و ... موجب شده تا ضرورت بازنگري در مرز منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران به عنوان يکي از اولويت هاي کاري حوزه محيط طبيعي استان يزد از سال 86 مطرح و به طور جدي پيگيري شود. مشکلات موجود در کالمند - بهادران پيگيري شود حسين اکبري افزود: مشکلات جاري منطقه يکي از پرتعارض ترين مناطق تحت مديريت سازمان محيط زيست استان يزد است که مکررا به سازمان مرکزي محيط زيست منعکس شده و به منظور تطابق فعاليتها و برنامه ها با اهداف حفاظتي سازمان، گزارش توجيهي اوليه به سازمان محيط زيست ارسال شد. وي ادامه داد: در اين راستا تلاش بر آن است تا عوامل تهديد کننده محيط طبيعي منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران و معدن سرب و روي مهدي آباد به طور همزمان و جامع مورد بررسي و ارزيابي قرار گيرد و در نهايت با انتخاب محدوده هاي مستعد، پرتوان و داراي پتانسيل زيست محيطي، ترتيبي اتخاذ شود تا روابط مردم، طبيعت و توسعه در اين منطقه حداقل به يک پايداري و تعادل نسبي دست يابد. اکبري عنوان کرد: جلوگيري از استهلاک تشکيلاتي و اعتباري سازمان در محدوده پرتعارض تحت حفاظت در منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران با تاکيد بر محدوده معدن سرب و روي مهدي آباد، رفع مشکلات ساکنان بومي و بهره برداران منطقه حفاظت شده کالمند - بهادران و برنامه ريزي بلند مدت براي تحقق اهداف سازماني از طريق هدايت امکانات، تجهيزات و تشکلات محيط زيست براي حفاظت از زيستگاه هاي بکر، ارزشمند و کم تعارض را از نيازهاي اين منطقه حفاظت شده برشمرد. گردشگري طبيعي؛ ظرفيت مغفول مانده مناطق حفاظت شده يزد صرف نظر از همه اين موارد، به نظر مي رسد منطقه اي با وجود اين همه گونه هاي منحصر به فرد بايد بيش از اين به مردم و علاقمندان به محيط زيست و حيوانات معرفي شود و شايد در اين بين جاي خالي گردشگري محيط طبيعي در قالب تورهاي گردشگري به شدت احساس شود. اين نوع از گردشگري که امروز تنها در بخش هاي از کشورهاي آفريقايي رواج دارد، مي تواند درآمدزايي بسيار خوب و قابل توجهي نيز براي استان يزد به همراه داشته باشد. به طور قطع نه تنها در داخل کشور علاقمنداني در اين زمينه وجود دارند بلکه در صورت راه اندازي تورهاي گردشگري در اين مناطق، مشتاقاني از سراسر دنيا به کشور ايران و استان يزد سفر خواهند کرد. اين منطقه تنها نمونه اي از مناطق حفاظت شده محيط زيست استان يزد بود که خود گنجينه اي از گونه هاي مختلف گياهي و جانوري است. خبرگزاري مهر قصد دارد در گزارش هاي بعدي به معرفي ساير مناطق و پناهگاه هاي محيط زيست از جمله پناهگاه حيات وحش نايبندان، پناهگاه حيات وحش دره انجير، پارک ملي سياهکوه، پناهگاه حيات وحش بوروئيه خاتم، منطقه حفاظت شده کوه بافق و ... بپردازد لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده