تكنيك دلفي در تصميم گيري گروهي

[Cinderella 9,897]

سپتامبر ۱۹۹۸

دکتر راندال بي دانهام

هدف:

هدف از تکنيک دلفي ،جمع آوري اطلاعات و نظرات از حضار و کارشناسان به منظور تسهيل فرآيند حل معضل ،تصميم گيري و برنامه ريزي ميباشد.

اين کار بدون جمع شدن فيزيکي افراد در کنار هم انجام ميشود. به جاي اين کار اطلاعات از طريق پست، فکس ،ويا پست الکترونيک منتقل ميشوند.اين تکنيک جهت بهره مندي بيشتر از نظرات و ابتکارات کارشناسان و حضار طراحي شده است.و همچنين گره گشاي فعل و انفعالات درون گروهي نيز ميباشد.

اين تکنيک بر مبناي تقويت توان گروه براي حل مسئله و کاهش نقاط ضعف گروه استوار است.

نياز ها:

تکنيک دلفي نياز مند يک هماهنگ کننده جهت سازماندهي فرم هاي درخواست اطلاعات و اطلاعات جمع آوري شده ميباشد.وي همچنين مسئوليت برقراري ارتباط با جامعه مورد نظر را نيز بر عهده دارد.

تکنيک دلفي نيازمند يک کانال ارتباطي قوي جهت برقراري ارتباط ميان شخص هماهنگ کننده با هر يک از اعضا جامعه ميباشد.استفاده از پست در اين روش معمول است. ولي فکس و ايميل ميتواند زمان کامل شدن تکنيک دلفي را کاهش دهند.

زمان صرف شده براي اين تکنيک از ابتدا تا انتها توسط پست ۴۴ روز ميباشد ، اين در حاليست که توسط ايميل و فکس اين زمان به ۵ روز کاهش ميابد.با اين وجود زمان کاري هماهنگ کننده زمان واقعي کل کار است.طبق آزمايش انجام شده هماهنگي بين ۲۰ عضو جامعه و با ۳ پرسشنامه حدود ۳۰ تل ۴۰ ساعت زمان نياز دارد.

فرآيند:

۱- موضوع و ايده مورد نظر را مشخص کنيد.

مثال:

چه کاري براي پاسخ سريع تر به بيماران بايد انجام شود؟

پرسشنامه اول را- که از تک تک اعضا جامعه ما ميخواهد در مسئله درگير شوند و به صورت طوفان فکري يک نفره تا آنجا که ممکن است براي حل مسئله راه کار توليد کنند – آماده و ارسال کنيد...

۲- جواب به پرسشنامه اوليه

هر نفربه صورت ناشناس ايده خود را مختصر در پرسشنامه اوليه ليست ميکند.اين ايده ها ترجيحا بايد تنها به صورت يک جمله اي بيان شوند.توضيح و توجيه در مورد آنها نياز نيست.

۳-پرسشنامه شما ۲ را آماده و ارسال کنيد.

هماهنگ کننده پرسشنامه دوم را که حاوي همه ايده هاي جمع آوري شده در مرحله اول است را براي اعضا ارسال ميکند.در حالي که در زير هر ايده جاي خالي در نظر گرفته ميشود تا شخص در آنجا به تحليل آن بپردازد.

۴- جواب به پرسشنامه دوم.

هر نفر بدون ذکر نام پرسشنامه دوم را پرکرده و به هماهنگ کننده تحويل ميدهد.

۵- آماده کردن و ارسال پرسشنامه سوم.

هماهنگ کنده در اين مرحله پرسشنامه سوم را آماده کرده و به اعضا ارسال خواهد کرد.در اين پرسشنامه چکيده مطالب قبلي نوشته شده و از اعضا خواسته شده تا آن را کامل کنند.و موارد مذکور را بپرورانند.و ايده جديد ارائه نمايند.

۶- ادامه فرآيند.

در ادامه در صورت تمايل ميتوانيد عمل قبلي را آنقدر تکرار کنيد تا مطمئن شويد که ديگر چيز جديدي براي افزودن به مطالب قبلي نمييابيد.

۷- تجزيه تحليل:

تجزيه تحليل اين اطلاعات از يکي از طرق زير صورت ميگيرد.

الف:اگر به طور مشخص نظر اکثريت دلايل خاصي را مسبب ميدانست اعلام ميداريم که کار به پايان رسيده.در آخر ليست عواملي که جمع به آنها رسيده را به همراه نقاط ضعف و قوت ذکر ميکنيم.

ب: اگر هماهنگ کننده تشخيص داد که در اطلاعات جمع آوري شده يک برآورد يک سويه وجود ندارد و عوامل مختلفي شناسايي شده اند.در اين حالت راه هاي گوناگوني وجود دارد،ميتوان از اضا خواست که عوامل پيدا شده توسط جمع را از ۰ تا ۷ رتبه بندي کنند.که در آن ۰ نشان دهنده تاثير نداشتن و ۷ نشان دهنده تلثير حداکثر است.در نهايت هماهنگ کننده بايد اين رتبه بندي را از همه اعضا جمع آوري کرده و نتيجه نهايط را اعلام کند.

يک راه ديگر در اين حالت استفاده از تکنيک ساده راي گيري ميباشد.در اين حالت هماهنگ کننده از اعضا ميخواهد که ۵ عامل مهمتر را به ترتيب ليست کنند.در نهايت هماهنگ کننده آرا را جمع آوري کرده و در قالب گزارش ارائه ميدهد.در اين گزارش جمع امتيازات هر عامل و تعداد افرادي که به آن راي داده اند ذکر ميشود.

 

 

 

پرسشنامه اول:

هدف از اين پرسشنامه دانستن نظر شما در مورد سوال زير است.

چه کارهايي براي پاسخ گويي سريع تر به بيماران بايد صورت گيرد؟

لطفا مانند يک طوفان فکري تک نفره ذهن خود را به اين موضوع متمرکز کنيد و تا آنجا که ميتوانيد راه کار هي گوناگون ارائه دهيد.لطفا به صورت موجز ايده هاي خود را بنويسيد.فرم را پر کرده و نتيجه را به من ايميل بزنيد.

نيازي نيست ايده هاي شما به طور کامل پرورانده و کامل باشد.در حقيقت بهتر است تنها در يک جمله منظور خود را بيان کنيد.راجع به آنها خيلي توضيح ندهيد. چيزهايي که شما ذکر ميکنيد در پرسشنامه دوم بدون ذکر نام در اختيار سايرين هم قرار خواهد گرفت.

۱-

۲-

۳-

۴-

۵-

۶-

۷-

۸-

۹-

۱۰-

 

 

 

پرسشنامه دوم:

هدف اين فرم آگا کردن شما از نظرات ديگران راجع به موضوع مطرح شده در پرسشنامه اول ميباشد.

لطفا به موارد ذکر شده دقت کنيد و نقاط ضعف و قوت هر يک را نوشته و ايده هاي جديدي که به تازگي به فکرتان ميرسد را در آخر پرسشنامه اضافه کنيد.نظرات شما در پرسشنامه بعدي بدون ذکر نام در اختيار سايرين قرار خواهد گرفت.

۱-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۲-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۳-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۴-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۵-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۶-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۷-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۸-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۹-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۰-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۱-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۲-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۳-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۴-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۵-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

نظرات جديد من:

۱-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۲-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۳-.............................

توضيح:

قوت:

ضعف:

 

 

 

پرسشنامه سوم:

حاوي کليه عوامل ذکر شد توسط اعضا و توضيحات و نقاط ضعف و قوت آنها ميباشد.که در رابطه با مشکل ما يعتي:

چه کارهايي براي پاسخ گويي سريع تر به بيماران بايد صورت گيرد؟

مطرح شده اند.

لطفا اگر در مورد آنها نظر خاصي يا توضيح ديگري داريد مطرح نماييد.و در انتهاي فرم نظراتي که به تازگي به نظرتان رسيده اضافه کنيد.

توجه داشته باشيد که اين آخرين پرسشنامه است . بعد از اينکه من نتايج اين فرم را از همه دريافت کردم از شما خواهم خواست تا به ۵ پيشنهاد برتر ذکر شده راي دهيد.نتايج براي همه اعضا ارسال خواهد شد.

۱-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۲-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۳-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۴-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۵-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۶-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۷-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۸-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۹-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۰-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۱-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۲-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۳-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۴-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۵-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۶-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۷-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۸-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۹-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

نظرات مجدد من:

۱-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۲-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۳-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

 

 

 

ورقه راي:

هدف از ارسال اين برگ اين است که شما به ۵ عامل مهمتر از ديدگاه خود راي دهيد.عامل اول ۵ امتياز دوم ۴ امتياز سوم ۳ امتياز چهارم ۲ امتياز و پنجم ۱ امتياز از شما خواهد گرفت.

۱-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۲-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۳-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۴-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۵-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۶-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۷-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۸-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۹-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۰-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

۱۱-.............................................

توضيح:

قوت:

ضعف:

---------------------------------------------------------------------------------------------

۱- من به اين عامل ۵ امتياز ميدهم :..............................................

۲- من به اين عامل ۴ امتياز ميدهم :..............................................

۳- من به اين عامل ۳ امتياز ميدهم :..............................................

۴- من به اين عامل ۲ امتياز ميدهم :..............................................

۵- من به اين عامل ۱ امتياز ميدهم :..............................................

 

 

نتيجه راي گيري:

در زير شما گزارش راي گيري در مورد مهمترين ۵ عامل کارساز در مورد سوال مطرح شده تا کنون را ملاحظه ميکنيد.

چه کارهايي براي پاسخ گويي سريع تر به بيماران بايد صورت گيرد؟

۱-عامل............ امتياز ........ کسب کرد و ............ نفر به آن راي دادند.

۲- عامل............ امتياز ........ کسب کرد و ............ نفر به آن راي دادند.

۳- عامل............ امتياز ........ کسب کرد و ............ نفر به آن راي دادند.

۴- عامل............ امتياز ........ کسب کرد و ............ نفر به آن راي دادند.

۵- عامل............ امتياز ........ کسب کرد و ............ نفر به آن راي دادند.

برگه رده بندي:

در جواب به سوال مطرح شده تا کنون و عوامل ذکر شده در رابطه با آن لطفا عوامل ذکر شد را از ۰ تا ۷ نمره دهي کنيد.(۰ تاثير ندارد و ۷ تاثير زيادي دارد)

۱-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۲-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۳-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۴-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۵-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۶-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۷-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۸-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۹-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

۱۰-....................................................................................................

نمره (۰،۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷) ميدهم

نتيجه رده بندي:

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد

عامل .................................... امتياز ............ کسب کرد و..........ارزش کل امتيازات را به خود اختصاص داد