اختلال سازگاری و انطباق

[Maryam.j 1,013]

«اختلالات سازگاری » عبارت است از علائم احساسی یا رفتاری بیش از اندازه در پاسخ به یک موقعیت استرس زا در زندگی. در این حالت فرد قادر نیست آنطور که انتظار می رود با تغییرات پیش آمده در زندگی سازگاری حاصل کند، که این امر به نوبه خود باعث خلل وارد آمدن به کارکردهای فرد در زندگی روزانه می شود.

 

علائم شایع:

 

حتما باید یک عامل استرس زا قابل شناسایی وجود داشته باشد. این عامل استرس زا ممکن است خیلی جزئی به نظر آید، مثلا مقدار کمی ضرر مالی ، یا حتی مثبت باشد، مثلا ارتقای شغلی. علائم یا تغییرات رفتاری در عرض۳ ماه از ظهور عامل استرس زا به وجود می آیند و حداکثر تا ۶ ماه پس از رفع عامل استرس زا ادامه می یابند. اختلال روانی دیگری وجود ندارد(مثلا افسردگی اساسی ، اختلال اضطرابی ، اختلال شخصیت و غیره ). علائم و شدت آنها در افراد مختلف عینا شبیه هم نیستند(نوجوانان و سالمندان معمولا علائم شدیدتری دارند). در کل ، این علائم عبارتند از:

مشکلات خواب ، بی قراری ، تحریک پذیری ، از دست دادن تمرکز، خستگی ، از جا پریدن ، عصبی بودن ، افسردگی ، اضطراب ، گوشه گیری و خودداری. همچنین امکان دارد احساساتی مثل ترس ، خشم ، گناه و شرمساری و انکار عامل یا واقع استرس زا وجود داشته باشند(فرد طوری رفتار می کند که انگار هیچ اتفاقی نیافتاده است ).

 

علل و عوامل افزایش دهنده خطر:

۱) میزان نامطلوب بودن تغییراتی که عامل استرس زا به وجود آمده است

۲) اینکه آیا واقعه استرس زا به طور ناگهانی رخ داده یا قبلا انتظار آن می رفته است

۳ ) اهمیت منحصر به فرد واقعه استرس زا در زندگی فرد

۴) نبود حمایت مناسب از فرد(مثلا از طرف خانواده ، دوستان ، و نیز ارتباطات مذهبی ، فرهنگی و اجتماعی )

۵) میزان آسیب پذیری فرد به تجربیات استرس زا در زندگی.

 

پیشگیری:

راه خاصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.

عواقب مورد انتظار: معمولا با موفقیت در سازگاری با تغییرات زندگی یا پایان واقعه استرس زا مشکل خودبه خود حل می شود. در مواردی که فرد نتواند خود به تخفیف علائم کمک کند، درمان کمک کننده خواهد بود. اختلال سازگاری اصولا شایع بوده اما معمولا موقتی است.

 

عوارض احتمالی :

۱ ) کل در حفظ روابط یا شغل

۲ ) به دراز کشیدن این گونه مشکلات در نوجوانان

۳ ) روی آوردن به الکل یا موادمخدر برای غلبه بر علائم و احساسات نامطلوب

۴ ) اضطراب و افسردگی مزمن.

اصول کلی درمان :

۱) مراقبت از خود، روان درمانی و در بعضی از موارد، استفاده از دارو.

۲) انتخاب درمانی بر مبنای شدت اختلال سازگاری و تاثیری که بر زندگی فرد گذاشته است خواهد بود.

۳) خانواده و دوستان فرد می توانند به وی در سازگاری با واقعه کمک کنند. همچنین فرد با کمک آنها می تواند در زندگی خود تغییراتی را به وجود آورد که در آینده بتواند سازگاری بهتری با وقایع زندگی داشته باشد.

۴) خود فرد هم می تواند روش سازگاری با واقعه استرس زا را فرا گیرد، عوامل استرس زا و احساسات خود را در مورد آنها به طور روزانه یادداشت کند، با دوست خود در مورد تجربیاتش صحبت کند، به یک گروه حمایتی بپیوندد، و سلامت جسمی خود را فراموش نکند(رژیم غذایی ، ورزش ، و خواب مناسب ).

۵) روش های روان درمانی مختلفی برای کمک به فائق آمدن به اختلال سازگاری موجود هستند و اثربخشی آنها به اثبات رسیده است. هر کدام از این روش ها که مورد استفاده قرار گیرد غالبا برای مدت کوتاهی مورد نیاز خواهد بود. در بعضی از موارد ممکن است خانواده درمانی توصیه شود(از جمله مشاوره زناشویی ).

 

داروها:

 

با توجه به این که اختلالات سازگاری معمولا کوتاه مدت هستند، معمولا نیازی به دارو وجود ندارد. اما امکان دارد برای بی خوابی یا سایر علائم خاص ، بسته به شدت آنها، دارو تجویز شود.

 

فعالیت:

۱)محدودیتی برای آن وجود ندارد. حتی توصیه به داشتن یک برنامه ورزشی منظم می شود.

۲) فعالیت بدنی به کم کردن اضطراب و استرس کمک می کند.

 

رژیم غذایی:

برای حفظ سلامتی در حد مطلوب ، یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید.

در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:

۱)اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علائم اختلال سازگاری را دارید.

۲) اگر علی رغم شروع درمان ، علائم بدتر شوند.

۳) اگر دچار علائم جدید و غیرقابل کنترل شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.