ساخت نانولوله‌ها از پروتئين موجود در شير

[nafasam 305]

توانايي پروتئين شير، آلفا لاکتالبومين، در خودآرايي و تبديل به نانولوله، صنعت مواد ‏غذايي را با يک ماده جديد و مهم براي ژله و کپسوله کردن روبه‌رو کرده است. ‏در حالي که اين پروتئين تاکنون از سوي شرکت دانمارکي ‏Arla، توليد کننده اول آلفالاکتالبومين، به عنوان ‏يک جزء در فرمولاسيون مواد غذايي کودکان به‌کار برده شده است، قابليت نانولوله شدن آن، باعث شده تا ‏دريچه‌اي نو به کاربردهاي ديگر اين پروتئين باز شود. توليدکنندگان مواد غذايي به طور فزاينده‌اي به سمت ‏فناوري‌هاي کپسوله کردن گرايش پيدا مي‌کنند تا از اين طريق به تغييرات مورد نياز رسيده، ارزش ‏محصولات خود را افزايش دهند. ‏در حالي که بيشتر نگاه‌ها به سمت ميکروکپسوله کردن دوخته شده است، ‏J‏. ‏Graveland‏-‏Bikker، از ‏مرکز تحقيقات صنايع غذايي ‏NIZO‏ ، معتقد است خواص ويژه آلفا- لاکتالبومين موجود در پروتئين شير، ‏در نانوکپسوله کردن نقش کليدي دارد. تحت شرايط مناسب، آلفا لاکتالبومين به وسيله آنزيم پروتئاز آزاد ‏شده از باسيل ‏licheneiformls، مي‌تواند به‌صورت جزئي هيدروليز شود. با قرار دادن اين پروتئين ‏هيدروليز شده در معرض يون‌هاي کلسيم تشکيل نانولوله‌هاي خطي امکان‌پذير مي‌گردد. ‏اين نانولوله‌ها که گفته مي‌شود تنها نانولوله‌هاي پروتئيني غذايي هستند پايداري خوبي دارند و در شرايط ‏پاستوريزه شدن هم مقاومت مي‌کنند (72 درجه سانتي‌گراد در 40 ثانيه) و هم تصفيه‌سازي سرد و خشک را ‏تحمل مي‌کنند. ‏‏ ‏Bikker‏ گفت:"ويژگي خاص نانولوله‌هاي آلفالاکتالبومين حفره‌هاي آنهاست، زيرا اين حفره‌ها، آنها را ‏قادر مي‌سازد تا به عنوان يک حامل عمل کرده، مولکول موادي مانند ويتامين‌ها و آنزيم‌ها را با خود کپسوله ‏و از آنها محافظت مي‌کند". ‏پروفسور ‏de‏ ‏kruif، از ديگر محققان اين گروه، گفت: کاربرد بسيار جالب نانولوله‌ها، استفاده از آنها به ‏عنوان حامل دارو و کپسوله‌کنندگي آن است. اندازه حفره لوله در حدود 7/8 نانومتر بوده، در نتيجه ‏مولکول‌ها وارد آن مي‌شوند، سپس انتهاي آن مسدود مي‌شود. نانولوله‌هاي آلفا لاکتالبومين، با دهانه‌اي به ‏قطر هشت نانومتر مي‌توانند به دو صورت انتها بسته و باز تشکيل شوند. تحقيقات اخير نشان مي‌دهد ‏کپسول‌هاي ليپيدي مي‌توانند مانند لوله‌ها به کار برده شوند. ‏خود پروتئين در صورت غني‌سازي با يون کلسيم ارزش غذايي بالايي پيدا مي‌کند و يک منبع غني ‏آمينواسيد مي‌‌شود. آمينواسيد ‏L‏- ‏tryptophan‏. به مقدار زيادي در صنعت توليد غذايي حيوانات استفاده ‏مي‌شود و در عين حال از آن در مصارف غذايي براي انسان مانند غذاهاي تقويتي پزشکي و مکمل‌هاي ‏غذايي نيز استفاده مي‌شود. ‏خواص نانولوله‌ها تنها به کپسوله کردن محدود نمي‌شود، اين مواد پتانسيل بالايي در افزايش ويسکوزيته و ‏ژله‌اي کردن دارند. دانسيته و خطي شدن بالاي آلفالاکتالبومين مي‌تواند باعث ايجاد صنعت تغليظ‌کنندگي ‏متناوب گردد. اين ماده قادر است ژله‌اي شود و با تغيير ‏pH‏ به حالت اسيدي، پيوند‌ها شکسته شده، به حالت ‏اول باز مي‌گردد. ‏نکته جالب توجه ديگر، شفاف بودن ژل تشکيل شده است که مي‌تواند توجه ويژه‌اي را در کاربردهاي ‏صنعت غذا به خود معطوف کند. پروفسور ‏de‏ ‏kvulf‏ گفت: "ما قصد داريم يک تغليظ‌کننده لبني را با ‏ساختار و ترکيب نانولوله‌ها و با شفافيت ژل‌ها بسازيم. اين ماده هم‌اکنون هيچ‌گونه کاربردي در بازار ندارد ‏ولي توجه صنعت مواد غذايي را به خود جلب کرده است". ‏‏

• منبع :

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام