رفتن به مطلب

قانون برای همه (به زبان ساده)


ارسال های توصیه شده

حقوق و تکالیف فردی qxr5l5xwuhyy6ebrhpy.jpg

 

سعی میشود قوانین مورد نیاز به بیان ساده اینجا ذکر شود.

 

در هر جامعه ای ، برای ایجاد نظم اجتماعی ، تکالیفی بر عهده ی اشخاص آن جامه گذاشته می شود.

مثلا افراد جامعه را مکلف می کنند که بدون داشتن مدرک تحصیلی دکترا، در رشته ی پزشکی به طبابت نپردازند و اگر کسی بدون داشتن مدرک قانونی به مداوای بیماران اقدام کند ، او را مجازات می کنند.

همچنین برای اشخاص حقوق اجتماعی هم در نظر می گیرد . مثلا شخصی که گواهی نامه رانندگی دریافت می کند ، حق دارد به رانندگی بپردازد و کسی نمی تواند این حق را بدون دلیل قانونی از دارنده ی گواهی نامه سلب کند.

 

نام و نام خانوادگی

 

برای این که بتوان به راحتی تشخیص داد هر کس چه حقوق و تکالیفی در اجتماع دارد و حقوق هر کس برای خودش محفوظ بماند تا دیگران نتوانند به جای او از آن حقوق قانونی بهره مند شوند ، هر یک از افراد جامعه ، به محض متولد شدن دارای نام و نام خانوادگی (شهرت) می شوند و نام انتخاب شده در اداره ی ثبت احوال به ثبت می رسد.

 

ثبت نام و نام خانوادگی

 

نام و نام خانوادگی (اسم و شهرت) شخص ، باید در ظرف چند روز اول پس از تولد توسط والدین او در اداره ی ثبت احوال همان شهری که به دنیا آمده است به ثبت برسد و گواهی به ثبت رسیدن که همان شناسنامه است ، از اداره ی ذکر شده دریافت شود .

(مواد 10 ، 35 و 36 قانون ثبت احوال)

 

در کشور ایران ، اسم شخص از بین اسامی ایرانی یا اسلامی انتخاب می شود و اداره ی ثبت موظف است از به ثبت رساندن اسامی بیگانه یا اسم هائی که معانی آنها با فرهنگ اسلامی و ایرانی هماهنگی ندارد خودداری کند .

(تبصره 1 ، ماده 20 قانون ثبت احوال)

 

نام خانوادگی ، بر خلاف نام ، انتخابی نیست و اداره ی ثبت احوال نام خانوادگی پدر هر شخص را به عنوان نام خانوادگی او در شناسنامه اش قید می کند.

(تبصره ماده ی 41 قانون ثبت احوال)

 

همچنین در شناسنامه ، علاوه بر اسم و شهرت ، شماره ی شناسنامه ، مشخصات دقیق والدین و تاریخ دقیق تولد شخص نوشته می شود. نوشتن تاریخ دقیق تولد به این دلیل است که زمان شروع شدن برخورداری از حقوق (مثل حق رفتن به مدرسه) و نیز زمان شروع شدن تکالیف اجتماعی (مثل تکلیف رفتن به سربازی برای پسران) دقیقا مشخص باشد.

(ماده 36 قانون ثبت احوال)

 

تغییر نام و نام خانوادگی

 

با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است، هنگامی که فردی به سن قانونی رسید ، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه ها ) مناسب ندانست، می تواند نسبت به تغییر اسم یا شهرت خود با رعایت شرایطی اقدام کند.

 

نحوه ی تغییر مشخصات شناسنامه

 

شخصی که در نظر دارد نسبت به تغییر نام یا نام خانواگی یا دیگر مشخصات شناسنامه ی خود اقدام کند ، ابتدا باید به اداره ثبت احوالی که شناسنامه اش از آن جا صادر شده است مراجعه و درخواست خود را ارائه کند.

اگر اداره ثبت احوال مطابق دستورالعمل های خود ، انجام تقاضای شخص را امکانپذیر دانست، نسبت به تغییر یا اصلاح مشخصات و صدور شناسنامه ی جدید (اصلاح شده) اقدام می کند .

مثلا کسی که نام خانوادگی وی دارای پسوندی است که نشانگر اسم روستای والدینش می باشد، با این روش می تواند تقاضای حذف پسوند فامیلی خویش را بکند.

(ماده 41 قانون ثبت احوال)

 

ولی اگر انجام تقاضای شخص، از حدود اختیارات اداره ثبت احوال خارج باشد، می تواند با مراجعه به دادگاه شهرستان محل صدور شناسنامه، از دادگاه تقاضا کند تا نسبت به تغییر مشخصات یا اصلاح شناسنامه اش حکم صادر کند.

بدیهی است دادگاه در صورتی که دلیل شخص را منطقی تشخیص دهد ، حکم به تغییر و اصلاح شناسنامه خواهد داد. بعد از اینکه دادگاه حکم اصلاح شناسنامه را صادر کرد، اداره ثبت احوال نسبت به اصلاح مشخصات شناسنامه ای شخص اقدام و شناسنامه ی جدید برای او صادر می کند.

به شناسنامه های جدید که صادر می شوند، اصطلاحا "المثنی" گفته می شود ، زیرا این گونه شناسنامه ها مدرک اولیه نمی باشند و به صورت ثانویه صادر شده اند.

 

 

تغییر سن و درج آن در شناسنامه تابع ضوابط دیگری است.

لینک به دیدگاه

سن قانونی

 

بشر تا قبل از بالغ شدن ، هنوز به درجه ای از رشد عقلی نرسیده است که بتواند به تنهائی و بدون کمک گرفتن از اندیشۀ دیگران ، کلیه کارهای اجتماعی و اقتصادی خود را انجام دهد.

به همین دلیل انسان ها موظف هستند تا قبل از رسیدن به سن قانونی ، کارهای اقتصادی و اجتماعی خود را تحت سرپرستی و یا توسط اشخاص دیگر (که اصطلاحا به آنها ولی و قیّم) انجام دهند.

(مواد 1207 و 1214 قانون مدنی)

ولی و قیّم کیست؟

 

سرپرست ِ فرد نابالغ ، در درجۀ اول پدر و پدربزرگ (پدر ِ پدر ِ) اوست که اصطلاحا به آن ها ولی گفته می شود.

(مادۀ 1180 قانون مدنی)

اما در صورتی که پدر و پدربزرگ هر دو فوت کرده باشند، یا به تشخیص دادگاه صلاحیت نگهداری فرزند را نداشته باشند، سرپرستی فرد نابالغ توسط دادگاه (به شخص دیگری از بستگان وی و یا حتی یک فرد غریبه)واگذار می شود.

شخصی را که به دستور دادگاه به عنوان سرپرست فرد نابالغ تعیین می شود، اصلاحا "قیّم" می نامند.

(مواد 1218 و 1222 قانون مدنی)

 

زمان رسیدن به سن قانونی

 

اکنون که محدودیت های اجتماعی و حقوقی افراد نابالغ شناخته شد، باید دید که این افراد از نظر قانونی ، چه موقع می توانند کلیه کارهای خود را شخصا انجام دهند؟و اصلاحا چه وقت به سن قانونی خواهند رسید؟

 

برای پاسخ به این سوال ، باید بین کارهای نوجوانان تفکیک قائل شد.

زیرا اگر مسئلۀ ازدواج مطرح باشد، بر اساس قوانین ِ تجدید نظر شده ، اصل بر این است که پسر بعد از رسیدن به پایان پانزده سالگی و دختر نیز پس از نه سالگی به سن بلوغ می رسند و نیازی به ولی و سرپرست ندارند.

(تبصرۀ مادۀ 1210 قانون مدنی)

اما چنانچه انجام دادن کارهای اجتماعی و اقتصادی مانند انجام معاملات ، برداشت از حساب بانکی ، گرفتن گواهینامه رانندگی و امثال اینها مطرح باشد، تا قبل از رسیدن به 18 سالگی هیچکس بالغ شناخته نمی شود .

و در این خصوص هیچ فرقی بین دختر و پسر وجود ندارد. یعنی هم پسر و هم دختر ، تا قبل از پشت سر گذاشتن 18 سالگی نمی توانند آن دسته از امور اجتماعی و اقتصادی که قانون انجام آنها را مشروط به داشتن 18 سال سن کرده است انجام دهند.

(ماده واحدۀ قانون راجع به رشد متعاملین)

 

البته در سال 1379 از سوی مجلس شورای اسلامی ، قانونی به تصویب رسید که سن بلوغ دختران را به جای نه سال به 15 سال و سن قانونی پسران را به 18 سال افزایش دهد ، به نحوی که در صورت لازم الاجرا شدن این قانون ، حتی ازدواج هم در سن نه سالگی (برای دختر) و پانزده سالگی (برای پسر) مقدور نخواهد بود. و دختر و پسری که بخواهند قبل از سن قانونی جدید ازدواج کنند باید به دادگاه مراجعه و با ثابت کردن بلوغ خود، از دادگاه اجازه ازدواج دریافت کنند.

ثابت کردن بلوغ

 

فردی که به سن بلوغ رسیده است ، قانونا این حق را دارد که کلیۀ کارهای خود را به تنهائی و بدون نیاز به سرپرست انجام دهد.

چنین فردی چگونه می تواند ثابت کند به سن رشد رسیده است؟

 

برای پاسخ به این سوال، باید حساب اشخاصی که قبل از رسیدن به سن قانونی تحت سرپرستی پدر خود بوده اند با کسانی که در دوران کودکی ، ولیّ ِ خود را از دست داده اند و تحت سرپرستی دیگران قرار داشته اند را جدا کرد.

زیرا اگر کسی قبل از رسیدن به سن قانونی تحت سرپرستی پدر خود بوده است ، بلافاصله بعد از رسیدن به سن قانونی ، بالغ تلقی می شود و شناسنامۀ او به تنهائی دلیل و مدرک رشد و بالغ شدنش می باشد.

(مادۀ 1193 قانون مدنی)

 

اما شخصی که قبل از رسیدن به سن قانونی ، به دلیل فوت پدر ، تحت سرپرستی قیّم بوده است، به هیچ وجه برای تصاحب و در اختیار گرفتن اموالی که قبل از بلوغ متعلق به او بوده (مثل ارثی که از پدر به او رسیده) بالغ شناخته نمی شود، مگر اینکه به دادگاه مراجعه کند و رشد خود را به اثبات برساند.

(تبصرۀ 2 ماده 1210 قانون مدنی)

یعنی از دادگاه حکمی دریافت ند که نشان دهد بالغ شده است.

بنابراین چنین افرادی برای در اختیار گرفتن اموالی که قبل از بالغ شدن متعلّق به آنها بوده نمی توانند فقط با ارائۀ شناسنامۀ خود ثابت کنند به سن قانونی رسیده اند، بلکه باید همراه با شناسنامۀ خود ، حکم دادگاه مبنی بر رسیدن به سن رشد و بلوغ را نیز ارائه کنند.

لینک به دیدگاه

تحصیلات

 

موضوع تحصیل و طی کردن مدارج علمی ، مسئله ای است که به صورت رسمی از دوران کودکی (دبستان) آغاز می شود و تا بعد از مرحلۀ جوانی نیز ادامه می یابد .

بر همین اساس جا دارد که در خصوص مسائل قانونی مربوط به این موضوع که سالهای طولانی از عمر اشخاص را به خود اختصاص می دهد ، نکاتی ذکر شود.

مدرک تحصیلی به عنوان یک امتیاز دائمی

 

برخی امتیازاتی که افراد کسب می کنند موقت هستند ، مثلا اگر کسی پست و مقامی در یک اداره بگیرد ، با یک دستور که از طرف مافوق او صادر می شود ، او از سمت خود برکنار و به کار دیگری مشغول می شود .

ولی برخی امتیازات از ارزش دائمی برخوردارند، یعنی تا آن شخص زنده است، آن امتیاز هم با او وجود خواهد داشت.

از جملۀ این امتیازات ، داشتن مدرک تحصیلی است که تایید کنندۀ میزان تحصیلات رسمی دارندۀ آن است . بنابراین شخصی که یک مقطع تحصیلی را به پایان می رساند ، و گواهی نامۀ آن مدرک را دریافت می کند، دارای یک حق قانونی (حق مکتسبه) شده است که هیچ کس نمی تواند این حق را از او سلب کند.

بدیهی است کسانی که با جعل و تزویر ، مدرک تحصیلی ساخته اند از این قاعده جدا هستند ، زیرا این اشخاص اصلا دارای حقی نشده اند که وقتی مدرکشان باطل می شود ، حقشان گرفته شده باشد.

 

مقاطع تحصیلی

 

یکی از ملاک های استخدام و برقراری حقوق و مزایا در سازمان ها و ادارات دولتی و بسیاری از شرکت ها و موسسات خصوصی ، داشتن مدرک تحصیلی خاص است . و اشخاصی که استخدام می شوند ، به تناسب شایستگی های خود ، و از جمله مدرک تحصیلی ، حقوق و مزایا دریافت می کنند.

 

تدبیری که در قوانین و مقررات استخدامی کشور اتخاذ شده ، این است که برای پایان هر یک از مقاطع تحصیلی ، یک ارزش استخدامی و حقوقی خاص در نظر گرفته شده و از به حساب آوردن و ارزش گذاری تک تک سالهای تحصیلی بطور جدا خودداری می کنند.

 

مقاطع تحصیلی مورد نظر عبارتند از:

پایان دوره دبستان (ابتدائی) ف پایان دورۀ راهنمائی (سیکل) ، پایان دورۀ متوسطه (دیپلم) ، پایان دورۀ کارشناسی (لیسانس) ، پایان دورۀ کارشناسی ارشد (فوق لیسانس)، پایان دوره تخصص (دکتری) و پایان دورۀ فوق تخصص (فوق دکتری).

مقاطع ذکر شده ، توسط مدارس و دانشگاه به اجرا در می آید و چنانچه شخصی هر یک ار دوره های مذکور را طی کند، مدرک همان دوره به او اعطا می شود . البته در مواردی که تحصیلات افراد در مراکز آموزشی دیگر (مثل حوزه های علمیه) که با ترتیب ذکر شدۀ دورۀ تحصیلی دائر نشده است ، صورت گرفته باشد ف برای استخدام فارغ التحصیلان ، میزان تحصیلات افراد با مقطع رسمی اشاره شده تطبیق داده شده و معادل سازی می شود.

با توجه به مقاطع اشاره شده ، هر یک از کسانی که به استخدام در می آیند، به تناسب میزان تحصیلات خود ، گروه بندی شده و در گروه کسانی که با مدرک تحصیلی آن ها مشغول خدمت می شوند ، به کار اشتغال می ورزند.

 

تحصیلات خارج از کشور

 

با توجه به این که برخی از افراد ، تحصیلات دانشگاهی و حتی قبل از دانشگاه خود را در کشورهای دیگر و خارج از ایران می گذرانند ، در صورت اخذ مدرک تحصیلی ، نیاز به تطبیق مدرک تحصیلی شان با مقاطع تعریف شده در قوانین ایران را دارند.

سه وزارت خانۀ آموزش و پرورش ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، علوم و تحقیقات و فناوری ، هر کدام دارای اداراتی هستند که مدرک تحصیلی دروس خوانده شده توسط دانش آموختگان خارج از کشور را بررسی و ارزشیابی می کنند و پس از آن اقدام به صدور گواهی مبنی بر فارغ التحصیلی در مقطعی که تحصیلات اشخاص یاد شده با آن برابری دارد می کنند.

 

چنانچه تحصلات افراد، در مراکز و دانشگاه های خارجی فاقد وجاهت علمی و غیر معتبر انجام شده باشد ، حتی اگر این افراد در کشور محل تحصیل ، فارغ التحصیل شناخته شوند، ولی به دلیل تائید نشدن مدرکشان از سوی وزارت خانه های مربرطه ، نمی توانند از امتیازات مقاطع تحصیلی ایران استفاده کنند.

به همین دلیل به کسانی که قصد تحصیل در خارج از کشور را به صورت آزاد دارند، توصیه شده است قبل از اشتغال به تحصیل ، در رابطه با کیفیت مرکز آموزش کشور خارجی ، از وزارت خانۀ مربوطه پرسش های لازم به عمل آورند و از این نکته مطمئن شوند که بعد از فراغت از تحصیل ، مدرک آنها در ایران به رسمیت شناخته خواهد شد.

امتحانات

 

اعظای هر مدرک تحصیلی معمولا در گرو ِ گرفتن یک یا چند امتحان است، به نحوی که اگر کسی در این امتحانات موفق نشود ، مدرکی برای وی صادر نخواهد شد .

به همین دلیل مقررات و قوانینی که برای تقلب یا افشا کردن سوالات امتحانی (مخصوصا امتحانات ورودی دانشگاه ها و موسسات آموزشی عالی کشور و امتحانات نهائی مدارس) در نظر گرفته شده بسیار سنگین و شدید است.

 

تخلفات امتحانی ممکن است یا از سوی کارکنان اداره و موسسات آموزشی صورت گیرد و یا توسط افراد دیگر.

اگر اینگونه تخلفات (مثل افشای سوالات) توسط کارکنان موسسه آموزشی صورت گرفته باشد، در صورت اثبات، کارکنان متخلف طبق قانون به محرومیت دائم از مشاغل دولتی محکوم می شوند و در صورتی که تخلفات ذکر شده توسط دیگران (شرکت کنندگان در آزمون یا افراد دیگر) انجام شده باشد، افراد یاد شده ، ممکن است تا سه سال زندانی شوند.

(قانون مجازات افشای سوالات امتحانی)

جعل و تزویر مدارک تحصیلی

 

چون مدرک تحصیلی به عنوان ابزاری است که به وسیلۀ آن می توان از موقعیت های مناسب شغلی ، حقوقی ، اجتماعی و مالی برخوردار شد، لذا در برخی از موارد اشخاصی بدون این که تحصیلات لازم را داشته باشند ، به ساختن و جعل کردن مدارک تحصیلی برای خود اقدام می کنند. این اقدام در قوانین کشور ما جرم تلقی شده است و برای کسانی که مرتکب آن شوند مجازات در نظر گرفته شده است.

ساختن مدرک تحصیلی جعلی، علاوه بر جرم بودن ، خطراتی را نیز به دنبال دارد .

مثلا اگر شخص کم سوادی با جعل دانشنامۀ پزشکی ، خود را پزشک معرفی کند، و به طبابت بپردازد، روشن است که بر سر بیمارانی که به وی مراجعه می کنند چه بلائی خواهد آورد!

به همین دلیل اگر کسی با ساختن مدرک جعلی سوء استفاده نیز کرده باشد، علاوه بر مجازات قانونی که برای اشخاص جعل کننده در نظر گرفته می شود، به دلیل مورد استفاده قرار دادن مدارک جعلی نیز مجازات می شود و باید خسارات کسانی که از این بابت زیان دیده اند را نیز جبران کند.

 

امروزه برای پیشگیری از جعل و تزویز، ادارات دولتی و موسساتی که می خواهند به استخدام اشخاص با مدارک تحصیلی معینی اقدام بکنند، بعد ار مراجعۀ شخص متقاضی و دادن مدرک تحصیلی ، از دانشگاهی که شخص مزبور در آن تحصیل کرده ، استعلام می کنند تا معلوم شود که مدرک ارائه شده از سوی آن شخص ، واقعی است یا جعلی .

لینک به دیدگاه

خدمت سربازی

 

طبق قوانین ایران ، دختران از رفتن به سربازی معاف هستند.

(مادۀ 1 قانون خدمت وظیفۀ عمومی)

ولی پسران وظیفه دارند در صورت نداشتن عذر قانونی ، مدت مشخصی را پس از طی کردن آموزش های نظامی ِ مورد نیاز ، در نیروهای مسلح به خدمت بپردازند.

(مادۀ 2 قانون خدمت وظیفۀ عمومی)

و اگر از این خدمت خودداری کنند و به موقع برای انجام آن مراجعه نکنند، دچار مجازات و محدودیت های اجتماعی خواهند شد.

(ماده 10 قانون وظیفۀ عمومی)

 

زمان مراجعه برای اعزام به خدمت

 

کسی که عذر موجهی برای نرفتن یا دیر رفتن به خدمت دارد، مکلف است بعد از برطرف شدن آن عذر به خدمت برود.

و کسانی که عذر موجهی ندارند نیز موظف هستند بلافاصله بعد از اعلام ادارۀ وظیفۀ عمومی نیروی انتظامی (که معمولا در روزنامه ها و صدا و سیما اعلام می شود) خود را برای خدمت به حوزه های نظام وظیفه معروفی کنند.

(ماده 5 و 19 قانون وظیفه عمومی)

بر اساس قوانین ایران ، ادارۀ نظام وظیفه در سال از جوانانی برای انجام خدمت سربازی دعوت به عمل می آورد که در فروردین آن سال ، وارد سن 19 سالگی شده اند.

(مادۀ 2 قانون خدمت وظیفۀ عمومی)

بدیهی است اگر شخصی قبل از تاریخ مقرر در قانون ، برای انجام خدمت خود را معرفی کند، زمان مراجعه او ، به تاریخی که قانونا باید مراجعه می کرده است موکول خواهد شد.

 

مدت خدمت سربازی

 

بر اساس نیازهای نیروهای مسلح و وضعیت کشور (برقرار بودن جنگ یا صلح) مدت خدمت سربازی متفاوت است.

این مدت گاهی 1 سال ، گاهی 18 ماه و زمانی هم 2 سال بوده است. ولی اکنون مدت خدمت سربازی 20 ماه است.

همچنین قوانین و مقرراتی وجود دارد که به موجب آن مدت خدمت بعضی از افراد به دلایلی که در قانون ذکر شده است، کم تر یا بیشتر خواهد شد.

کسانی که در موقع تعیین شده ، خود را برای خدمت سربازی معرفی نکنند ، به مدت 90 روز به خدمت آن ها اضافه می شود.

 

سیر مراحل سربازی

 

شخصی که به سن مشمولیت رسیده و از او خواسته شده که خود را برای خدمت معرفی کند، باید ابتدا به حوزۀ نظام وظیفۀ شهر خود مراجعه و دفترچۀ آماده به خدمت (که در این دفترچه تاریخ مراجعه برای اعزام به خدمت درج شده است) را دریافت کند. سپس در تاریخ اعزام ، به همان محلی که دفترچۀ خود را گرفته است مراجعه نماید.

حوزۀ نظام وظیفه بر اساس دستورالعمل های خود نسبت به تقسیم و تعیین سازمان محل خدمت فرد مشمول (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و یا سازمان های دیگر) اقدام می کند و فرد مزبور نیز باید در تاریخی که به وی ابلاغ می شود ، خود را به سازمان تعیین شده معرفی کند.

 

سازمانی که به عنوان محل خدمت فرد مشمول تعیین شده است، بعد از مراجعۀ سرباز، ابتدا مدت کوتاهی (حدود 2 تا 3 ماه) آن فرد را به آموزشگاه خود می فرستد تا تحت آموزش نظامی قرار بگیرد.

این دوران نسبتا سخت خواهد بود، اما بعد از طی دورۀ آموزشی ، به تناسب صلاحیت و توانایی هایی که اشخاص دارند، آنها را در شهرها و محل های مورد نیاز به کار خواهند گرفت و تا زمانی که مدت خدمت به پایان برسد، فرد مشمول ، با همین ترتیب خدمت خواهد کرد.

(تبصرۀ 1 و 3 خدمت وظیفۀ عمومی)

بدیهی است که در دوران سربازی مقررات سخت و انضباط شدید حاکم است و هر گونه بی نظمی ، تاخیر و یا غیبت باعث تنبیه و مجازات خاطی خواهد شد.

 

عذرهاي موجه براي نرفتن به سربازي

 

قبلا گفته شد كساني كه عذر قانوني ندارند،‌بايد به سربازي بروند.

ولي اشخاصي كه داراي عذر قانوني هستند، نرفتن شان به سربازي ، اشكالي را متوجهي آنان نخواهد كرد. اين افراد مي توانند از معافيت هاي قانوني استفاده نمايند.

 

البته اين بدان معنا نيست كه اين گونه افراد اصلا نبايد به حوزۀ نظام وظيفه مراجعه كنند، بلكه شرط برخورداري از معافيت ها نيز مراجعۀ به موقع و ارائۀ مدارك قانوني به مسئولين دارۀ نظام وظيفه عمومي است.

يعني اين گونه افراد نيز همزمان با فراخواني عمومي مشمولان ، بايد با در دست داشتن مداركي كه ادعايشان را ثابت كند ، به حوزۀ نظام وظيفۀ نيروي انتظامي مراجعه كنند و مدارك خود را تحويل دهند، در غير اين صورت نه تنها از معافيت برخوردار نخواهند شد ، بلكه به عنوان "سرباز فراري" تحت تعقيب و مجازات قرار خواهند گرفت.

(ماده 19 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

عذرهاي موجه براي معافيت از خدمت سرباز به دو دسته تقسيم مي شوند:

1- عذرهايي كه معافيت دائم ايجاد مي كنند.

مانند كسي كه به دليل داشتن بيماري حاد و شديد، قادر به خدمت نيست و "معافيت پزشكي" دارد.

(مواد 29 تا 44 قانون خدمت وظيفه عمومي)

 

يا عذر مشمولي كه داراي پدر و مادر پير و از كار افتاده است و كسي ديگري به جز او براي تامين زندگي والدينش وجود ندارد . و داراي "معافيت كفالت" است.

(مواد 45 و 46 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

افرادي كه معافيت دائم دارند لازم نيست خدمت سربازي را انجام بدهند، لذا به جاي كارت پايان خدمت، به آنها كارت معافيت داده مي شود.

 

2- عذرهايي كه معافيت موقت ايجاد مي كند.

مانند كسي كه بعد از دورۀ متوسطه در دانشگاه قبول مي شود و به تحصيل مي پردازد. (داراي "معافيت تحصيلي" مي گردد)

چنين اشخاصي تا زماني كه دورۀ مجاز تحصيل را طي مي كنند، الزامي براي رفتن به خدمت سربازي ندارند، ولي همين كه فارغ التحصيل شدند، بايد خدمت خود را آغاز كنند.

(مواد 31 تا 38 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

ذكر اين نكته ضروري است كه در مورد معافيت تحصيلي، معمولا مدارك لازم، مبني بر معافيت موقت (دانش آموز يا دانشجو بودن مشمول) مستقيما توسط دانشگاه يا مركز آموزشي محل تحصيل وي به مراكز نظام وظيفه ارسال مي گردد و ضرورتي به حضور فرد مشمول به حوزۀ نظام وظيفه نيست.

(مادۀ 33 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

اين گونه افراد بعد از فراغت از تحصيل بايد به ادارات نظام وظيفه مراجعه و دفترچۀ آماده به خدمت دريافت نمايند.

(ماده 34 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

نكتۀ ضروري ديگر اين است كه برخي افراد، بلافاصله بعد از طي دورۀ متوسطه، در دانشگاه قبول نمي شوند و يك سال بين تحصيل متوسطه و امتحان كنكور ِ سال بعدشان فاصله ايجاد مي شود، چنين افرادي كه در "سال بعد از فراقت از تحصيلات متوسطه" مشمول شناخته مي شوند، اگر تاريخ اعزام به خدمت آنان، قبل از اعلام نتايج كنكور باشد، بايد در موعد تعيين شده براي اعزام ، خود را به محل خدمتشان معرفي كنند، زيرا در صورتي كه اين افراد در كنكور قبول شوند و به دانشگاه راه يابند، مكاتبۀ لازم از سوي دانشگاه محل تحصيل با ادارۀ نظام وظيفه به عمل خواهد آمد تا آنها را از خدمت ترخيص كنند و امكان تحصيل را برايشان فراهم آورند.

ولي اگر افرادي كه در كنكور شركت كرده اند، عليرغم رسيدن به سن مشموليت، خود را براي گرفتن دفترچۀ آماده به خدمت معرفي ننمايند، "غائب فراري" شناخته مي شوند و در اين صورت، حتي اگر در دانشگاه قبول شوند، امكان اشتغال به تحصيل را نخواهند داشت.

(ماده 35 قانون وظيفۀ خدمت وظيفۀ عمومي)

لازم بذکر است در خصوص خدمت وظیفه عمومی تغییراتی در قانون ایجاد شده که به محض اجرائی شدن اورده میشود.

لینک به دیدگاه

مجازات و عواقب نرفتن به سربازي

 

اشخاصي كه براي انجام خدمت سربازي به سن قانوني مي رسند و عذر موجهي براي نرفتن به خدمت ندارند، اگر به موقع خود را معرفي نكنند ، علاوه بر مجازاتي كه براي آنها در نظر گرفته مي شود (مثلا مدتي به زمان خدمت آن ها اضافه مي گردد) دچار محروميت هاي متعدد اجتماعي نيز خواهند شد كه مهم ترين محدوديت هاي اين افراد عبارتند از :

 

1. عدم امكان دريافت گذرنامه و محروميت از سفر به خارج از كشور

2. محروميت از استخدام در ادارات و سازمان هاي دولتي و مشاغل عمومي

3. محروميت از امضاي هر گونه سند رسمي (خريد، فروش و ... در محضر)

4. محروميت از گرفتن گواهينامۀ رانندگي

5. عدم امكان ثبت ازدواج در دفاتر رسمي

(ماده 10 قانون خدمت وظيفۀ عمومي)

 

لازم به ذكر است كساني كه به خدمت نرفته اند ولي داراي معافيت (اعم از دائم يا موقت) مي باشند، براي انجام كارهاي فوق الذكر بايستي كارت معافيت يا گواهي هاي لازم مبني بر معاف بودن خود را ارائه كنند.

 

 

لینک به دیدگاه

کار و استخدام

 

یکی از مهم ترین مسائلی که امروزه جوانان به صورت جدی با آن رو به رو هستند، مسئلۀ اشتغال و کار است. مسئله کار از این جهت اهمیت دارد که جوانان به دلیل رسیدن به سن بلوغ، احساس می کنند که اگر از نظر اقتصادی وابسته به دیگران باشند، هنوز مقبولیت اجتماعی لازم برای تشکیل خانواده و استقلال مالی و کسب درآمد را ندارند.

با توجه به اهمیت موضوع، در این بخش ضمن توضیح راجع به انواع شغل، ویژگی هر یک از مشاغل، حقوق و تکالیف طرفین (شخصی که کار می کند با شخص یا سازمانی که کار متعلق به اوست) و همچنین مراجع مربوط به احقاق حق شاغلین، مورد بررسی قرار می گیرد و به قوانین و مقرراتی که بر روابط بین طرفین حاکم است نیز اشاره خواهد شد.

 

انواع شغل

 

مشاغل موجود در جامعه از این دیدگاه که چه قانونی بر آنها حاکم است، به دو دسته تقسیم می شوند:

 

1- مشاغل دولتی

2- مشاغل آزاد

 

مشاغل دولتی شامل کار در تمام وزارت خانه ها، شرکت ها و نهادهای دولتی، نیروهای مسلح و هر ارگانی که از بودجه دولت استفاده می کند، می شود.

از این دیدگاه، مشاغل دولتی را نیز می توان به دو دسته تقسیم کرد:

الف- اشتغال در وزارت خانه ها و موسسات دولتی

ب- اشتغال در نیروهای مسلح

 

برخلاف مشاغل دولتی، در مشاغل آزاد، هیچ رابطه استخدامی بین دولت و شخص شاغل وجود ندارد، زیرا اشتغال در کارخانه ها، کارگاه ها، مغازه ها و شرکت های خصوصی صورت می گیرد.

البته در این موارد ، افراد شاغل گاهی برای دیگران کار می کنند و به عنوان کارگر یا کارمند به حساب می آیند ولی در بعضی موارد نیز برای خود کار می کنند. مثل شخصی که در مغازه خود به کار فروشندگی می پردازد. بنابراین مشاغل آزاد را هم می توان به دو دسته تقسیم نمود که عبارتند از:

الف. کار کردن برای دیگران (استخدام خصوصی)

ب. کار کردن برای خویش (خود اشتغالی)

 

قراردادهای استخدامی

 

اشخاصی که برای خود کار نمی کنند، به هنگام استخدام شدن در موسسات خصوصی و دولتی باید طبق یک قرار داد رابطۀ خود را با طرف مقابل مشخص کنند.

این قرارداد معمولا به صورت کتبی و در چند نسخه تنظیم می شود که یک نسخۀ آن حتما باید نزد شخص کارگر یا کارمند نگهداری شود تا در مواقع لزوم و هنگامی که باید به آن استناد کند، قابل دسترسی باشد.

 

قراردادهای استخدامی معمولا دو مرحله ای هستند. به این نحو که در ابتدای کار با توجه به عدم آشنائی طرفین نسبت به یکدیگر، قرارداد کار کوتاه مدت است و بعد از طی دورۀ اولیه که زمان آن را قانون مشخص کرده است، قرارداد کار به صورت دائمی یا قطعی در می آید.

 

قرارداد کار اگر مربوط به استخدام شخص در ارگان ها و سازمان های دولتی باشد، تا مدت 2 سال به صورت موقت است که این دوره اصطلاحا آزمایشی نامیده می شود و اگر مربوط به کار کردن اشخاص در کارگاه ها و موسسات خصوصی باشد نیز تا مدت 90 روز غیر قطعی و آزمایشی است؛ ولی پس از این مدت به صورت قطعی و رسمی در می آید.

برای استخدام قطعی و رسمی (بعد از دوره آزمایشی)، لازم نیست حتما قرارداد جدیدی بین طرفین امضا شود. زیرا همین که دورۀ آزمایشی سپری شد و طرفین به ادامۀ کار اعتراضی نکردند، استخدام به صورت قطعی در می آید و شخصی را که به صورت قطعی به استخدام در آمده است، نمیتوان بدون دلیل قانونی اخراج یا معلق کرد.

لینک به دیدگاه
  • 4 ماه بعد...

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...