رفتن به مطلب

مبانی و روش های برنامه ریزی شهری


ارسال های توصیه شده

طبقه بندی و بررسی نظریات گوناگون فرآیند برنامه ریزی:

الف) برنامه ریزی جامع (Comprehensive)
ب) برنامه ریزی ساختاری (Stracture Planning)
ج) برنامه ریزی با نگرش سیستمی (System approach Planning)
د) برنامه ریزی وکالتی (Advocacy Planning)
ه) برنامه ریزی اختیار راهبردی (Strategic Choice Approach to Planning)

لینک به دیدگاه

الف) برنامه ریزی جامع

توسعه حرفه های تخصصی: معماری، ممیزی و مهندسی ساختمان
زمان: شروع از 1974 میلادی تا 1967 (اواخر دهه 1960) - حدوداً 20 سال
مکان: بریتانیا و مدتی پس از آن در ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای جهان

1- راه حل برای مشکلات شهری با تجلی کالبدی
کاربری اراضی
ناحیه بندی
کنترل تراکم
مقررات ساختمانی
استانداردهای برنامه ریزی

2- خصوصیات و ویژگی ها:
برنامه ریزی جامع و دارای دورنمای کاملاً کالبدی است.
برنامه ریزی جامع از فرآیند تصمیم گیری دور است.
برنامه ریزی جامع از فنون پیشرفته تحلیل و طراحی برنامه استفاده نمی کند.
در برنامه ریزی جامع اهداف از پیش تعیین شده است.

3- فرآیند برنامه ریزی جامع (سنتی)
ممیزی --------------> تحلیل -------------- > برنامه

لینک به دیدگاه

ب) برنامه ریزی ساختاری

ساختار به معنای سیستم های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی ناحیه ای است که تحت کنترل یا تأثیر برنامه ریزی قرار دارد.
سمت و سوی برنامه ریزی ساختاری بیشتر بررسی فعالیت هاست تا کاربری ها

زمان: شروع از سال 1968
مکان: ایالات متحده (تحت عنوان برنامه ریزی عمل یا جدید)

1- موضوعات تحت بررسی
 

  • پخشایش جمعیت
  • فعالیت ها و رابطه بین آنها
  • الگوی کاربرد زمین
  • توسعه ناشی از فعالیت ها
  • شبکه ارتباطات
  • سیستم خدمات عمومی


2- فرآیند برنامه ریزی ساختاری

mwus3687eojx5zct7i.png
 


3- مراحل کلان برنامه ریزی ساختاری
مرحله اول: مرحله پایه
ممیزی و تحلیل اولیه سیستم مورد برنامه ریزی و اهداف لازم برای تدوین راهبردها. شامل سه مرحله:
 

  • تحقیق در مورد امکان توسعه
  • تحقیق در مورد مرمت شهری
  • تحقیق در مورد آینده


مرحله دوم: مرحله راهبردی
تنظیم راهبردهای گزینه بر پایه عواملی چون نیاز، فرصت، نیروی بالقوه و تمایلات (که از مرحله اول بدست آمده اند)

مرحله سوم: مرحله اجرایی
تهیه پیشنهاد اجرایی برای ایجاد برنامه و توسعه و سیستم های اخطار دهنده

4- سطوح برنامه ریزی ساختاری
سطح اول: سطح ساختاری یا سیاستگذاری (میان مدت و بلند مدت)
سطح دوم: سطح فنی (کوتاه مدت)

5- بیان ویژگی های پایه برنامه ریزی ساختاری
 

  • گنجانیدن تصمیم های مربوط به برنامه
  • بیان دلایل پشتوانه تصمیم
  • مطرح کردن تصمیمات به صورت خط مشی یا پیشنهاد
  • خط مشی های کنترل توسعه
  • نشخیص منابع
  • زمان بندی و مرحله بندی


6- محتوای برنامه های ساختاری
 

  • دورنمای ملی، منطقه ای و زیرمنطقه ای(سطوح برنامه ریزی)
  • تحولات ساختار برنامه ریزی
  • اهداف
  • راهبردها
لینک به دیدگاه

ج) برنامه ریزی با نگرش سیستمی

نگرش سیستمی بر شهر و برنامه ریزی شهری
سیستم کلیتی است از عناصر و زیرسیستم هایی که برای دستیابی به هدف خاصی عمل می کند و شبکه ای از روابط متقابل بین آنها برقرار است و دارای سازمانی خاص از عناصر و روابط است.

زمان: اوایل دهه 1950
مکان: ایالات متحده آمریکا (مطالعات حمل و نقل دیترویت)

حرکت از جنبه های کالبدی به سمت جنبه های سه گانه اجتماعی، اقتصادی و کالبدی

با نگرش سیستمی، محیط انسانی مجموعه است از فعالیت های انسانی (چون کار، خرید، تفریح، و ...) که در فضا و در زمان وقوع می یابند و در چارچوب کالبدی (متشکل از ساختمان ها، فضاهای باز، زمین های کشاورزی، و سایر فضاهای جرح و تعدیل یافته) قرار گرفته و توسط جریان انسان، کالا، انرژی و اطلاعات توسط مجراهای ارتباطی (چون راه، رودخانه، لوله و ...) به یکدیگر مرتبط می شوند.

1- اصول پایه تئوری سیستم ها
 

  • کلیت سیستم شهری
  • عناصر یا زیرسیستم های شهری
  • روابط متقابل


2- ویژگی های کلی سیستم شهری
 

  • نظم در سیستم شهری
  • هدفدار بودن سیستم شهری
  • پایداری سیستم های شهری
  • اقتصادی بودن سیستم های شهری
  • خود نظام دهی سیستم های شهری
  • دارا بودن رفتار احتمال آمیز


3- توانایی های اصلی برنامه ریزی مبتنی بر نگرش سیستمی
 

  • قابلیت تحلیل سیستم شهری
  • قابلیت پیش بینی چگونگی و تحول و تکامل سیستم
  • قابلیت نظیرسازی گزینه هایی از وضعیت های آتی شهری
لینک به دیدگاه

د) برنامه ریزی وکالتی

مکانیزمی برای در جریان قرار دادن افراد و گروه ها در فرآیند برنامه ریزی و از سوی دیگر ابزاری برای رفع تبعیض و محرومیت

زمان: در طول دهه 1960
مکان: ایالات متحده آمریکا (در انتقاد به نگرش سیستمی)

عملکرد برنامه ریزی وکالتی کوشش برای از بین بردن فاصله بین تمامی بخش های جامعه و به خصوص بخش های محروم و حکومت است.
علی رغم عملکرد محدود و محلی برنامه ریزی وکالتی و تعاون برنامه ریزی، اثرات آن در جامعه به صورت افزایش تأثیر محرومان و اثر گذاری بر تصمیمات افرادی که قدرت را به دست دارند، از طریق مشارکت مردمی در فرآیند برنامه ریزی و تغییر رفتار حرفه برنامه ریزی در جها جوابگویی بیشتر به تمامی اقشار جامعه، محسوس بوده است.

لینک به دیدگاه

ه) برنامه ریزی اختیار راهبردی

به طور معمول و سنتی در برنامه ریزی آن جنبه هایی از محیط در نظر گرفته می شوند که قابل کنترل و شناسایی هستند اما تفکر جدیدتر در برنامه یزی به دنبال تشخیص متغیرهای کنترل ناشدنی (قیود) و متغیرهای ناشناخته (نامعلومی) نیز می باشند.

زمان: اوایل دهه 1960
مکان: بریتانیا (فرآیند تحقیق در عملیات که ریشه در دوران جنگ دوم جهانی و مقاصد نظامی دارد)

سه اصل کاهش نامعلومی، ایجاد انعطاف ناپذیری و تأکید بر عمل کوتاه مدت در واقع فلسفه پایه نگرش اختیار راهبردی را تشکیل می دهند.

1- خصوصیات نگرش اختیار راهبردی
 

  • تمرکز بر تحلیل مشکلات جاری و آتی
  • عدم تصویر آینده به خصوص آینده دور
  • طراحی اقداماتی برای برخورد با مشکلات جاری و آتی
لینک به دیدگاه
  • 11 ماه بعد...

چندتا فایل پاورپوینت در رابطه با موضوعات مختلف برای مبانی برنامه ریزی شهری هستش که fahime.falahzade برام ارسال کرده و البته با اجازه خودش میذارم واسه دانلود:

فایل اول

فایل دوم

فایل سوم

فایل چهارم

فایل پنجم


با تشکر از fahime.falahzade

لینک به دیدگاه
  • 3 هفته بعد...

این پاورپوینتا ادامه فایلایی هست که fahime.falahzade ارسال کرده و درباره محیط زیست:

فایل اول

فایل دوم

فایل سوم

فایل چهارم

با تشکر از fahime.falahzade

لینک به دیدگاه

ادامه پاورپیونتهای ارسالی توسط fahime.falahzade و اینها درباره جمعیت و روش های محاسبه و برآورد جمعیتی

فایل اول

فایل دوم

فایل سوم

فایل چهارم

فایل پنجم

با تشکر از fahime.falahzade

لینک به دیدگاه

این دو تا پاورپوینت هم درباره روش تهیه و مطالعه طرح های جامع و تفصیلی هستش:

فایل اول

فایل دوم

با تشکر از fahime.falahzade

لینک به دیدگاه
  • 2 ماه بعد...

این پاورپوینت هم درباره برنامه ریزی شهری و نظریه و طرح های توسعه شهری تهیه شده از جزوه دکتر رفیعیان هستش که می تونید از لینک زیر دانلود کنید:

دانلود پاورپوینت

لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...
  • 9 ماه بعد...

جزوه مبانی و روش های برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه که توسط مهندس رامین رضایی تدریس میشه که به صورت PDF از لینک زیر می تونید دانلود کنید. جزوه خوب و نسبتاً کاملی هستش که موضوعات مختلفی رو مطرح کرده.

فهرست مطالب
فصل اول) سبک هاي شهرسازي در ايران
سبک خراساني(حدود قرن 1 تا 4 ه.ق) 
سبک شهرسازي رازي (قرن چهارم تا قرن هفتم هـ .ق)
سبک آذري (قرن هفتم تا قرن يازدهم هـ .ق)
سبک اصفهان (قرن يازدهم تا شروع قرن سيزدهم)
سبک تهران (اوايل قرن سيزدهم تا سال 1299 هجري قمري)

فصل دوم) انواع مكتب ها و نظريه هاي هنري
نئوکلاسيسم 
ناتوراليسم (طبيعت گرايي) 
پوريسم (ناب گرايي)
کوبيسم (حجم گري)
کنستراکتيويسم (ساخت گرايي) 
کنتراپستو (ايستايي تقابلي)
امپرسيونيسم 
پست امپرسيونيسم
فوويسم 
نئو امپرسيونيسم 
سمبوليسم 
فتوريسم (آينده نگري)
اکسپرسيونيسم 
فرماليسم 
سوپرماتيسم (والا گرايي)
اکسپرسيونيسم انتزاعي 
دادائيسم 
سورئاليسم (وهم گري) 
فتورئاليسم 
رئاليسم ( واقع گرايي ) 
رمانتيسيسم ( تخيل گرايي )
آرنوو 
استيل 
آپ آرت(هنر ديدگاني)
پاپ آرت (هنر مردمي) 
کانسپچو آل آرت (هنر مفهومي)
مينيمال آرت (هنر کمينه) 
هنر سلتي 
هنر بوم شناختي 
نئوپلاستيسيسم (هنر زيبا )
نئواکسپرسيونيسم (هنر زشت)
معماري هاي تك
مکتب گوتيک
مکتب رومي وار يا رمانسک
مکتب بيزانس ( 326-565 م )
مکتب هلنيستي 
هنرغرب باستان و مکتب اتروسک 
شهرسازي دوره چين 

فصل سوم) انواع طرحهاي برنامه ريزي
طرح جامع سرزمين 
طرح کالبدي ملي ومنطقه اي 
طرح توسعه و عمران ـ جامع ـ ناحيه اي شامل يک يا چند شهرستان 
طرح مجموعه شهري 
طرح ساماندهي فضا و سکونتگاههاي روستايي 
طرح جامع شهر 
طرح تفصيلي شهر 
طرح نوسازي ـ بهسازي ـ بازسازي و مرمت بافتها 
طرح آماده سازي زمين شهري 
طرح هادي شهري 
طرح شهرهاي جديد 
طرح هادي روستا 
طرحهاي ويژه 
طرح شهرکهاي مسکوني 
طرح ساير شهر کها 
طرح جامع آب 
طرح آمايش سرزمين ايران 
مطالعات توسعه محور شرق 
طرح جامع پروتئين 
طرح جامع کالبدي کشورايران 
طرح موسسه بتل 
طرح جامع کشت 
طرح جامع شاه راه ها 
طرح جامع ساماندهي 
برنامه ريزي 1400 
مراجع وتشکيلات تصويب طرح ها 
شواريعالي شهر سازي ومعماري ايران 
دبير خانه شواريعالي شهر سازي و معماري ايران 
کميته فني شواريعالي شهر سازي و معماري ايران 
کميسيون ماده 5 
کميسيون ماده13

فصل چهارم ) مفاهيم پايه و مباني نظري برنامه ريزي شهري
اصطلاحات و واژه‌هاي برنامه و برنامه‌ريزي
 

  • برنامه جامع
  • برنامه اجرايي
  • هدف برنامه
  • استراتژي
  • سياست
  • خط مشي
  • اولويت
  • فعاليت

انواع برنامه
انوع برنامه از نظر مدت اجرا
برنامه دراز مدت
برنامه ميان مدت
برنامه کوتاه مدت
انواع برنامه از نظر وسعت انجام
انواع برنامه از نظر هدف
انواع برنامه از نظر سطوح مکاني
انواع برنامه‌ريزي
 

  • برنامه‌ريزي بين المللي
  • برنامه‌ريزي ملي
  • برنامه‌ريزي کلان
  • برنامه‌ريزي جامع توسعه
  • برنامه‌ريزي منطقه‌اي
  • برنامه‌ريزي فضايي
  • برنامه‌ريزي آمايش سرزمين
  • برنامه‌ريزي کالبدي
  • برنامه‌ريزي اقتصادي
  • برنامه‌ريزي تعديلي
  • برنامه‌ريزي بدعتي
  • برنامه‌ريزي اخباري
  • برنامه‌ريزي دستوري
  • برنامه‌ريزي بخشي
  • برنامه‌ريزي ميان بخشي
  • برنامه‌ريزي خرد
  • برنامه‌ريزي غير متمرکز
  • برنامه‌ريزي متمرکز
  • برنامه‌ريزي جامع
  • برنامه‌ريزي شهري
  • برنامه‌ريزي اختصاصي
  • برنامه‌ريزي ارشادي
  • مديريت استراتژيک (راهبردي)
  • برنامه ريزي به عنوان تصميم سازي
  • برنامه ريزي فرايندي
  • برنامه ريزي مشارکتي و دموکراتيک (Democratic Planning)
  • برنامه ريزي گام به گام (Incrementanl Planning)
  • برنامه ريزي حمايتي (Advocacy Plannig)
  • برنامه ريزي پاسخگو (Responsive Planning)

طرح کامل منطقه‌اي
برنامه‌ريزي روستائي
طرح شهرک روستايي
طرح هادي روستائي
طرح ريزي شهري
دور تسلسل برنامه‌ريزي شهري
محورهاي برنامه‌ريزي شهري
انواع برنامه ريزي با توجه به كيفيت زندگي مردم
مدل برنامه‌ريزي شهري براي گروههاي اجتماعي از هودسون
برنامه ريزي كاربري زمين
ويژگيها و ماهيت زمين و کاربري
اهداف کاربري زمين
اهميت كنترل تفكيك اراضي در رابطه با نظام شهرسازي
سابقه نظارت بر تفكيك اراضي در ايران
وضع موجود نظارت و كنترل بر تفكيك اراضي شهرها
وضع موجودنظارت و كنترل بر تفكيك اراضي خارج از محدوده شهرها
تفكيك اراضي در رابطه با طرح‌هاي جامع و تفصيلي شهرها
تفكيك اراضي در رابطه با منطقه‌بندي و تعيين طرز استفاده از اراضي شهرها
منظور داشتن معابر و تاسيسات عمومي در نقشه‌هاي تفكيكي اراضي
تفكيك ساختمان
آماده‌سازي اراضي مورد تفكيك
معيارهاي بهينه در مکان‌يابي کارکردهاي شهري
 

  • سازگاري
  • آسايش
  • کارآيي
  • مطلوبيت
  • سلامتي
  • ايمني

تعاريف و مفاهيم منطقه و منطقه بندي
 

  • مقررات منطقه بندي
  • ضوابط و مقررات شهرسازي
  • کنترل کاربري زمين
  • اهداف منطقه بندي
  • مباني منطقه بندي
  • مزيت هاي منطقه بندي
  • اهميت منطقه بندي
  • جنبه هاي منطقه بندي
  • نقشه هاي منطقه بندي

طرح(طرحهاي اجرائي)
محدوده قانوني شهر
کاربري اراضي 
قطعه زمين 
تفکيک 
تجميع
ساختمان
واحد مسکوني 
سطح اشغال يا سطح احداث بنا 
سطح ناخالص طبقات 
سطح خالص طبقات 
ضريب تراکم
عرصه
اعياني
بالکن
پيش آمدگي يا کنسول 
پيلوت 
پارکينگ 
ايوان
پاسيو 
حياط خلوت
تراکم جمعيتي
تراکم ساختماني
تراکم ناخالص مسکوني
تراکم خالص مسکوني
تعميرات اساسي
تعميرات غير اساسي 
منطقه کاربردي
منطقه برنامه‌ريزي
منطقه همگن
منطقه خدماتي
منطقه شهري
منطقه کانوني
منطقه ارگانيک
منطقه قطبي
حوزه نفوذ
پسکرانه
حوزه کشش
تقسيمات کالبدي منطقه 
منطقه 
خرد منطقه 
ناحيه 
منظومه
مجموعه

فصل پنجم) نظريه هاي اقتصاد شهري
آناليز اسکالوگرام
روش اقتصاد پايه 
روش الگو بخشي
تئوري اصل مکان ميانگين 
روش آستانه 
روش بهره جا 
روش برنامه ريزي خطي
تئوري رقابت مکاني در امتداد يک خط
تجزيه عامل به دسته ـ متغير ها 
جدول داده ها ـ ستانده ها
مدل جاذبه
جدول پي دين
نظريه سرمايه داري بهره وري هانس بوبک 
ميزان سنج گاتمن
دياگرام سه گوش 
روش تحليل عاملي
روشهاي ميزان قابليت دسترسي مرکزي
مدل اقتصاد سنجي 
روش طولي و عرضي ايزارد
روشهاي جامع ارزيابي 
مدل چند بخشي 
روشهاي ارزيابي كاربريهاي اراضي شهري
روش¬هاي تعيين ارتفاع مناسب ساختمان¬ها
 

  • الف) روش گاباري
  • ب) روش تعيين سطح اشغال زمين و طبقات ( FAR )
  • ج) روش سطح فضاي باز (OSR)
  • د) روش سطح آشكاري آسمان (SEP)
  • م) روش شاخص روشنايي


دانلود جزوه

لینک به دیدگاه
  • 3 سال بعد...

جزوه مبانی شهرسازی و برنامه ریزی شهری موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی صائب ابهر که توسط زینب فضلی تهیه شده رو در 126 اسلاید که در 21 صفحه قرار گرفته از لینک زیر می تونید دانلود کنید.

فهرست مطالب:

فصل اول: مفهوم شهر و شهرسازي
فصل دوم: تحولات شهرنشیني
فصل سوم: تحولات شهرسازي
فصل چهارم: برنامه ریزی و انواع آن
فصل پنجم: روش مطالعه وضع موجود شهر
فصل ششم: ارائه طرح ها و راه حل ها
فصل هفتم: الگوی برنامه ریزی و جایگزینی نیازمندی های شهری

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه
  • 2 ماه بعد...
در در 17 دی 1397 در 00:02، seyedmohamad73 گفته است :

ضمن تشکر ازشما بابت مطالب مفید.

پسورد فایلها رو لطف میکنیین؟؟

پسورد تمامی فایلها www.noandishaan.com هستش.

لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...
  • 2 ماه بعد...
در 23 ساعت قبل، SAleh1332 گفته است :

سلام میشه پاسخ من را بدید

منظور از روش در برنامه ریزی شهری چیست؟

روش های برنامه ریزی را تشریح و تعریف کنند.

سلام. همراه با رسم شکل شرح دهیم؟ :ws3:

شوخی میکنم. :a030: سوالی که پرسیدین یه جورایی باید روش رو تعریف کرد و بعدش روش رو تو برنامه ریزی و بعد برنامه ریزی شهری تعریف کرد...

از همون مرحله اول که تعریف روش باشه. خیلی راحت بگم که نمیدونم :ws3: هیچ وقتم دنبالش نمیرم که بدونم :ws3: چون این مدل تعریفا که البته اغلب توی فلسفه و علوم اجتماعی اینا هستش، هیچ وقت واسم نه جذابیت داشته و نه کاربردی که بخوام دنبالش باشم که واسه هر کلمه ای دنبال تعریفش باشم. مباحث کاربردی واسم مهمه. 

روش های برنامه ریزی شهری در واقع اون اقدامات، فرمولها، مدلها و مسیرها و راه هایی (کاری ندارم که هرکدوم از این کلمه ها هم یه تعریفی واسه خودشون دارن) هست که واسه تحلیل موضوعات مختلف تو حوزه برنامه ریزی شهری استفاده میشه. مثلا واسه تحلیل پیش بینی جمعیت میشه روش رشد نمایی رو استفاده کرد یا رگرسیون یا ترکیبی یا .... 

لینک به دیدگاه
  • 10 ماه بعد...

اینم یه جزوه دیگه از درس مبانی و روش‌های برنامه‌ریزی شهری که در 150 صفحه PDF تهیه شده که شامل مباحث کلی زیر هست:

نظری به تحولات عمومی نیمه اول قرن بیستم

تحولات نیمه دوم قرن بیستم

جریان‌های فلسفی و اجتماعی در مدیریت و برنامه‌ریزی قرن 20

نظریه عمومی سیستم‌ها

نظریه‌های اجتماعی و کیفی توسعه

جنبش محیط زیست و زیست‌بوم گرایی

پسامدرنیسم (پست‌مدرنیسم)

روند تحولات در مفهوم و نظریه‌های برنامه‌ریزی شهری

انواع نظریه‌های برنامه‌ریزی

شرحی بر انواع برنامه‌ریزی شهری قرن بیستم

تحول پارادایم‌های شهرسازی در قرن بیستم

مرمت شهری

تراکم‌ها

کاربری‌ها

برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری

منطقه‌بندی (Zoning)

برنامه‌ریزی سیستمی

طرح‌های توسعه و عمران

برنامه‌ریزی راهبردی

طرح توسعه و عمران شهر

روش‌های ارزیابی طرح‌ها و برنامه‌های شهرسازی

برنامه‌ریزی منطقه‌ای

اقتصاد شهری

جامعه‌شناسی شهری

محیط زیست، فضای سبز، توسعه پایدار، زلزله و مدیریت بحران، جغرافیای شهری

دانلود جزوه

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...