داستان کمیک استریپ

[spow 44,195]

تن تن را اگر با چشم درک نکرده باشیم، اسمش را شنیده ایم؛ همان جوانک خبرنگاری که جلوی موهایش را بالا می داد و ماجراجویی می کرد. خیلی ها او را با انیمیشنی که از او ساخته شده است می شناسند.

حالا ماجرا این است که بدانیم تن تن، یک کمیک استریپ یا به زبان خودمانی یک داستان مصور است. داستان مصور یا کمیک استریپ، نقاشی یا مجموعه ای از نقاشی های دنباله دار است که ماجرایی را روایت می‌کنند.

این کمیک ها معمولا در دوره های مرتبی به چاپ می رسند. تن تن هم نخستین بار به عنوان دو کتاب و در مجله ای فرانسوی به نام «لوپتی ونتیم» به چاپ می رسید. کارتونیست مجموعه تن تن، "ژورژ رمی" است که فرانسوی های هموطنش، او را به اختصار، «هرژه» می خواندند.

کمیک اولین بار در کشور های آلمان و انگلستان پا گرفت. اولین کمیک های امریکایی در قرن بیستم شکل گرفتند. دیالوگ ها درون بالن ها گفته می شد. برای نشان دادن غافلگیری شخصیت های یک داستان، از علامت تعجب روی کله ها استفاده شد و برخی از لغات مثل «آخ و پاخ» برای بیان حالات یا ضربات استفاده می شد که امروز نیز کاربرد دارد.

از معروف ترین کمیک های روزنامه ای جهان می توان به گارفیلد- همان گربه تنبلی که حتما کارتونش را هم دیده اید- اشاره کرد. در ایران خودمان هم می توان از کمیک های هفته نامه همشهری جوان یا مجله چلچراغ مثال زد

 

 

اولین کتاب کمیک بر اساس مجموعه ای از کمیک استریپ های روزنامه ای شکل گرفت. همان طور که از نام کمیک بر‌می‌آید، محتوای داستان های مصور اساسا مطالب خنده دار است. اولین کمیک استریپ هایی که در دهه ی 1930 پا به عرصه وجود گذاشتند، ماجراهای خنده دار و ماجراجویانه قهرمانانی چون "باک راجرز"، "تارزان" و "تن تن" بودند. البته امروزه همه ی داستان های مصور، صرفا طنز آمیز نیستند و ماندن نام کمیک در نام آنها صرفا جنبه ای تاریخی و سنتی دارد.

اکنون با وجود تغییرات عمده ای که در نوع طراحی، موضوع، انتخاب زاویه دید و دیگر مشخصه های داستان مصور به وجود آمده و این هنر روایت گری را از گذشته خود بسیار متفاوت و متمایز کرده، هنوز نام کمیک روی آن باقی مانده است، در حالی که مایه طنز تنها در شاخه خاصی از این هنر به کار گرفته می شود. یکی از انواع داستان های مصور، کمیک های روزنامه ای است که معمولا در روزنامه ها و نشریات فرهنگی منتشر می شوند و معمولا دارای تکه تصویرها یا اسلایدهای کمی هستند و اغلب دنباله دار نیستند.

از معروف ترین کمیک های روزنامه ای جهان می توان به گارفیلد- همان گربه تنبلی که حتما کارتونش را هم دیده اید- اشاره کرد. در ایران خودمان هم می توان از کمیک های هفته نامه همشهری جوان یا مجله چلچراغ مثال زد. کمیک مجله‌ای، دسته ی دیگری از انوع داستان های مصور است. این دسته از کمیک ها که هر هفته، هر ماه و هر روز منتشر می شوند، معمولا تعداد صفحه های معقولی حدود 20، 30 یا 40 صفحه را در مجله اشغال می کنند و در دو یا سه شماره به پایان می رسند.

"مهدی ترابی مهربانی" کوشیده است تا در کتاب «تاریخچه تحلیلی کمیک استریپ» ضمن روایت تاریخ شکل گیری کمیک استریپ، زمینه های تحلیلی و اجتماعی انواع و اقسام کمیک استریپ را هم بکاود

 

 

با این که کمیک استریپ ها سرگرم کننده و جذابند و مخاطب را دقایقی یا ساعتی به یک صفحه ی روزنامه یا صفحات یک مجله پیوند می زنند، نباید آنها را پیش پا افتاده انگاشت. اساسا کمیک ها از همان ابتدای حیات خود با مقاصد اجتماعی یا سیاسی در آمیخته بودند. مثلا داستان تن تن، از همان روزهای اول انتشارش در مجله ی «لوپتی ونتیم» پیام هایی استعماری و نژاد پرستانه را به نفع استیلای فرهنگ غربی القا می کرد و زمانی این ویژگی اش چنان شور شد که خوانندگان و منتقدان بسیاری، کارتونیست تن تن، هرژه را با حرف ها و یادداشت های انتقادیشان سخت نواختند.

کتاب «تاریخچه تحلیلی کمیک استریپ» نوشته‌ی مهدی ترابی مهربانی می‌کوشد تا ضمن روایت تاریخ شکل گیری کمیک استریپ، زمینه های تحلیلی و اجتماعی انواع و اقسام کمیک استریپ را هم بکاود؛ مثلا این که چرا و از کجا کمیک استریپ پا به عرصه جهان گذاشته است؟ نسل های مختلف کمیک استریپ در امریکا، به چه خاطر به ترتیب وارد عرصه رسانه ها شدند؟ با خواندن این تحقیق، با احوالات آشکار و پنهان بسیاری از قهرمانانی که از قضا بعد ها در فیلم یا سریال های کارتونی هم دیده شده‌اند، آشنا می شویم.