اثرات داروها

[Matin H-d 18,145]

قبل از اینکه پزشک برای درمان یک شخص بیمار اقدام به انتخاب دارو کند باید دقیقاً فواید و مضرات آن دارو را سبک سنگین کند . مسلماً پزشک نتیجه مثبتی از دارو انتظار دارد و می خواهد بیماری را معالجه کند یا دست کم نشانه های بیماری را برطرف نماید . اما در عین حال باید به خطرات آن نیز توجه کند زیرا همه داروها می توانند مضر باشند و ضرر بعضی از داروها بسیار بیشتر از بعضی داروهای دیگر است .

 

* زمان واکنش

بعضی از داروها می توانند خیلی سریع نشانه های بیماری را برطرف کنند .گلیسریل تری نیترات می تواند درد آنژین را سریعاً التبام بخشد . داروهایی هستند که می توانند حملات آسم را سریعاً رفع نمایند و برعکس ، داروهایی هم هستند که بسیار دیر نتیجه آنها اشکار می شود ، به عنوان مثال در درمان با یک داروی ضد افسردگی هفته ها طول می کشد تا شخص اثر مفید آنرا احساس کند . این امر منجر به اضطراب می شود مگر آنکه پزشک از احتمال تأخیر در بروز فواید و اثرات سودمند دارو با بیمار صحبت کرده باشد .

 

* عوارض جانبی

عوارض جانبی شناخته شده دارو ممکن است در بیمار ظاهر شود . این عوارض از واکنشهایی هستند که برای داروها پیش بینی می شوند . دارو چه از راه دهان مصرف شود یا از راه تزریق و استنشاق ،‌ در سرتا سر بدن توزیع می گردد و اثرات آن محدود به یک بافت یا اندام خاص نیست .

به عنوان مثال داروهای آنتی کولینرژیک که برای برطرف کردن اسپاسم دیواره روده تجویز می گردند می توانند بر چشم نیز تأثیرگذارده و موجب تاری دید شوند ،‌ بر دهان اثر گذارده و موجب خشکی آن شوند و بر مثانه اثر گذارده و موجب احتباس ادرار بشوند . این گونه عوارض جانبی ممکن است بعد از عادت کردن بدن به دارو بتدریج ناپدید شوند ، اما اگر عوارض جانبی باقی بمانند باید مقدار مصرف دارو را کاهش داد ، یا اینکه فاصله زمانی بین مصرف مقدار دارو را افزایش داد.

عوارض جانبی برخی داروها مثل بعضی از داروهای ضد سرطان می توانند بسیار جدی باشند . اینگونه داروها فقط از این جهت مصرف می شوند که تنها داروهای موجود برای معالجه یک بیماری خاص هستند بطوریکه اگر دارو مصرف نشود ممکن است آن بیماری کشنده باشد . اما همه داروها ، حتی ملایمترین آنها را باید مواد شیمیایی دانست که واکنشهای جدی و سمی ایجاد می کنند بویژه اگر نادرست مصرف شوند .

[Matin H-d 18,145]

* مقدار مصرف و پاسخ دارو

 

همه در برابر یک دارو به یکسان پاسخ نمی دهند ودر بسیاری موارد مقدار مصرف دارو باید متناسب با سن ،‌ وزن و سلامت کلی بیمار تنظیم گردد . مقدار مصرف هر دارو باید آنقدر باشد که بتواند یک پاسخ مفید بوجود آورد اما نه آنقدر زیاد که منجر به بروز عوارض جانبی شدید گردد اگر مقدار مصرف دارو بیش از حد کم باشد ممکن است هیچگونه اثری ،‌چه مفید چه نامطلوب ، بجا نگذارد . اگر مقدار دارو زیاد باشد فایده خاصی ندارد و فقط عوارض جانبی بهمراه می آورد . بنابراین هدف از درمان یا دارو آن است که غلظت دارو در خون یا بافت به حدی برسد که حداقل میزان مؤثر و حداکثر غلظت مطمئن بوجود آید به این حالت طیف درمانی می گویند . طیف درمانی برای برخی داروها مثل دیژیتال محدود است . لذا مرز سمیت و اثر اندک می باشد . داروهای دیگری مثل پنی سیلین طیف درمانی بسیار گسترده تری دارد .

 

* واکنشهای نامطلوب

واکنشهای نامطلوب ، واکنشهایی هستند غیرمنتظره و پیش بینی نشده که به اثرات معمولی یک داروی عادی ارتباط ندارند . واکنشهای پیش بینی نشده در اثر مصرف یک دارو می تواند حالات آلرژی یا اختلال وراتثی ( مثل فقدان یک آنزیم که معمولاً دارو را غیرفعال می کند ) باشد . واکنشهای نامطلوب شایع از این نوع عبارتند از جوش ، ورم صورت و یرقان که ممکن است بر اثر تداخل با داروهای دیگر بوجود بیایند . واکنشهای غیرقابل پیش بینی دارو معمولاً ایجاب می کند که از ادامه مصرف آن دارو با نظر پزشک خودداری شود .

 

* اثرات مطلوب و نامطلوب

پزشک در ارزیابی نسبت ضرر به منفعت یک دارو بهنگام تجویز باید فواید و مضرات یک دارو را برای بیمار بسنجد . مثلاً‌عوارض جانبی چون تهوع ، سردرد و اسهال می توانند از مصرف آنتی بیوتیک ناشی شوند . اما مطمئناً اگر عفونت خطرناک باشد . این عوارض خطراتی قابل قبول هستند . این عوارض برای قرصهای ضد بارداری که چندین سال باید توسط یک فرد سالم مصرف شود قابل قبول نیستند .

از آنجا که بعضی افراد نسبت به سایرین بیشتر در معرض واکنشهای نامطلوب قرار دارند ( بویژه آنهایی که دارای سابقه آلرژی به دارو هستند ) پزشک باید دقیقاً وضعیت بیمار و تناسب دارو را برای او مورد بررسی قرار دهد .

 

* پاسخ به شبه دارو یا دارونما

واژه « پلاسیبو » یا شبه دارو یا دارو نما به هر نوع ماده ای گفته میشود که از نظر شیمیایی خنثی است و به جای داروی واقعی به بیمار داده می شود . هرگونه فایده ای که از مصرف این نوع دارو حاصل شود فقط به این دلیل است که بیمار معتقد است که این دارو نتایج خوب بهمراه دارد و خود وی نمی داند که آنچه مصرف کرده است اصلاً‌ دارو به معنای پزشکی نبوده است .

دارونما را طوری می سازند که ظاهری شبیه یک داروی اصلی داشته باشد و به بیمار می گویند که داروی اصلی را خورده است .

 

واحد مرکزی خبر

[pashaa 3,249]

چرا یه دارو اینقدر سریع عمل میکنه ولی یه دارویی مثل ضد افسردگی که کارایی زیادیم داره اینقدر زمان بره؟؟؟؟

[Matin H-d 18,145]

چرا یه دارو اینقدر سریع عمل میکنه ولی یه دارویی مثل ضد افسردگی که کارایی زیادیم داره اینقدر زمان بره؟؟؟؟

 

خوب حتما دلیلی داره که این داروها اثراتش دیرتره

نمیدونم

[Doctor_Shovan مهمان]

چرا یه دارو اینقدر سریع عمل میکنه ولی یه دارویی مثل ضد افسردگی که کارایی زیادیم داره اینقدر زمان بره؟؟؟؟

دارو ازطریق مختلف به گیرنده مورد نظر میرسه مثلا اسپرین معمولا خوراکی است مدتی طول میکشه تا جذب بشه ولی فلان دارو وریدی ست زود میره و در محل میشینه

بعدش در مورد داروی ضد افسردگی و خیلی دارو های دیگه اونا علتش دیر اثر کردنشون نیست فلسفه ی کار وجود مداوم اثر انها در طی ما ها در بدن هست