مشکلات آپارتمان نشینی در کشور

[Mohammad Aref 120452]

آقا چه خبره! مردم از دست شما آسایش ندارن، ساعت دو از نیمه شبه وقت جارو برقی کشیدن نیست... عزیز من! گذشت اون زمون که می گفتن چاردیواری اختیاری، کم کن صدای اون ضبط لعنتی رو... ، بابا صد بار گفتم هرکس ماشینشو سرجایش بگذارد...

 

این جملات و صدها جمله شبیه به آن شاید در روزهای زندگی آپارتمان نشینی در تهران برای خیلی از ما آشنا باشد و هرکس به نوعی از رعایت نشدن فرهنگ زندگی در آپارتمان شاکی باشیم.

آپارتمان و آپارتمان نشینی زاییده رشد جمعیت در نتیجه توسعه شهرنشینی است و به ‌دلیل گران شدن قیمت زمین و برای جلوگیری از توسعه سطحی شهرها، ناچار و برای پاسخگویی به نیاز جامعه توسعه عمودی مدنظر قرار گرفته و برای این که حقوق مدنی و روابط اجتماعی ساکنین این ساختمان‌ها تنظیم و تنسیق شود، نیاز به قوانین و مقرراتی بوده که صورت کامل‌تر آن همان قانون تملک آپارتمان و آئین نامه‌های مربوطه‌اند.

در تهران و بسیاری دیگر از شهرها فرهنگ آپارتمان‌نشینی هنوز هم به معنی واقعی و به صورت صحیح آن رواج نیافته و به قول عامیانه جا نیافتاده و بعضی افراد به مصداق ضرب‌المثل چهار دیواری اختیاری حاضر نیستند بعضی محدودیت‌ها را که لازمه زندگی آپارتمانی است قبول کنند.

شاید از بی‌اطلاعی باشد و شاید هم از اینکه شهرنشینی مدرن با عرف و سنت مردم ایران ناهمگون است، در هر حالت هنوز مردم ما که از خانه‌های حیاط‌ دار به آپارتمان‌های چندین طبقه کوچ کرده‌اند، نمی‌توانند در خانه‌های خود آرام بگیرند یا از مزاحمت همسایگان دیگر در عذاب هستند و یا موجب مزاحمت همسایگان دیگر می‌شوند.

حرفشان هم این است که چاردیواری اختیاری و معتقد هستند که پولش را داده‌اند و هر جور که بخواهند می‌توانند زندگی کنند.

شاید هم به این دلیل است که از سکونت در آپارتمان ناراضی به نظر می‌رسند، اما در دنیای امروز با افزایش رو به ‌رشد جمعیت تنها راه کنار‌ آمدن با فرهنگ و قوانین آپارتمان‌نشینی است یا خارج شدن از شهر و ساکن شدن در شهرک‌های اطراف برای داشتن فضای بیشتر که آن نیز برای خود قانونی دارد.

شهر تهران که بنا بر آمار امروز تعداد واحدهای مسکونی آن از دو میلیون دستگاه نیز گذشته است در زمره شهرهایی قرار دارد که آپارتمان نشینی جز لاینفک زندگی ساکنان آن است که البته به موازات رشد آپارتمان نشینی، مشکلات آن هم رشد می کند.

مشکلاتی چون پرداخت نشدن حق شارژ ماهانه ساختمان، رعایت نشدن نظافت عمومی، باز ماندن در ورودی ساختمان در ساعات شب، استفاده از لوازم صوتی و تصویری با صدای بلند، اسباب کشی در ساعات میانی شب و پارک نامناسب خودرو در پارکنیگ... از جمله مشکلاتی است که روزانه هزاران تهرانی ساکن در آپارتمان ها با آن دست و پنجه نرم می کنند.

 

زندگی در کنار قانون

مسلماً بهترین راه برای به دست آوردن آرامش در زندگی آپارتمان‌نشینی و شهرنشینی مدرن، کنارآمدن با قوانین و قانونمند شدن است، قانون تملک آپارتمان‌ها نیز در 16 اسفند 1343تصویب و پس از سپری شدن مواعد قانونی به اجرا درآمد. البته بعدها در چندین مرحله اصلاحات و الحاقاتی در آن انجام شد.

به موجب این قانون، مالکیت در آپارتمان‌های مختلف و محل‌های پیشه و سکنای یک ساختمان در دو قسمت، مالکیت قسمت‌های اختصاصی و مالکیت قسمت‌های مشترک تعریف شده است.

اما با وجود تصریحات این قانون در خصوص مسائل مربوط به آپارتمان نشینی اما همچنان اختلافات در خصوص نحوه تصرفات و استفاده از مشاعات، اختلافات در خصوص انباری‌ها و پارکینگ‌ها (مفروزی یا مشاعی)، اختلاف در خصوص نحوه اداره ساختمان، هزینه‌های نگهداری، تعمیرات و هزینه‌های مشترک و اختلاف در مورد بازسازی یا نوسازی ساختمان در بسیاری آپارتمان های شهر تهران پابرجاست.

اگر چه تاریخ کهن با حتی چند هزار سال قبل از بنای چند طبقه عالی‌قاپو شاهد ساختن ساختمان عظیم و هفت طبقه زیگورات چغازنبیل بوده است ولی احداث بناهای چند طبقه برای سکونت مردم کاربرد نداشته است و معمولاً کاربردشان در حد همان عمارت‌های شاه‌نشین یا عبادتگاه بوده است.

بنابراین فرهنگ ایرانی اگر چه مبتنی بر دوستی و مدارا بوده ولی راهکارهای متناسب برای برخورد با این مساله یعنی آپارتمان‌نشینی نداشته است. پس قانونگذار خیلی زود متوجه شد که در چنان وضعیتی برای تنظیم روابط اشخاص باید به قانون متوسل شود و به این ترتیب قانون تملک آپارتمان‌ها در سال 43 به تصویب رسید و به این ترتیب خلأ مقررات رفتاری توسط قانون موضوعه پر شد.

 

آنها که قانون نمی شناسند

از تاریخ تصویب قانون تملک ‌آپارتمان‌ها تا امروز همواره دو اشکال بزرگ برای این قانون وجود داشته است؛ نخست ناشناس ماندن قانون برای همگان حتی اکثریت آپارتمان‌نشینان و دوم عدم اجرای مفاد قانون چه برای آنها که آن را می‌شناسند و چه برای بقیه.

با این وجود مشکلات یاد شده را نباید منحصر و مختص قانون مزبور دانست که متاسفانه آگاهی عموم مردم نسبت به اکثریت قوانین کم است و بدتر از آن‌که حتی اکثریت نمی‌دانند که جهل به قانون رافع مسئولیت نیست.

نتیجه نخست آن‌ که باید آگاهی‌هایمان را افزایش دهیم چون عدم آگاهی از قوانین توجیه و دفاع مناسبی به ‌حساب نمی‌آید و ممکن است برایمان مسوولیت و دردسر ایجاد کند و نتیجه دوم آن‌ که به واسطه فقر آگاهی‌ها گاه حق دیگران را تضییع کرده و از نظر اخروی هم مدیونیت برایمان ایجاد می‌شود و از جمله مصادیق بارز مباحث فوق زندگی و برخورد با همسایگان به‌ویژه در آپارتما‌ن‌هاست.

به گزارش شاسا، هیات مدیره وظیفه اداره آپارتمان و نیز تصمیم‌گیری راجع به امور آن را دارد و نیز حتماً می‌دانیم که چنانچه تمامی ساکنین برای تقسیم مخارج آپارتمان با یکدیگر توافق کردند، توافق‌ ایشان تعیین کننده نحوه تقسیم هزینه‌هاست و در غیر این صورت هزینه‌های مشترک آ‌پارتمان به نسبت سهم زیربنای هر واحد به مساحت کل محاسبه و پرداخت می‌شود.

 

مردمی که آپارتمان دوست ندارند

فرهنگ، جزء لاینفک هر زندگی آپارتمان نشینی بوده و نادیده گرفتن این بخش مهم در زندگی آپارتمانی به وجود آورنده بخش بزرگی از مشکلات اجتماعی و معضلات روانی در این محدوده است.

براساس نظرسنجی یک تشکل غیردولتی 55 درصد مردم تهران از زندگی در آپارتمان احساس نارضایتی و ابراز تنفر می‌کنند. براساس این نظرسنجی 25 درصد از مردم در عین حال مخالف زندگی آپارتمان‌نشینی بودند، بر همین اساس 38 درصد مردم کشور آپارتمان‌نشینی را سازگار با فرهنگ ایرانی دانسته‌اند و 18 درصد ابراز بی‌تفاوتی و 15 درصد نیز ابراز رضایت کرده‌اند.

در این نظرسنجی درباره سازگاری آپارتمان‌نشینی با فرهنگ ایرانی نیز سوال شده است که 19 درصد کاملا موافق با این سازگاری و شش درصد مخالفت خود را اعلام کرده‌اند.

39درصد از پاسخگویان، سر و صدا و رفت و آمد زیاد در طبقات، 27 درصد محدودیت فضا و عدم استقلال، 13درصد عدم تفاهم فکری و سلیقه‌ای ساکنان با هم، 12درصد نداشتن فضای تفریح و بازی و 27 درصد دخالت و مزاحمت همسایگان را از معایب و مشکلات آپارتمان‌نشینی عنوان کردند.

36 درصد مردم نیز به وجود امنیت زندگی آپارتمان‌نشینی اشاره کرده و 17درصد یکی از مزایای آپارتمان‌نشینی را دسترسی به یکدیگر در مواقع اتفاقات و نیازمندی عنوان کرده‌اند.

در این نظرسنجی 51 درصد پاسخگویان نیز در زمینه اینکه آیا نوع مشکلات به گونه‌ای است که نتوان با سیاستگذاری و برنامه‌ریزی به حل آن پرداخت، پاسخ منفی داده‌اند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مشکلات آپارتمان نشینی و اختلاف میان همسایگان در نتیجه نادیده گرفتن حقوق یکدیگر است. فرهنگ آپارتمان نشینی به معنای توجه به آداب، قواعد و الزام های زندگی در محیط جمعی یعنی آپارتمان نشینی معنا و مفهوم پیدا می کند و دوری از آن باعث بالا رفتن مشکلات اجتماعی می شود و در یک کلام شاید بتوان شکل گیری فرهنگ آپارتمان نشینی را یکی از بسترهای ارتقای فرهنگ عمومی جامعه دانست.

 

 

 

منبع: shasa.ir