رفتن به مطلب

قلعه رودخان ؤ آرميده در دل كوه!


ارسال های توصیه شده

گیلان، سرزمین سبزه و باران، کمتر صورت باستانی میان ایرانیان دارد. نام گیلان پیش از هر چیز طبیعت ملایم، سبز و مرطوب را به ذهن می آورد. طبیعتی که همواره هنگام خستگی های ناشی از کار زیاد و سرسام و شلوغی شهر ها به یادمان می آید و گاهی دل به دریا می زنیم و راهی شمال می شویم. اما رطوبت بسیار زیاد موجود در فضای پهنه شمالی ایران در دراز مدت ملایمت خود را دست کم در قبال سازه های دست ساز بشر از دست می دهد و سخت ترین سازه ها را هم از پای در می آورد. به همین خاطر و به دلیل شناخت ساکنان منطقه از فرسایش آب و خاک، در گذشته ابنیه را با مصالح ساده و طبیعی بنا کرده اند تا در صورت فرسودگی، راحت و کم هزینه تجدید بنا شود. چوبهاي جنگلي، كاهگل، سنگ و ساقه شالي كه به وفور در طبيعت خطه شمال موجود است، مصالح اصلی ساخت و ساز مردمانش بوده است. این راز کمیابی و شاید نایابی بناهای کهن و قدیمی در نوار شمالی ،علیرغم تاریخ باستانی آن است.

 

اما طبیعت علیرغم قدرت و شگفتی اش گاهی برابر اندیشه آدمی سر تعظیم فرود می آورد. مردمان ایران زمین با تركيباتي كه در ملات و آجر و سنگ به كار ميبردند، در پارهاي موارد بر فرسايش شدید آب و خاک نوار شمالی غلبه كرده و بناهايي برجاي گذاشتند كه پس از هزارهها هنوز پابرجا است. يكي از برجستهترين اين بناها«قلعه رودخان» يا «قلعه هزار پله» است. قلعه ای که از عجايب معماري ايران باستان به حساب ميآيد و بزرگترين دژ نظامي موجود در ايران از دوران باستان است.

قلعه رودخان، عظیمترین دژ نظامی-حكومتی منطقه گیلان، در فاصله 20 كیلومتری جنوب شرقی فومن و در ارتفاع بین 655 تا 715 متری از سطح دریا، در بلندترین نقطه کوه قرار دارد.

 

در سمت راست قلعه، رودخانهای به همین نام قرار دارد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است.

 

 

این قلعه كه به قلعه حسامی نیز شهرت دارد، از بزرگترین و با عظمتترین دژهای نظامی گیلان و حتی ایران به شمار میآید و وسعتی بیش از 5 هكتار دارد. برای رسیدن به قلعه باید از شهر فومن، روستاهای گشت، كردمحله، گشت رودخان، سیاه كش، سیدآباد و قلعه رودخان عبور كرد و بعد از روستای حیدرآلات تا قلعه كه حدود 5 كیلومتر است را باید با پای پیاده طی كرد.

 

این قلعه مهم تاریخی، مدتها تختگاه و مركز فرمانروایان گیلان بوده است. گفته میشود این بنا متعلق به دوره ساسانی میباشد كه طی حوادث و رویدادها، تخریب و در زمان حكومت سلجوقیان تجدید بنا شده است. كما اینكه این قلعه تا دوره زندیه مورد استفاده حكام و فرمانروایان محلی قرار میگرفت و به نظر میرسد پس از آن، قلعه مورد استفاده قرار نگرفته و متروك مانده است. اما از زمان واقعی احداث این قلعه در تاریخ، نشانی یافت نمیشود.

 

پیش از قرن دهم هجری، نام و نشانی از قلعه دیده نمیشود، اما برای نخستین بار الكساندر شودزكو محقق لهستانی الاصل كه در سال 1830 میلادی، هنگام تحقیق در گیلان متوجه این قلعه شد، در یادداشتهای خود موقعیت این بنا را ثبت كرده است. وی درباره قلعه رودخان نوشت «دژی است بر بالای كوهی در قسمت علیای رودخانهیی به همین نام، بام آن سنگی است و طرفین ورودی دارای دو برج دفاعی مستحكم هستند و بر روی كتیبه سر در ورودی آن حك شده است كه این قلعه برای نخستین بار در سال 918 تا 921 هـ.ق برای سلطان حسام الدین بن امیره دباج بن امیر علاءالدین اسحقی تجدید بنا شد.

 

 

 

گفتنی است، قلعه رودخان از دو بخش تشكیل شده است :

 

1- ارگ یا محل اسكان حاكم و خانواده. ارگ یا شاهقلعه از دو طبقه و از آجر ساخته شده و در قسمت غربی این بنا واقع است. ورودی قلعه در سمت شمال جای دارد و در دو طرف آن دو برج عظیم سنگی دیده میشود.

 

2- قسمت نظامی یا قورخانه. در قسمت شرقی قلعه رودخان، بناهای مخروبه وجود دارد. در قسمت شمال و جنوب، دیوارهای محصور كننده قلعه، برجهای نگهبانی در فواصل مختلف، به چشم میخورد . اتاقهای هشت ضلعی كه از آجر ساخته شده، هنوز بر فراز برجها دیده میشود.

 

مساحت بخش شرقی كمتر از بخش غربی آن است. بخش شرقی شامل دوازده ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه و همچنین چند واحد مسكونی است و بخش غربی دارای دوازده ورودی، چشمه، حوض، آب انبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه، شاه نشین، و چند واحد مسكونی كه به وسیله برج و بارو محصور شده، میباشد.

 

قلعه رودخان، به طول یك هزار و 550متر، دارای 42برج و دیدهبانی است. در این دیوارهای قطور، منافذ و تركشهایی برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی نیز تبعه شده بود. در گذشته چشمه آبی در داخل قلعه جاری بود كه وقت محاصره از آب آن استفاده می شد. این چشمه پس از زلزله سال 1369گیلان خشك شد.

 

با توجه به اسناد موجود تاريخي و با وجود ثبت اين قلعه در فهرست آثار ملي به شماره 1549/3 در تاريخ 30/5/1354 اين دژ نظامي تا اواخر دهه 70 متروك و دست نخورده باقي مانده بود و محلی بود برای آخور گلههاي كوچنده، که خسارات سنگيني بر اين دژ وارد ساخت.سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان گيلان ر سال 79، عمليات مرمت،استحكامبخشي و گياهزدايي قلعه را آغاز كرد و بعد از چند فصل كاوش، بخشهايي از قلعه را حفاري، كاوش و مرمت کرد و شرايطي فراهم آورد تا علاقهمندان بتوانند از اين دژ زيباي باستاني ديدن كنند.

تمام مسیر پیاده روی قلعه سنگ فرش شده و در طول مسیر هم دسترسی به آب لوله کشی و آشامیدنی هست. در هر حال اگر در روز های گرم سال عزم سفر به قلعه را دارید صبح زود را از دست ندهید که گرما و هوای شرجی کلافۀ تان خواهد کرد. بخشی از لذت دیدار از این دژ باستانی استشمام هوای خنک صبحگاهی و یافتن یکباره قلعه میان انبوه مه است

 

پ.ن : عكساشو نتونستم آپلود كنم!!!ايشالله صبح عكساشو ميزارم

منبع:facebook

لینک به دیدگاه
  • 2 ماه بعد...

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...