جایگاه طراحی شهری در برنامه ریزی راهبردی

[Mohammad Aref 120,438]

تا چند دهه اخیر تحت تأثیر شهرسازی کارکرد نقش طراحی شهری بسیار کمرنگ بوده است. اما با رواج مفاهیم مربوط به توسعه پایدار و کیفیت زندگی از یک طرف و رواج طرح های ساختاری راهبردی از سوی دیگر، جایگاه و نقش طراحی شهری گسترده تر از قبل گشته است.

گسترش دانش طراحی شهری:

گسترش دانش طراحی شهری و روش‌های آن به نوعی پاسخگویی به نیازهای توسعه پایدار و برنامه ریزی مشارکتی و اعتلای کیفیت محیط محسوب می‌شود که به طور خلاصه عبارت اند از:

• تغییر از گرایش زیبایی شناختی به سمت کیفیت محیط
• تغییر از اهداف کالبدی به سمت اهداف اجتماعی فرهنگی
• تغییر از یک حرفه تخصصی به سمت یک دانش میان رشته ای
• تغییر از یک دیدگاه نخبه گرا به سمت نگرش جمعی و انسانی
• تغییر از تاکید بر محیط انسان ساخت به سمت محیط انسان ساخت و طبیعی

موضوعات و روش های جدید طراحی شهری

عمده این موضوعات در راستای تأمین نیازهای کیفی است که به عهده طراحی شهری واگذار شده است مانند: برنامه ریزی و طراحی فضاهای باز و سبز، برنامه ریزی و طراحی فضاهای پیاده، برنامه ریزی و طراحی مراکز فراغت و تفریح

بعد مقیاس در طراحی شهری

لازم است که طرح‌ها و پروژه های طراحی شهری در مقیاس های مختلف و در ارتباط با یکدیگر به اجرا درآیند.

تاکید بر طراحی اجتماعات محلی

یکی از گرایش های جدید در برنامه ریزی ساختاری راهبردی تاکید بیشتر بر موضوعات خرد و موضوعات محسوس و مشخص انسانی در قلمرو اجتماعات محلی است که در نتیجه به تقویت جایگاه طراحی شهری در طرح های توسعه و عمران شهری منجر شده است علت اصلی این گرایش پرهیز از کلیت گرایی شهرسازی مدرن و توجه بیشتر به شرایط و نیازهای محلی و لزوم تقویت و احیای فضاهای جمعی و هویت فضایی است. در همین راستا امروزه مفهوم واحد همسایگی کمتر مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهری است بر عکس مفهوم اجتماع محلی اهمیت بیشتری یافته است که بیانگر این تحول است که طراحی شهری برخلاف گذشته چندان تاکید بر بناها و آثار منفرد معماری و یا تقسیمات عملکردی یکسان ندارد بلکه علاقه بیشتری به فضاهای عمومی و نیمه عمومی نشان می دهد.

منبع: کیمیافکر بزرگ