تلفن همراه

[samaneh66 10,265]

تلفن همراه دستگاهی است که از طریق آن میتوان به یکی از شبکه های موجود که کاربر مشترک آن شده است ، متصل شد و حداقل ارتباط آنالوگ کلامی را برمبنای نسل اول 1g برقرار نمود .تلفن های همراه از نظر امکانات ،سرعت و نوع ارتباط ، تا کنون در 4 نسل ارائه شده اند :1g - ارتباط بیسیم تلفنی به صورت آنالوگ 2g - ارتباط بیسیم دیجیتال برای مکالمه و پیام کوتاه 2.5g - امکان GPRS برای اتصال به اینترنت ، ارسال پیام های چند رسانه ای ، تماس تلفنی همزمان با چند مشترک ارسال یک پیام برای چند مشترک. 3g - افزایش پهنای باند و بالا رفتن سرعت در ارتباط اینترنتی. 4g - ارتباط بیسیم SDR و حداقل ده برابر شدن ظرفیت ، جلوگیری از تداخل ، امکان ارتباط ویدئویی با سرعت بالا ، افزایش سرعت اینترنت.--------------------------------------------------------------------------------تلفن همراه یا تلفن موبایل که در فارسی موبایل هم گفته می‎شود، یک وسیلهٔ شخصی و قابل حمل برای ارتباط مخابراتی است.برای استفاده از تلفن همراه باید شخص استفاده کننده که مشترک نامیده می‌شود، به یک شبکهٔ مخابراتی متصل گردد. برای اتصال به شبکه باید حساب اشتراک تلفن همراه در نزدیک سرویس دهنده (اپراتور) برای مشترک خاص، ایجاد شده باشد. شبکه‌های مخابراتی تلفن عمومی در تمام دنیا با قراردادهای تجاری و شیوه‎های حسابرسی ویژهٔ خود، به هم متصل می‎شوند و هر مشترک تلفن همراه معمولاً می‌تواند با گوشی خود، یک ارتباط تلفنی با دارندگان تلفن‎های ثابت یا همراه در هر جای زمین (مشروط به ارایهٔ سرویس در آن نقطه) برقرار کند.گوشی همراهمنظور از موبایل (گوشی همراه) (Cell Phone - Mobile Phone) وسیله‎ای است که برای اتصال به شبکهٔ تلفن همراه به کار می‌رود. این وسیله که نسل‎های گوناگونی دارد توسط شرکت‎های سازنده تولید می‎شود و به فروش می‎رسد. برخی از شرکت‎های بزرگ تولیدکننده گوشی همراه در دنیا:نوکیا موتورولا سونی اریکسون سامسونگ ال‌جی آی میت ساژم اپل اچ تی سی در تلفن‎های همراه معمولاً یک مجموعه نرم‌افزار یا سیستم‌عامل برای کنترل سخت‌افزار به کار می‎رود و برنامه‎های جانبی توسط سیستم‌عامل اجرا می‌شوند. یکی از سیستم‌عامل‌های معروف برای تلفن همراه، سیستم‌عامل سیمبیان (Symbian) استبلوک RFاین بلوک متشکل از قطعاتی است که وظیفه آن ها ارتباط دادن گوشی به BTS است، در حقیقت بلوک RF فرکانس GSM را از BTS دریافت کرده، سپس اطلاعات روی آن را جدا نموده و به واحدهای دیگر موبایل می‌دهد. به زبان دیگر بلوک RF وظیفه ی تبدیل فرکانس بالای GSM را به فرکانس کمتری به نام IF بر عهده داردبلوک AFبلوک AF یا همان واحد صدای دستگاه، وظیفه تبدیل کردن اطلاعات دریافتی از واحد RF را به صدا بر عهده دارد. همچنین صدایی که از موبایل به BTS باید منتقل شود، قبل از ارسال وارد واحد AF شده که پس از یکسری تبدیلات و آماده سازی از طریق واحد RF منتقل می‌شود. در حقیقت واحد AF رابط بین کاربر موبایل و واحد RF است. این بلوک از یک طرف به میکروفون و بلنگو متصل است و از طرف دیگر به بلوک RF.بلوک MCUکنترل عملکرد بلوک های مختلف در موبایل باید به عهده این واحد باشد. این واحد از قطعات مختلفی مثل آی سی پردازشگر و حافظه‌ها تشکیل شده که توسط یک برنامه سیستم‌عامل می‌تواند کل گوشی را کنترل کند. برنامه سیستم‌عامل توسط طراح گوشی در یکی از حافظه‌های گوشی ذخیره می‌شود. توجه داشته باشید که آی سی CPU فقط پردازش کننده اطلاعات است و عملکرد آن تحت تاثیر برنامه سیستم‌عامل استبلوک UIبلوکی است که به آن رابط (کاربر) نیز گفته می‌شود. وظیفه آن راه اندازی کلیه اعلام کننده‌ها از قبیل زنگ، موتور لغزاننده و LED های روشن کننده صفحه نمایشگر و صفحه کلید در شب است. در بعضی از گوشی های موبایل بلوک UI به صورت یک آی سی ساخته می‌شود و در بعضی گوشی ها قسمت های مختلف آن ترانزیستوری است و به صورت مجزا روی برد قرار می‌گیرندبلوک منبع تغذیه و شارژینگمنبع تغذیه موبایل واحدی است که ولتاژ لازم بلوک های دیگر را از باتری فراهم می‌کند. واحد منبع تغذیه از رگولاتورهای مختلفی تشکیل شده و داخل یک بسته بندی قرار دارد. این بسته بندی به آی سی CCONT موسوم است. واحد شارژینگ نیز قطعاتی هستند که از طریق ولتاژ دریافتی از آداپتور باتری را شارژ می‌کنند. معمولا این واحد نیز از یک آی سی به نام CHAPS تشکیل شده است. آی سی CCONT و CHAPS با یکدیگر در ارتباط هستند، زیرا آی سی CHAPS برای شارژ باتری بایستی از CCONT کنترل شود.تشریح بلوک RFامواج موجود در فضا توسط آنتن موبایل دریافت شده، سپس وارد قطعه‌ای به نام آنتن سوییچ می‌شوند. آنتن سوییچ وظیفه تعیین حالت فرستندگی یا گیرندگی آنتن را به عهده دارد. بسته به این که موبایل سازگار با چند باند GSM باشد، تعداد پایه‌های آنتن سوییچ متفاوت خواهد بود. آنتن سوییچ برای هر باند GSM،آنتن را به یک خروجی به نام RX و یک ورودی به نام TX وصل می‌کند. در حقیقت آنتن سوییچ مانند یک کلید است که با فرمان هایی آنتن را مرتبا به خط RX و یا به TX متصل می‌کند. در بلوکی که مشاهده کردید، موبایل قابلیت کار با دو باند GSM900 و GSM1800 را دارد. بنابراین آنتن سوییچ دو خروجی RX و دو ورودی TX خواهند داشت که در شبکه‌های تلفن ایران از آن جایی که GSM ،900 است خط RX و TX باند 1800 بدون استفاده خواهد بود. آنتن سوییچ یکی از قطعات حساس برد موبایل می‌باشد و خرابی در آن باعث به وجود آمدن عیوبی از قبیل پرش آنتن یا نداشتن دریافت یا ارسال خواهد شد. در مورد سلف و خازن قبل از اتصال آنتن به آنتن سوییچ باید اشاره کنیم، از آن جایی که امپدانس خروجی آنتن بسیار کم است و از طرفی امپدانس ورودی آنتن زیاد است، باید قبل از اتصال این دو به هم عمل تطبیق امپدانس توسط قطعه‌ای انجام شود. معمولا در مدارات قسمت آنتن موبایل از یک سلف که به صورت موازی بین آنتن و زمین بسته می‌شود استفاده می کنیم. نبود این سلف می‌تواند باعث عمل تطبیق امپدانس بین آنتن و آنتن سوییچ می‌دهد و مانع از هدایت جریان DC بین این دو واحد می‌گردد تا این دو واحد اثر منفی در عملکرد یکدیگر نداشته باشند. وظیفه ***** SAW حذف فرکانس های کانال همسایه و فرکانس های مزاحم است. خط خروجی RX از آنتن سوئیچ وارد SAW شده و بعد از آن فرکانس های مزاحم حذف می‌شود و فقط فرکانس های باند GSM در خروجی آن دیده می‌شود. SAW همان گونه که فرکانس های مزاحم را حذف می‌کند، فرکانس های اصلی GSM را هم خیلی ضعیف می‌کند. برای تقویت سیگنال های دریافتی GSM بعد از SAW از یک تقویت کننده به نام LNA استفاده می‌شود.آی سی RF به این آی سی HAGAR هم گفته می‌شود که اصلی ترین قطعه بلوک RF است که وظیفه آن عمل مدولاسیون و دمودلاسیون است. مدولاسیون به سوار کردن اطلاعات روی یک موج گفته می‌شود، در این صورت با توجه به این که موج می‌تواند در فضا منتشر شود اطلاعات ما نیز همراه موج جابجا می‌شود. به موجی که اطلاعات روی آن سوار می‌شود، موج حامل گویند، یکی از وظایف آی سی HAGER این عمل است. عمل مدولاسیون برای اطلاعاتی که از موبایل به BTS ارسال می‌شود انجام می‌شود. دمودولاسیون به عمل جداسازی اطلاعات از روی فرکانس حامل گویند. این عمل نیز توسط آی سی HAGER انجام شده و روی سیگنال های دریافتی از BTS انجام می‌شود. کریستال: برای مدولاسیون و دمودولاسین، آی سی HAGER نیاز به فرکانس دارد. این فرکانس توسط قطعه‌ای به نام کریستال که معمولا در کنار آی سی RF قرار دارد تولید می‌شود. کریستال مولد فرکانس بسیار دقیقی است که در بسیاری از مدارات الکترونیکی به عنوان تولید کننده فرکانس یا پالس ساعت آز آن استفاده می‌شود. کریستال که با نام اسیلاتور نیز مشخص می‌شود به صورت یک قطعه دو، سه یا چهار پایه است. چند خازن به عنوان ***** در داخل اسیلاتور قرار می‌گیرد.

[samaneh66 10,265]

آی سی p.aقبل از ارسال اطلاعات از یک آی سی تقویت کننده به نام p.a استفاده می‌شود و سیگنالی که از موبایل خارج می‌شود، توسط این واحد در نهایت تقویت خواهد شد. P.a سیگنال هایی را که باید تقویت کند از آی سی rf دریافت می‌کند. این آی سی جهت تقویت سیگنال های tx به تغذیه نیاز دارد که تغذیه آن به صورت مستقیم از باتری گرفته می‌شودآی سی vcoیک گوشی موبایل بایستی بتواند روی فرکانس های مختلفی که bts هر منطقه روی آن تنظیم شده قرار گیرد تا با آن ارتباط پیدا کند. به بیان دیگر آی سی hager روی فرکانس های مختلفی باید بتواند مدولاسین و دمودلاسین انجام دهد. این عمل مستلزم این است که بتوان فرکانس حامل hager [4] را با دقت زیاد تغییر داد، این عمل در موبایل توسط قطعه‌ای به نام vco انجام می‌شودتشریح بلوک afجابجایی اطلاعات بین موبایل و bts به صورت دیجیتال است. دیجیتال، یعنی منطق صفر و یک. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که هر گوشی در یک ثانیه فقط مدت زمان کوتاهی را برای دریافت و یا ارسال، زمان در اختیار دارد. گوشی در لحظه ی داشتن کانال می‌تواند اطلاعات را جابجا کند، ولی در لحظه‌ای فرکانس در اختیار گوشی دیگری است، نمی‌تواند به bts اطلاعات انتقال دهد و این بدین مفهوم است که دائما ارتباط بین گوشی و bts قطع و وصل می‌شود که باعث می‌شود که صدا نیز قطع و وصل شود. برای رفع مشکل اگر صدا به صورت دیجیتال باشد، می‌توان آن را روی حافظه نگه داری کرد و زمان کانال دار بودن موبایل، تمامی اطلاعات حافظه را منتقل کرد بدون این که بخشی از صدا در لحظات قطع و وصل از بین بروددر بلوک af از یک آی سی به نام cobba استفاده می‌شود . این آی سی مبدل سیگنال های آنالوگ به دیجیتال و همچنین دیجیتال به آنالوگ است .امواج دریافتی آنتن بعد از این که توسط آی سی rf دمودولاسیون شدند با خطوط rx وارد وارد آی سی cobba در واحد af می‌شوند . این آی سی ابتدا سیگنال های دریافتی از rf را توسط خطوط ارتباطی pcm به بلوک mcu می‌دهد . در این بلوک اطلاعات از طریق آی سی cpu روی حافظه موقت گوشی ریخته می‌شود ، سپس آی سی cobba دوباره از طریق همان خطوط ارتباطی ، اطلاعات را از روی حافظه موقت خوانده ، تبدیل به سیگنال آنالوگ می‌کند که از طریق بلند گو قابل استفاده خواهد شد . همبن گونه برای اطلاعاتی که بایستی از موبایل خارج شود ، صدایی که توسط میکروفون دریافت می‌شود ، به صورت سیگنال آنالوگ است . این سیگنال بعد از ورود به آی سی cobba ، تبدیل به دیجیتال می‌شود ، سپس از طریق خطوط pcm به واحد mcu منتقل شده تا در حافظه موقت نگه داری شوند و به محض کانال دار شدن موبایل تمامی اطلاعات قسمت میکروفون از طریق واحد rf به bts ارسال می‌شود خطوط ارتباطی بین آی سی cobba و cpu است و در نقشه‌ها از آن با نام خطوط pcm نام برده می‌شود . Pcm : یکی از روش های انتقال اطلاعات بین دو واحد است و این انتقال به صورت کد شده انجام می‌شود که انواع آن rx و tx است . 1- خطوط pcm tx مربوط به مسیر جابجایی اطلاعات دیجیتال میکروفون به حافظه . 2- خطوط pcm rx مربوط به مسیر انتقال اطلاعات دیجیتال دریافتی به حافظه . خطوط pcm tx و pcm rx در نقشه‌های گوشی ها بین آی سی cobba و آی سی cpu مشخط می‌باشد

[samaneh66 10,265]

آنالوگ و دیجیتالسیگنال آنالوگ به آن دسته از سیگنال هایی اطلاق می‌شود که مقدار ولتاژی آن در لحظات مختلف در حال تغییر باشد ، فرضا در یک لحظه 2 ولت ، لحظه‌ای دیگر 3 ولت و همین گونه در حال تغییر . این سیگنال می‌تواند توسط یک میکروفون ساخته شود . ماهیت تغییرات سیگنال آنالوگ فرضا صدا به مولد آن که می‌تواند صدای یک انسان باشد بستگی دارد . سیگنال های آنالوگ را در آی سی های حافظه نمی‌توان ذخیره کرد . همچنین در انتقال آن نیز امکان نویز پذیری بالا است . در مدارات منطقی و کنترلر ها اگر بخواهیم یک سیگنال آنالوگ را وارد کنیم باید آن را به دیجیتال تبدیل کنیم. دیجیتال یعنی صفر و یک ، در حقیقت در سیستم دیجیتال تغییرات در لحظات مختلف وجود دارد ، ولی همیشه این تغییرات به صورت صفر و یک است . منظور از صفر و یک ، دو سطح منطقی است . ما می‌توانیم صفر ولت را به سطح ولتاژ فرضا صفر ولت و یک منطقی را به سطح ولتاژ پنج ولت تعریف کنیم . در این صورت سطوح ولتاژ دیگری به غیر صفر و پنج ولت نخواهیم داشت . مزیت دیجیتال در ذخیره سازی آن توسط آی سی حافظه و همچنین انتقال راحت آن با کیفیت خوب است . برای تبدیل سیگنال آنالوگ به دیجیتال روش های مختلفی وجود دارد . اصول تبدیل آن به این صورت است که ابتدا از آنالوگ در لحظات مشخص نمونه برداری می کنیم ، سپس نمونه‌ها توسط یک مبدل به دیجیتال تبدیل می‌شود . هر چه تعداد نمونه گیری ها از سیگنال آنالوگ بیشتر باشد ، ما توانسته ایم آنالوگ را با کیفیت بهتری به دیجیتال تبدیل کنیم . فقط بایستی این مطلب را در نظر بگیریم که افزایش تعداد نمونه برداری ها باعث افزایش حجم تبدیل خواهد شد . طریقه تبدیل آنالوگ به دیجیتال لازم است در تبدیل مجموع ارزش بیت هایی که یک هستند ، برابر با مقدار ولتاژ آنالوگ شود . بیت های به دست آمده را می‌توان توسط سلول های حافظهٔ موقت یا دائم ذخیره کرد تا در زمان های لازم از آن استفاده کنیم .این عمل در موبایل انجام می‌شود و صدای میکروفون ابتدا به دیجیتال تبدیل شده ، سپس در حافظه موقت موبایل قرار می‌گیرد تا در لحظه داشتن کانال ترافیکی یک جا بیت ها را ارسال کنیم . این باعث می‌شود که در لحظاتی که BTS کانالی را از موبایل می‌گیرد ، صدای مشترک در موبایل ذخیره شده و به صورت به صورت منقطع به مخاطبین نرسد . برای صدای دریافتی نیز این عمل انجام می‌شود ، فقط در آن حالت باید آی سی COBBA مجهز به یک مبدل D to A شود تا بتوانیم اطلاعا دیجیتال دریافتی از BTS را به آنالوگ تبدیل کنیم . در تبدیل آنالوگ به دیجیتال هر چه فرکانس سیگنال آنالوگ بیشتر باشد ، لازم است تعداد نمونه برداری ها افزایش یابد تا امکان تبدیل تغییرات سریع آن را داشته باشیم

[samaneh66 10,265]

بلند گوcobba زمانی که تبدیلات را انجام داد باید خروجی آنالوگ را به بلند گو بدهد . معمولا در بعضی از برد های موبایل قبل از اتصال سیگنال cobba به بلند گو از دو مقاومت محدود کننده به صورت سری با بلند گوهای موبایل استفاده می‌کنند میکروفنبرای دریافت صدا و انجام تبدیلات و ارسال ، از یک میکروفون خازنی در موبایل استفاده می‌شود . میکروفون خازنی معمولا از یک صفحه کریستالی است که به صدا حساس است و همراه آن یک ترانزیستور تقویت کننده وجود دارد. کیفیت دریافت میکروفون خازنی در مقایسه با انواع دیگر میکروفون ها بسیار زیاد است که یکی از دلایل آن داشتن ترانزیستور تقویت کننده داخل میکروفون است . ترانزیستور میکروفون جهت تقویت نیاز به ولتاژ dc دارد. این ولتاژ را بایستی توسط قطعاتی در برد موبایل فراهم کنیم. هرچه سطح ولتاژ را افزایش دهیم ، حساسیت و قدرت دریافتی میکروفون بیشتر می‌شود . در بعضی از موبایل ها این ولتاژ توسط آی سی cobba ساخته می‌شود و قطعه خارجی دیگری نداریم ، ولی در بعضی از موبایل ها این ولتاژ توسط یک ترانزیستور در کنار آی سی cobba فراهم می‌شود . البته راه اندازی ترانزیستر از طریق آی سی cobba است .

[samaneh66 10,265]

فناوري هاي جديد و دو دهه اخير تاثيرات بسياري بر زندگي ما داشته اند و تا حد زيادي سبک زندگي را تغيير داده اند،تلفن همراه فيزيکي از انواع پديده هايي است که زندگي جوامع بشري را تحت الشعاع قرارداده است.در همين راستا،نخستين مرحله از راه اندازي سيستم تلفن همراه در سال 73 با دايري 9200 شماره در شهر تهران آغاز به کار کرد.بنابراين با توجه به نياز و تقاضاي مردم به اين پديده فعاليت هايي متناسب با جهت گيري جهاني براي توسعه شبکه تلفن همراه در اهداف عالي مجموعه مخابرات کشور قرارگرفت.در پايان سال 82، اين شبکه داراي 3 ميليون و 450 هزار مشترک بود که اين تعداد،با عملکردي معادل يک ميليون و 630 هزار شماره در سال 83 به 5 ميليون و 75 هزار شماره،در حال حاضر،رسيده است.اکنون شبکه تلفن همراه علاوه براين،افزايش بيش از 25هزار کيلومتر جاده و 851 شهر تحت پوشش اين سيستم را پيش رو داريد.

 

بر اين اساس در طول برنامه سوم 4 ميليون و 590 شماره تلفن همراه واگذار شد.که با 934.8 در صد رشد رو به رو بوده است و ضريب نفوذ تلفن همراه از 0.78 در ابتداي برنامه سوم به 7.50 در انتهاي برنامه افزايش پيدا کرد و سه استان اول از نظر ضريب نفوذ در پايان برنامه سوم تهران،اصفهان و يزد بودند و نيز از نظر عملکرد واگذاري تلفن همراه تهران،اصفهان و فارس اول بودند.

 

در راستاي توسعه تلفن همراه‌، وزارت ارتباطات و اطلاعات شركت مخابرات ايران قرارداد واگذاري 2ميليون شماره تلفن همراه اعتباري را نيز با بخش خصوصي امضا كرده که تاکنون بیش از 426 هزار شماره از حجم قرارداد واگذار شده و همچنین در نظر دارد، با اپراتور دوم وسوم نيز قرارداد توسعه شبكه تلفن همراه را منعقد كند. سرويس‌هاي ويژه تلفن همراه كه مشتركين از آنهابهره‌مند مي‌شوند، شامل انتقال و انتظار مكالمه‌، نمايشگر شماره‌، سرويس FDN، امكان دسترسيمحدود، اتصال به نمابر و ديتا، سرويس SMS و VMS (صندوق صوتي‌) و سرويس رومينگ بين‌المللمي‌باشد. رومينگ بين‌الملل اكنون با 78 كشور ارتباط برقرار مي‌كند و در آينده نيز رو به افزايش است

 

« تلفن همراه ماهواره‌اي »

 

شركت مخابرات ايران و شركت ارتباطات ماهواره‌اي بين‌المللي ثريا (امارات متحده عربي) براي عرضه‌ي خدمات تلفن همراه ماهواره‌اي در ايران ، قراردادي منعقد كردند و براي اجرايي شدن آن ، هماهنگي هاي لازم صورت گرفت.

 

 

 

سيستم ارتباطات تلفن ماهواره‌اي همراه ، به كمك ماهواره ، ارتباط مي‌دهد و مكمل شبكه‌هاي تلفن همراه GSM است .

 

كاربرد تلفن همراه ماهواره‌اي ، عموماً براي نقاطي است كه اولاً امكان پوشش ارتباطي با تلفنهاي معمولي را ندارد و ثانياً كساني تمايل دارند از اين سيستم ارتباطي براي مراودات بين‌المللي استفاده كنند. تلفن همراه ماهواره‌اي (ثريا) در حال حاضر 99 كشور را پوشش مي‌دهد كه عمدتاً كشورهاي خاورميانه ، آسياي ميانه ، هند ، شمال آفريقا و برخي كشورهاي اروپايي است . ضمناً واگذاري تلفن همراه ماهواره‌اي (ثريا) در سطح كل كشور آغاز گرديده است.

 

سير و تحول تلفن همراه در جهان

 

امروز در جهان ارتباطات، تلفن به عنوان يك وسيله ي ارتباط شخصي بيشترين موارد استفاده را داراست.

 

فكر متحرك يا سيار كردن تلفن و به كارگيري آن در مكان هاي مختلف به منظور بهره گيري بيشتر از اين وسيله، از دهه ي 1960 ميلادي در كشور هاي اسكانديناوي( سوئد، نروژ، دانمارك،فنلاند ) پا گرفت و در اواخر آن دهه، اولين تلفن نقطه به نقطه به كار گرفته شد كه نقطه ى عطفي در روند مخابراتي به شمار آمد و اين ايده ي انسان به تحقق پيوست.

 

اين فناوري در سال 1975 ميلادي از سوي كشور هاي اسكانديناوي با سيستم آنالوگ به بازار عرضه شد.

 

اولين شبكه ي تلفن متحرك NMT ( Nordic Mobile Telephone ) نيز از سوي همين كشورها راه اندازي گرديد. در اوايل سال 1980 ميلادي، استفاده از تلفن هاي ديجيتالي در اتومبيل مورد توجه قرار گرفت.

 

در سال 1977 ميلادي كانادا اولين شبكه ي اطلاعات عمومي را طراحي و راه اندازي كرد. شبكه هاي عمومي اطلاع رساني جهاني با استفاده از كامپيوتر، ماهواره و گيرنده ها و فرستنده هاي ميكروويو به وجود آمده است.

 

در سال 1983 ميلادي امريكا سيستم NMT ( Nordic Mobile Telephone ) را وارد بازار كرد.

 

ژاپن نيز سومين كشور در جهان بود كه سيستم سيار خود را با ويژگي هاي دو نوع اسكانديناوي و امريكايي به نام HCMS عرضه كرد و سپس سيستم NTT با قابليت اتصال به شبكه را ايجاد نمود. انگلستان در سال 1985 ميلادي با عرضه ي سيستم TACS بود، به گروه دارندگان تلفن سيار پيوست و سپس ايرلند نيز اين سيستم را پذيرفت. پس از اين تاريخ، سيستم NMT با فركانس 450 مگا هرتز در كشورهاي دانمارك، نروژ، سوئد و فنلاند مورد استفاده قرارگرفت. فادور نيز به شبكه ي استفاده كنندگان از اين سيستم پيوستند.

 

هلند، لوكزامبورگ و بلژيك با تغيير جزئي آن را پذيرفتند و در سال 1989 قبرس نيز به اين شبكه پيوست. در اين زمان بود كه كانادا سيستم AMPS آمريكا را پذيرفت.

 

در سال 1985 ميلادي انستيتو ETSI - EUROPEAN TELECOMMUNICATION STANDARD INSTITUTE متشكل از 17 كشور اروپايي درصدد طراحي و ابداع يك استاندارد مشترك براي تاسيس شبكه ي سلولي برآمد تا اين استاندارد به صورت هماهنگ، طرح تلفن سيار ديجيتال را اجرا كند، اين استاندارد GSM نام گرفت. در حال حاضر، استاندارد GSM شامل سه سيستم است كه عملكردهاي اساسي كاملاُ يكساني دارند ولي باند فركانس آنها متفاوت است.

 

در سال 1986 ميلادي شبكه ي جهاني اطلاع رساني اينترنت، فراگيرترين شبكه ي اطلاع رساني بين الملل، راه اندازي شد و در سال 1987 ميلادي طرح باند باريك انتخاب شد و در همان تاريخ 13 كشور اروپايي يادداشت تفاهمي تحت عنوان MOU ( MEMORANDUM OF UNDER STANIG ) امضا كردند، مبني بر اينكه هر عضو متعهد شد تمام مشخصات GMS را رعايت كند. همچنين با موافقت اين 13 كشورن بازار بزرگي نيز براي فعاليت هاي تجاري در اين زمينه باز شد. با گسترش شبكه هاي اطلاع رساني عمومي در كنار شبكه هاي تلفني، نياز به يكپارچه سازي آنها در دهه ي 1980 ميلادي احساس شد و منجر به ايجاد شبكه ي ISDN گرديد. شبكه ي ISDN در پي تحقيقات و تلاش هاي دانشمندان در زمينه ي فناوري دستگاه هاي رقمي ياد ديجيتال در دهه ي 1960 بوجود آمد. در سيستم ديجيتال، ارتباط قطعات ، دستگاه ها و تجهيزات، براساس ديجيت ( اعداد) است و كار مكانيكي در آن بسيار كم و فاقد صدا و حركت است.

 

شبكه ي ISDN ( شبكه ي رقمي خدمات مجتمع ) در اواسط اين دهه به منظور مطالعه به اتحاديه بين المللي ارتباطات دور ارائه شد.

 

اين شبكه كه تا كنون درچندين كشور راه اندازي شده است، نوعي شبكه ي كليد ي بسته اي است كه در آن، خدمات صدا و داده از طريق وسايل كليدرني(سوتيچينگ) ارائه مي شود. اين فناوري در تبادل اطلاعات با حجم بالا و كثرت تقاضا در مورد ارتباط تلفني، كامپيوترهاي مادر، پايانه هاي كامپيوتري و خدمات ديگري كه مستلزم سازگاري با شبكه هاي ديگر است، قابليت انعطاف و كارايي بيشتر و هزينه ي كمتري دارد.

 

از جمله ديگر فناوري هايي كه در دهه هاي اخير مورد استفاده قرار گرفته است، ويدئوكنفرانس و شبكه هاي چند منظوره ( مولتي مديا ) است كه در دهه ي 1970 توسط شركت ATST در نيويورك عرضه شد. در اين شبكه ها با بهره گيري از فناوري هاي سوئيچ TDM همگام با انتقال صورت برروي يك زوج سيم ، تصوير و داده نيز منتقل مي شود در امكان كنترل از راه دور فراهم مي گردد.

 

نسل اول تلفن هاي همراه در سال 1979 ميلادي براي استفاده ي تجاري در امريكا و ژاپن به كار گرفته شد.

 

اين تلفن ها كه از سيستم مخابرات سلولي استفاده مي كردند، بعد ها تكامل پيدا كردند كه اين تكامل منجر به پيدايش نسل دوم تلفن همراه و سيستم هاي ديجيتالي شد. تكامل اين سيستم نيز كه امكان شنود در آن كمتر بود و افزايش تعداد مشتركان را به همراه داشت، باعث پديد آمدن نسل سوم تلفن همراه شد، به طوريكه ْارتباطات سيار بين المللي 2000 ْ ديدگاه ITU در مورد ارتباطات سيار در قرن بيست و يكم است.

 

IMT-2000 يك ارتباط موبايل پيشرفته براي تهيه ي سرويس هاي مخابراتي در مقياس جهاني بدون در نظر گرفتن مكان شبكه و ترمينال استفاده شده است. با يكپارچگي سيستم هاي موبايل زميني و ماهواره اي، انواع مختلفي از دسترسي بي سيم به صورت جهاني، شامل سرويسهاي موجود در شبكه ي مخابراتي ثابت و سرويس هايي كه براي استفاده كنندگان موبايل تعيين گرديده است، عملي خواهد گرديد . IMT-2000 استفاده از انواع ترمينال هاي موبايل را كه با شبكه هاي زميني يا ماهواره اي در ارتباط مي باشند و همچنين ترمينال هايي را كه براي كاربري ثابت و يا سيار طراحي گرديده است، امكان پذير مي نمايد.

 

سير و تحول تلفن همراه در ايران و وضعيت موجود

 

بهره برداري از اولين فاز شبكه ي تلفن همراه كشور در مرداد ماه سال 1373 در شهر تهران با استفاده از 176 فرستنده و گيرنده در 24 ايستگاه راديويي و با ظرفيت 9200 شماره آغاز شد.

 

به دنبال استقبال غيرمنتظره مشتركين از اين پديده ، شركت مخابرات ايران در صدد گسترش پوشش آن از تهران به كل كشور بر آمد، به طوري كه در سال 1374 تعداد تلفن هاي دايري به 15907 شماره افزايش يافت و افزون بر تهران ، شهرهاي مشهد، اهواز، تبريز، اصفهان و شيراز نيز زير پوشش شبكه ي تلفن همراه قرار گرفت.

 

گسترش شبكه ي ارتباطات سيار در سالهاي بعد نيز ادامه يافت، به طوري كه در سال 1375 علاوه بر شهرهاي ياد شده 28 شهر ديگر به اين شبكه پيوست، ضمن آنكه تعداد تلفن هاي داير شده در اين سال به 59967 شماره بالغ گشت و در پايان سال 1382 به 3449878 شماره رسيد.

 

در همين خصوص و در راستاي سياست برخورداري كليه ي اقشار كشور، اعم از ساكنين شهرهاي كوچك و بزرگ از امكانات ارتباطي ، تعداد شهرهاي تحت پوشش تلفن همراه از 134 شهر در آغاز سال 76 به 667 شهر در پايان سال 82 رسيده است.

 

هم اکنون شبکه ارتباطات سیار کشور دارای هشت میلیون و 510 هزار مشترک، 999 شهر و 26 هزار کیلومتر جاده تحت پوشش، ضریب نفوذ معادل 12.43 درصد، ارتباط رومینگ بین الملل با 78 کشور جهان، بهره مندی 8.5 میلیون مشترک از سرویس SMS و 220 هزار مشترک از سرویس VMS می باشد.1385/1/29