۱۰ لحظه تاریخی عمر کامپیوترها

[Mohammad Aref 120,438]

از سال ۱۹۰۰ تاکنون پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه فناوری‌های کامپیوتری پدید آمده و به طور کلی در ۷۰ سال گذشته دنیای فناوری دارای تحولات شگرفی شده است. در این مطلب قصد داریم ۱۰ مورد از بزرگترین لحظات تاریخی در عمر کامپیوترها را به اطلاع تان برسانیم.

 

۱- سال ۱۹۳۹: نبوغ عجیب آلن تورینگ

آلن تورینگ که در سال ۱۹۱۲ در پدینگتون لندن به دنیا آمد، یک میراث قابل توجه در صنعت کامپیوتر از خود برجای گذاشته است. تورینگ به عنوان پدر علم محاسبه نوین و هوش مصنوعی شناخته شده و مهم‌ترین جایزه علمی کامپیوتر به افتخار وی جایزه تورینگ نام گرفته ‌است. وی دارای نشان ویژه سلطنتی انگلستان و نیز عضو پیوسته کالج سلطنتی بود.

 

تورینگ به کمک ماشین تورینگ فورمولاسیون مؤثری برای روش الگوریتم و محاسبه تهیه کرد و با کمک آزمایش تورینگ، توانست سهم مؤثر و محرکی در زمینه هوش مصنوعی ارائه کند. در سال ۱۹۳۹، تورینگ و همکارانش موفق به ساخت دستگاهی به نام انیگما(Enigma) یا “بامب” شدند که برای رمزنگاری و رمزگشایی پیام‌های محرمانه آلمان‌ها به کار می‌رفت.

 

۲-سال ۱۹۴۱: اولین ماوس

مفهوم “ماوس” (mouse) در سال ۱۹۴۱ پدید آمد، هر چند اولین ماوس در سال ۱۹۶۸ اختراع شد. در سال ۲۰۰۳، استاد سابق بریستول به نام رالف بنجامین ادعا کرد که او خالق اصلی یک دستگاه ماوس مانند بوده است. این دستگاه که ‘ball tracker’ نام داشت در سال ۱۹۴۶ توسط نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا به ثبت رسید. این دستگاه یک توپ فلزی بود که بین چرخ‌هایی می‌چرخید و مختصات را به یک سیستم رادار ارسال می‌کرد.

 

با این حال تا چند دهه بعد این فناوری عمومی نشد. داگلاس انگلبارت و تیمش که از محققان دانشگاه استنفورد بودند یک جعبه چوبی ساختند که بر روی دو چرخ قرار گرفته و اطلاعات حرکتی را به کامپیوتر ارسال می‌کرد. انگلبارت و تیمش سپس در سال ۱۹۶۸ یک ماوس چوبی ساختند.

 

۳-سال ۱۹۷۱: پردازش میکروپروسسور

در ابتدا اندازه کامپیوترها بسیار بزرگ بود اما با گذشت زمان تمایل به ساخت و استفاده از کامپیوترهایی با اندازه کوچک بیشتر شد تا جایی که کار به ساخت ریزپردازنده‌ها رسید. شرکت اینتل اولین واحد پردازش مرکزی(CPU) در اندازه میکرو را در سال ۱۹۷۱ ساخت. ریزپردازنده‌ ۴۰۰۴ در اواخر سال ۱۹۷۱ معرفی شد. اصطلاح ریزپردازنده در زمان معرفی ۴۰۰۴ هنوز به وجود نیامده بود و اندکی بعد از معرفی این محصول به بازار، برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت.

 

از سال ۱۹۷۱ تا سال ۱۹۸۱ تولید ‌شد و علاوه بر اینکه اولین پردازنده‌ای محسوب می‌شود که به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت، اولین CPU کاملی بود که بر روی یک تراشه قرار داشت. این تراشه در پوششی سرامیکی و ۱۶ پین قرار داشت. این پردازشگر می‌تواند چهار بیت داده را در هر میزان زمانی پردازش کند. تنها سه سال بعد، اینتل ۸۰۰۸ با بهره‌مندی از ۳۵۰۰ ترانزیستور به عنوان جایگزینی برای ۴۰۰۴ معرفی شد.

 

۴-سال ۱۹۷۳: کامپیوترهای همراه

کامپیوترهای همراه بیشتر از سی سال نیست که در دسترس قرار گرفته‌اند و در گذشته لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها به شکل کنونی و با این طراحی و وزن نبودند. کامپیوتر آزبورن اولین کامپیوتر قابل حملی بود که به موفقیت تجاری رسید و عمومیت پیدا کرد. این کامپیوترها در آوریل ۱۹۸۱ عرضه شد. آزبورن باعث پدید آمدن انقلابی در زمینه کامپیوترهای همراه شد. با گذشت زمان و علاقمندی به کامپیوترهای شخصی همراه، تنوع در طراحی و ساخت این کامپیوترها نیز بیشتر شد که از شرکت مایکروسافت و اپل می‌توان به عنوان پیشگامان این عرصه یاد کرد.

 

۵-سال ۱۹۸۴: تولد مکینتاش

در سال ۱۹۸۴ شرکت اپل دست به ساخت کامپیوتر شخصی مکینتاش زد. پروژه مکینتاش از اوایل سال ۱۹۷۹ به وسیله جف راسکین، کارمند اپل آغاز شد. مکینتاش اولیه از موتورولا ۶۸k که از خانواده ریزپردازنده‌ها هستند استفاده می‌کردند که بعداً تغییر کرد به موتورولا و آی‌بی‌ام پاور پیسی(Power PC). با حروف اختصاری Mac، محدوده‌ای از کامپیوترهای شخصی که توسط شرکت کامپیوتری اپل در سال ۱۹۸۴ معرفی گردید. مکینتاش بر روی یک واسط گرافیکی کاربر معروف با استفاده آسان تأکید دارد که کامپیوترهای مبتنی بر مجموعه ریزپردازنده‌های ۶۸۰۰۰ موتورولا است.

 

۶-سال ۲۰۰۵: اپل و اینتل

پاور پی‌سی(PowerPC) ریزپردازنده‌ای است که در سال ۱۹۹۱ به بازار آمد. این پردازنده محصول مشترک شرکتهای اپل، آی بی ام و موتورولا است. پاور پی‌سی در ابتدا برای کامپیوترهای شخصی طراحی شده بود و از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۶ −پیش از آن که اپل به پردازنده‌های اینتل روی آورد − در کامپیوترهای شخصی مکینتاش، محصول اپل استفاده می‌شد.

 

۷-سال ۲۰۰۲: ظهور فناوری هایپرتردینگ

در سال ۲۰۰۲ شرکت اینتل تکنولوژی هایپرتردینگ(HyperThreading) را پدید آورد. این تکنولوژی با استفاده بهتر و کامل‌تر از منابع موجود پردازنده می‌تواند تعداد محاسبات روی هر کدام از هسته های پردازنده را افزایش داده و باعث کارایی بیشتر و بهتر سیستم در مواقع لزوم گردد. به لحاظ افزایش کارایی HT سرعت توان عملیاتی پردازنده را نیز بالا برده و با سرعت بخشیدن به محاسبات باعث بهتر اجرا شدن برنامه ها می‌گردد. بعدها در سال ۲۰۱۵ این شرکت موفق به ساخت پردازنده Skylake شد که هم از نظر سرعت پردازش و هم توان مصرفی، از پردازنده های قبلی بسیار بهتر بود.

 

۸-سال ۲۰۰۶: خرید ATI توسط AMD

ای‌ام‌دی (Advanced Micro Devices) شرکت آمریکایی سازنده انواع پردازنده است، که در سال ۱۹۶۹ توسط جری ساندرز تاسیس شد. ای‌ام‌دی رقیب اصلی شرکت اینتل محسوب می‌شود. شرکت ای‌تی‌آی سازنده کانادایی پردازنده‌های گرافیکی در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط ای‌ام‌دی خریداری شد و هم‌اکنون به‌عنوان زیرمجموعه این شرکت فعالیت می‌کند. با ادغام این دو شرکت تحول شگرفی در صنعت کامپیوتر پدید آمد.

 

۹- سال ۲۰۱۳: دوره کنسول‌ها

آتاری ۲۶۰۰ (Atari 2600) نام اولین کنسول دستگاه‌های بازی ویدئویی است که در اکتبر ۱۹۷۷ توسط شرکت آتاری عرضه شد. این دستگاه دارای یک حافظه ۱۲۸ بایتی بود و بازی‌های آن روی کارتریج (نوار یا فیلم) عرضه می‌شدند. پلی‌استیشن (PlayStation) کنسولی ۳۲ بیتی است که برای اولین بار در دسامبر سال ۱۹۹۴ توسط شرکت سونی به بازار عرضه شد.

 

بعدها با قدیمی شدن نسل اول پلی‌استیشن، ایکس باکس به بازار آمد اما با وجود داشتن مشخصات بهتر، پلی استیشن ۲ طول عمر بیشتری نسبت به این دستگاه جدید داشت. کمی بعد و در سال ۲۰۰۵ ایکس‌باکس ۳۶۰ (Xbox 360) در تاریخ وارد بازار شد، در ابتدا تیم توسعه‌ دهنده کنسول‌های بازی در شرکت مایکروسافت تصمیم داشت کنسول XBOX 360 را با نام زنون (Xenon) یا ۲XBOX به بازار معرفی کند، اما شرکت مایکروسافت برای این ‌که طیف اثرگذاری این محصول را بیشتر برای مردم نمایان کند، نام ایکس‌باکس ۳۶۰ را بر آن نهاد.

 

۱۰: سال … : هوش مصنوعی

در پایان باز هم به آلن تورینگ باز می‌گردیم. وی موفق به طراحی آزمونی شد که به آن لقب آزمون تورینگ را دادند. آزمون تورینگ روشی برای سنجش میزان هوشمندی ماشین است. آزمون به این صورت انجام می‌گیرد که یک شخص به عنوان قاضی، با یک ماشین و یک انسان به گفتگو می‌نشیند و سعی در تشخیص ماشین از انسان دارد. در صورتی که ماشین بتواند قاضی را به گونه‌ای بفریبد که در قضاوت خود دچار اشتباه شود، توانسته است آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارد. برای اینکه تمرکز آزمون بر روی هوشمندی ماشین باشد و نه توانایی آن در تقلید صدای انسان، مکالمه تنها از طریق متن و صفحه کلید و نمایشگر کامپیوتر صورت می‌گیرد.

 

تست تورینگ یک تست از توانایی ماشین برای نمایش دادن رفتاری هوشمندانه شبیه به انسان است. آزمون تورینگ در سال ۱۹۵۰ توسط آلن تورینگ، ریاضیدان انگلیسی مطرح گردید. از نظر تورینگ، پرسش «آیا ماشین‌ها می‌توانند تفکر کنند» بی‌معنی‌تر از آن بود که بتوان پاسخ روشنی به آن داد. چرا که نمی‌توان تعریف مشخصی برای تفکر ارائه داد. بنابراین تورینگ پرسش را به این صورت مطرح نمود: آیا می‌توان ماشینی ساخت که آزمون تورینگ را پشت سر بگذارد؟ هم اکنون دو نسخه مختلف از این آزمون وجود دارد: آزمون استاندارد تورینگ، و آزمون تقلید.

 

منبع: بیگ بنگ