رفتن به مطلب

شهرداری ها و بهره وری خدمات شهری


ارسال های توصیه شده

يكي از مباحث اساسي در مديريت شهري، مبحث بهره‌وري در خدمات شهري است.

 

موضوعي كه عمدتاً در بخش صنعت مورد بحث و بررسي بوده و در بخش خدمات به‌ويژه خدمات شهري مورد توجه قرار نگرفته است.

 

اين موضوع مدنظر وزارت كشور بوده و يكي از طرح‌هاي مطالعاتي مركز مطالعات برنامه‌ريزي شهري وزارت كشور در سال 1380 به تدوين شيوه‌هاي ارتقاي بهره‌وري خدمات شهري اختصاص يافت.

 

در اين طرح پس از تعريف شاخص‌هاي بهره‌وري، شيوه‌هاي ارتقاي بهره‌وري نيز مورد بحث و بررسي قرار گرفته است كه از نتايج آن در اتخاذ سياست‌ها و تصميمات آينده در محورهاي مختلف خدمات شهري مي‌توان استفاده كرد.

 

 

نقش مديريت در بهره‌وري

 

مديريت، فرآيند بكارگيري كارآمد و مؤثر منابع مادي و انساني سازمان در برنامه‌ريزي، سازماندهي، اجرا و نظارت و كنترل براي نيل به اهداف سازماني با توجه به نظام ارزشي جامعه است. عامل اصلي و نقطه شروع ايجاد نهضت بهره‌وري در هر سازماني «مديريت» است. مديريت در تبيين و شناخت راه‌هاي ارتقاي بهره‌وري، نقش چراغ راه و هدايت‌گر را دارد. چه كسي مسئول آن است تا مراقب باشد كه منابع سازمان به بهترين وجه با هم تركيب شوند؟

 

در تمامي سازمان‌ها وظيفه ايجاد موازنه در استفاده از منابع و ايجاد هماهنگي بين كاركنان براي تحقق اهداف سازماني از جمله وظايف مديريت است.

 

در سازمان شهرداري اين وظيفه برعهده شهردار است. شهردار به‌عنوان مدير شهر بايد قادر به حفظ امكانات و سرمايه شهرداري باشد، ارتباطي سازنده با كاركنان شهرداري برقرار كند و در نهايت عامل بازدارنده اتلاف منابع مادي و انساني سازمان شهرداري باشد.

 

 

شاخص‌هاي بهره‌وري

 

تبيين شاخص‌هاي بهره‌وري، اولين گام است و شناخت اين شاخص‌ها از الزامات اساسي بهبود مديريت شهري است. از اين‌رو بايد براي همه وظايف شهرداري‌ها در بخش خدمات شهري، اين شاخص‌ها به دقت و با مطالعه‌اي عميق و گسترده تعريف شوند؛ از شاخص‌هاي حمل‌ونقل عمومي تا شاخص‌هاي بهداشت و نظافت شهري.

 

در گام دوم بايد وضعيت موجود با توجه به شاخص‌هاي ياد شده تبيين شود و در گام سوم استانداردهاي مشخصي براي اين شاخص‌ها تعريف شود و در نهايت شيوه‌هاي ارتقاي شاخص‌هاي بهره‌وري تعريف و تبيين شود. در اين زمينه مي‌‌توان به راهكارهايي چون جلب مشاركت مردم و ايجاد بستر مناسب براي شكل‌گيري سازمان‌هاي غيردولتي (ngo) و خصوصي‌سازي اشاره كرد.

 

 

راهكارهاي ارتقاي بهره‌وري

 

در يكي از راهكارهاي اجرايي فصل عمران شهري برنامه پنج ساله سوم توسعه كشور پيش‌بيني شده بود: «به‌منظور جلب مشاركت و سرمايه‌گذاري بخش‌هاي تعاوني، خصوصي و سازمان‌هاي غيردولتي در امر ايجاد و بهره‌برداري از تاسيسات و امكانات شهري، همراه با يكسان‌سازي نظام حمايت‌ها براي فعاليت‌هاي شهري بين شهرداري‌ها و مؤسسات خصوصي سرمايه‌گذار، هماهنگي لازم در جهت اقدامات دستگاه‌هاي اجرايي ذيربط به عمل خواهد آمد».

 

براي تحقق راهكار ياد شده در جهت شاخص‌هاي بهره‌وري در امر خدمات و عمران شهري ‌بايد اقدامات اساسي انجام داد. اين امر مهم صورت نمي‌پذيرد مگر روح تحقيق و پژوهش در سازمان‌هاي مديريت شهري دميده شود و اين باور اساسي نزد مديران شهرداري‌ها ايجاد شود كه فعاليت‌ها و خدمات آنان وقتي ارزشمند و در جهت افزايش بهره‌وري است كه با تحقيق همراه بوده و مبتني بر حركت برنامه‌اي و از پيش انديشيده باشد.

 

ازاين‌رو استمرار حركت شوراهاي پژوهش‌هاي شهري در استانداري‌ها و نيز تشكيل مراكز پژوهشي شهرداري‌هاي كلانشهرها و ساير شهرهاي بزرگ كشور و نيز شكل‌گيري مراكز پژوهشي وابسته به شوراهاي اسلامي ضرورتي اجتناب‌ناپذير است؛ ضرورتي كه ناشي از افزايش بهره‌وري خدمات شهري است.

 

 

نوشته: علي نوذرپور - معاون سابق سازمان شهرداري‌ها و دهياري‌ها

لینک به دیدگاه
  • 4 ماه بعد...

اگر قرار باشد در مورد تک تک خدمات متنوعی که شهرداریها ارائه می دهند، میزان رضایت شهروندان یعنی دریافت کنندگان این خدمات سوال شود، تا چه حد پاسخها نشان از مطلوبیت، صرفه اقتصادی و کارآمدی خدمات دارد؟ با همه شایدها و اگرها آیا می توان در طیف وسیع شهرهای کوچک و بزرگ کشور ما، مسئول یا مدیری را یافت که بتواند ادعا کند مطلوب ترین خدمات را ارائه می دهد؟ آیا نقصانها و کاستی ها در خدمات رسانی صرفاً به دلیل کمبود پول، امکانات، تجهیزات و اعتبارات است؟ آیا با هزینه ای که در ارائه خدمات شهرها صرف می شود نمیتوان خدمات بهتر، بیشتر و با کیفیت تری عرضه کرد؟ آیا مدیریت مدیران شهری ما مدیریت هزینه است؟ آیا می شود به جای گله ای همیشگی بر سر کمبود امکانات و اعتبارات، با همین میزان پولی که در دست مدیران و تصمیم گیران شهرهاست خدمات بهتری ارائه داد؟

این مقاله به جای طرح مشکلات اعتباری شهرداریها، قصد دارد به طرح این سئوال بپردازد که آیا شهرداریها می توانند با همین میزان امکانات و اعتباری که دارند، توسعه شهری و رفاه اجتماعی بیشتری ایجاد کنند؟ آیا شهرداریها به عنوان سازمانهایی خدمات رسان می توانند بهره ور تر باشند؟ آیا منابع آنها می تواند به طور کارآمدتری مورد استفاده قرار گیرد؟ راهکارها در این باره چیست و چه ملاحظاتی را باید در نظر گرفت؟

 

زهرا تشکر، مجله شهرداریها، سال دوم، شماره 17

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...