جستجو در تالارهای گفتگو

با شروع فصل زمستان یکی از کالاهایی که مورد تقاضای دارندگان خودرو قرار می گیرد، مایعات خنک کننده موتور است که در بازار اصطلاحاً با عنوان ضدیخ شناخته می شود. ضدیخ، یک ترکیب شیمیایی شامل اتیلن گلیکول، بازدارنده های خوردگی، مواد ضدکف، رنگ و آب است که مخلوطی از آن با آب به عنوان پایین آورنده نقطه انجماد مایعات خنک کننده موتورخودرو به کار می رود. ضدیخ همچنین به عنوان افزایش دهنده نقطه جوش آب در سیستم خنک کننده موتورهای درون سوز نیز به کار می رود که مخلوط۴۰ تا۷۰ درصد آن در چهار فصل سال مناسب است. اجزای تشکیل دهنده مایعات خنک کننده موتور عبارتند از: سیال پایه، بازدارنده های خوردگی، مواد ضدکف، آب، رنگ. براساس استانداردهای بین المللی و استاندارد ملی ایران انواع مایعات خنک کننده موتور را می توان به این شرح برشمرد: ۱) مایعات خالص برپایه اتیلن گلیکول ۲) مایعات خالص برپایه پروپیلن گلیکول ۳) مایعات از پیش رقیق شده، آماده برای مصرف برپایه اتیلن گلیکول(۵۰ درصد حجمی) ۴) مایعات از پیش رقیق شده، آماده برای مصرف برپایه پروپیلن گلیکول(۵۰ درصد حجمی) خواص مایعات خنک کننده مناسب موتور ▪ ضدیخ باید قادر به پایین آوردن نقطه انجماد آب تا حداقل دمای ممکن در فصل زمستان باشد. ▪ از نظر شیمیایی و کارکرد پایداری کافی داشته باشد. ▪ از نقطه جوش بالایی برخوردار بوده و در درجه بالا، تولید رسوب نکند. ▪ روی لاستیکهای مصرفی در سیستم، اثر نامطلوب نداشته باشد. ▪ حرارت را به خوبی منتقل کرده و هیچگونه اثر نامساعدی روی تبادل حرارتی در سیستم خنک کننده نداشته باشد. ▪ دارای کمترین اثر سمّی باشد. ▪ آتشگیر نباشد. ▪ بوی نامطلوب نداشته باشد. ▪ دارای کف جزیی باشد. ▪ ضریب انبساط پایین داشته باشد. ▪ در دماهای پایین گرانروی کم و قابل قبول داشته باشد. ▪ بیشترین حفاظت را از خوردگی فلزات مورد استفاده در سیستم خنک کننده داشته باشد. ▪ روی رنگ بدنه خودرو اثر نامطلوب نداشته باشد. لازم به ذکر است که برخلاف عقیده بعضی، با قرار دادن ضدیخ در فریزر نمی توان به کیفیت و مرغوبیت آن پی برد، زیرا از این طریق فقط خاصیت ممانعت از انجماد ضدیخ سنجیده می شود و وجود مواد افزودنی بازدارنده خوردگی در آن مشخص نمی شود. همچنین نمی توان دریافت که سیال اصلی ضدیخ، از نوع گلیکول های مرغوب است یا از موادی مثل متانول، که سمی و آتشگیر هستند. از آن جایی که نقطه انجماد ضدیخ خالص۱۳/۵- تا۱۸- درجه سلسیوس است، اگر ضدیخی که به عنوان ضدیخ خالص در فریزر قرار داده می شود در دمایی پایین تر از۱۸- منجمد شود، نشاندهنده مخلوط شدن آن با آب و نامرغوب بودن آن است. حال این سوال مطرح است که ضدیخ مناسب برچه اساسی انتخاب می شود؟ بهترین معیار برای انتخاب ضدیخ خودرو و یا موتورهای متحرک که در آن ها ضدیخ به عنوان خنک کننده استفاده می شود، توصیه سازنده موتور است. در غیر اینصورت باید با توجه به دارا بودن علامت استاندارد، ضدیخ مناسب را شناسایی و خریداری کرد. پس از انتخاب و خرید ضدیخ مناسب چنانچه از نوع خالص باشد، می توان آن را بر اساس جدول اختلاط مشخص شده بر روی برچسب ظرف (که یکی از الزامات نشانه گذاری این فرآورده است) با آب رقیق کرد. نمونه ای از این جدول به شرح زیر است: یادآوری این نکته ضروری است چنانچه از انواع ضدیخ های از پیش رقیق شده آماده برای مصرف استفاده می شود نباید آن را مجدداً با آب رقیق کرد. برخی از مصرف کنندگان تصور می کنند با افزودن مقدار ضدیخ می توان به نقطه انجماد پایین تری رسید. این تصور اشتباه است و غلظت های بیشتر از۶۸ درصد حجمی ضدیخ در آب توصیه نمی شود. زیرا در غلظت۶۸ درصد حجمی (ضدیخ:۶۸ و آب:۳۲) مخلوط پایین ترین نقطه انجماد(۶۹- درجه سلسیوس) را خواهد داشت و اگر غلظت ضدیخ از این مقدار بیشتر شود نقطه انجماد محلول بالاتر می رود و زودتر منجمد می شود. این پدیده به عنوان نقطه اتکتیک شناخته می شود. توصیه هایی در مورد پرکردن سیستم خنک کننده و سرویس ضروری آن ▪ قبل از تعویض و استفاده از محلول جدید ضدیخ، مسیر و مجاری سیستم خنک کننده باید با آب کاملاً شستشو داده شود. به طور کلی قبل از پرکردن سیستم خنک کننده، سیستم باید بازرسی و در صورت نیاز سرویس شود. ▪ هنگامی که موتور داغ است، هرگز در پوش فشار رادیاتور را برندارید زیرا سیستم خنک کننده تحت فشار است. هنگامی که موتور سرد شد درپوش را با احتیاط به اندازه یک دور باز کنید تا فشار سیستم تخلیه شود و سپس آن را بردارید. چنانچه در این هنگام مایع خنک کننده سرریز شد بلافاصله در پوش را محکم کرده و پس از این که سیستم خنک کننده سردتر شد، آن را باز کنید. ▪ قبل از استفاده از ضدیخ خالص، باید آن را به نسبت مساوی با آب رقیق و سپس به سیستم خنک کننده اضافه کرد. ▪ هنگام تهیه- قبل از استفاده از ضدیخ خالص، باید آن را به نسبت مساوی با آب رقیق و سپس به سیستم خنک کننده اضافه کرد. محلول ضدیخ برای مصرف از آب با سختی کم(آب لوله کشی شهری یا آبی که املاح آن کم است) استفاده شود. ▪ بهترین نسبت اختلاط ضدیخ خالص و آب، یک به یک (نصف حجمی از هر کدام) است. ▪ غلظت مایع خنک کننده موتور کنترل شود. ▪ وضعیت و سطح مایع خنک کننده موتور کنترل شود. ▪ آزمون فشار برای شناسایی نشت انجام گیرد. (بهتر است این آزمون هنگامی که موتور سرد است انجام شود) ▪ در پوش فشار و دهانه پرکننده رادیاتور بررسی شود. ▪ شیلنگ ها و بست های آن بررسی شود. ▪ در صورتی که موتور هنگام کار خیلی گرم یا سرد شود، ترموستات بررسی و با ترموستات پیشنهاد شده از سوی تولید کننده تعویض شود. ▪ استفاده از محلول ضدیخ و نصب ترموستات مناسب و سالم در تمام طول سال ضروری است. ماهنامه نفت پارس