جستجو در تالارهای گفتگو

طبقه بندی سموم اولین گروه از سمومی که بشر از آن‌ها برای مبارزه با آفات استفاده کرد، سموم معدنی بود که بصورت گَرد مورد استفاده قرار می‌گرفتند. * سموم - سموم معدنی - روغن‌ها - هیدروکربن‌های کلره - حشره‌کش‌ها - سموم فسفره - کاربامات‌ها - کنه‌کش‌ها - حلزون‌کش‌ها - سموم گازی - سموم هورمونی سموم معدنی - گوگرد معدنی - ترکیبات آرسنیکی - ترکیبات فلوئوره از دیگر ترکیبات معدنی می‌توان به ترکیبات آرسنیکی و ترکیبات فلوئوره اشاره کرد که این ترکیبات بطور کلی در روی گیاهان ایجاد گیاه سوزی می‌کنند، و در حال حاضر کاربرد آن‌ها بسیار محدود می‌باشد. از جمله ترکیبات معدنی که هنوز هم به صورت کم و بیش و در رابطه با برخی از آفات و عوامل بیماریزا کاربرد دارد گوگرد است که برای مبارزه با قارچ‌ها استفاده می‌شود. ولی گوگرد، بر روی حشرات مفید، مخصوصاً بر روی کنه‌های شکارگر اثرات مخربی دارد و لذاکاربرد بسیار محدودی دارد. گوگرد معدنی ترکیبات آرسنیکی - گِل گوگرد - محلول در آب (آرسنیک سفید، ارسنیات سدیم، ارسنیت سدیم) - گوگرد آسیابی - غیر محلول در آب (سبز پاریس، ارسنیات کلسیم، ارسنیات سرب) - گوگرد قابل تعلیق در آب - گوگرد کلوئیدی - مخلوط پلی‌سولفور ترکیبات فلوئوره - فلوئورید سیدم - فلوئوروآلومینات سدیم - فلوئوروسیلیکات سدیم - فلوئوروسیلیکات باریوم روغن‌ها دومین گروه سموم روغن‌ها هستند. روغن‌ها به شکل‌های معدنی، حیوانی و گیاهی در مبارزه با آفات کاربرد دارند، ولی بیشترین کاربرد آن‌ها مربوط به روغن‌های نفتیاست. در گذشته ترکیبات روغنی که از نفت استخراج می‌شدند، برای مبارزه با آفات و مخصوصاً شپشک‌ها و کنه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند که به شدت ایجاد گیاه سوزی می کردند. اما ترکیباتی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند گیاه سوزی ندارند. درجه سلفوناسیون ترکیباتی که در تابستان برای مبارزه مورد استفاده قرار می گیرد.بین 90 تا 98 درصد و برای ترکیباتی که در زمستان مورد استفاده قرار می گیرد بین ۷۰ تا 90 درصد می گیرد. درجه سولفوناسیون مقدار درصد هیدروکربن‌های اشباع نشده، خارج شده از روغن (در مراحل تصفیه) می‌باشد. به این معنی که اگر روغنی دارای درجه سولفوناسیون 98 درصد می باشد. حدود 98 در صد از هیدرو کربن های اشباع نشده آن در طی مراحل تصفیه از روغن خارج شده اند. هیدروکربن‌های کلره گروه دیگری از سموم هیدروکربن‌های کلره هستند و از اولین سموم آلی مصنوعی هستند که توسط بشر برای مبارزه با آفات ساخته شده‌اند. علی‌رغم خدمات بسیار ارزنده‌ای که در طی جنگ جهانی به انسان کرده‌اند، بعد از مشخص شدن پایداری بسیار شدید آن‌ها در طبیعت، بسیار محدود شدند. این سموم بصورت انتخابی عمل نمی‌کنند و همه‌ی اجزاء طبیعت، اعم از انسان و سایر گروه‌های جانوری را تحت تاثیر قرار می‌دهند. بعلاوه در بافت‌های چربی نیز تجمع پیدا می‌کنند. ترکیبات کلره نیز به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از: 1– ددت و آنالوگ‌های آن (دِدِت متوکسی کلر) ۲– هگزا آلکروسیلکوهگزان یا گامکسان (لیندین) ۳– سیکلودین‌ها (آلدرین، دی‌آلدرین، هپتاکر ، کلردان و آندوسولفان ) ۴– پلی کلروترپن ( توکسافن و استروبان) ددت - از جمله سمومی که برای مبارزه با آفات ساخته شده است ولی بعد از آن، آنالوگ‌های مختلفی از این سم در مبارزه با آفات مورد استفاده قرار گرفتند. گامکسان - یکی از سموم این گروه به نام لیندین برای مبارزه با آفات ریشه خوار مثل سوسک‌های ریشه خوار خانواده (Scabaeidae) مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی کلروترپن – از جمله این حشره‌کش‌ها توکسافن است که در گذشته کاربرد بسیار زیادی در مبارزه با آفات پنبه داشته ولی در حال حاضر سموم بهتری جایگزین آن شده است. حشره ‌کش‌ها گروه دیگر از حشره‌کش‌ها، حشره‌کش‌های گیاهی هستند. گیاهان از حدود ۴۰۰ میلیون سال قبل بر روی کره زمین زندگی می‌کردند و برای مقابله با آفات، ترکیبات مختلفی در آن‌ها تکامل پیدا کرده است. برخی گیاهان خواص ضد تغذیه دارند و برخی در مواردی منجر به مرگ حشرات می‌شوند. استفاده از حشره‌کش‌های گیاهی در حال حاضر بسیار محدود شده است. علی‌رغم اینکه در برخی از کشورهای آفریقایی در حال حاضر هم تعدادی از گیاهان را برای استحصال سم، کِشت می‌کنند. از مهم‌ترین حشره‌کش‌های گیاهی عبارتند از: الف) نیکوتین؛ که از ترکیبی از بعضی گیاهان مانند(Nicotina rustica) و (Nicotina tubacum)استخراج می‌شود و بر علیه شته‌ها و سایر حشرات مکنده مثل زنجرک‌ها، بسیار موثر است. ب) روتنون؛ که از گیاهانی مانند (Derris elliptica) استخراج می‌گردد و بر روی حشرات مکنده فوق‌العاده موثر است. این سم روی ماهی‌ها هم تاثیر می‌گذارد. ج) ریانودین؛ د) پیرترین؛ (Pyrethrins) که سابقه‌ی کار با آن‌ها بسیار قدیمی است و اولین بار در ایران و توسط ایرانی‌ها استفاده شده است، و از گیاهان کریزان‌تِموم (Chrysantemum) استخراج می‌شود. امروز ترکیبات متعددی بر اساس (Pyrethrins) ساخته شده است و بر علیه بسیاری از حشرات بکار گرفته می‌شوند مانند آلترین، دلتامترین، سپترامترین و تعداد دیگر که سموم تماسی و گوارشی هستند و اثر ضربه‌ای بسیار شدیدی دارند. سموم فسفره گروه دیگر از سموم، سموم فسفره هستند که بسیار متنوع و دارای گروه‌های متعددی می‌باشند و در مقایسه با سموم کلره دارای مزایا و معایبی می‌باشند. سموم فسفره عبارتند از: - مشتقات اسید فسفریک (تترااتیل پیروفسفات، هپتنوفوس، دیکرووس، فسفامیدون، دیکروتوفوس و مونوکروتوفوس و غیره)؛ - مشتقات اسید فسفر و تیوبیک (پاراتیون، متیل پاراتیون، اکسی دی متون متیل، فنیتروتیون، فنتیون، دیازینون، فوکسیم، پیریمفوس متیل، پروپتامفوس، تری ازوفوس)؛ مشتقات اسید فسفر و دی تیوئیک (مالاتیون، آزینفوس متیل، فوزالون، اتیون، فوسمت، متیرا تیون، فنتوات، فوریت، تیومتون، دیمتوات، فورموتیون)؛ - مشتقات اسید فسفریک (نظیر تری کلروفن)؛ - مشتقات فسفر و آمیدات (متامیدوفوس، آسفات). مزایای سموم فسفره 1- دارای تاثیر سریع هستند؛ 2- در طبیعت دوام زیادی ندارند؛ 3- اثر کنه‌کشی و حشره‌کشی آن‌ها از ترکیبات کلره شدیدتر است؛ 4- در بافت چربی و زنجیره‌های زیستی تجمع پیدا نمی‌کنند؛ 5- میزان مصرف آن‌ها در واحد سطح نسبت به ترکیبات کلره کمتر است.

کتاب مقدمه ایی بر اکتشاف مواد معدنی (Introduction to Mineral Exploration) از دو بخش تشکیل شده است. در قسمت اول مواردی همچون کانه،زمین شناسی مواد معدنی، اکتشاف مقدماتی، برداشت زمین شناسی، دورسنجی، روش های ژئوفیزیکی، ژئوشیمی اکتشافی، روش های ارزیابی، ارزیابی پروژه و... . درقسمت دوم چندین مطالعه موردی آمده است. پسورد: www.noandishaan.com

مستندسازی نیاز جدی در اجرای طرحهای معدنی در عصر خرد و دانایی، هیچکس از مطالعه مداوم و کسب آگاهی بی‌نیاز نیست.علوم در همه زمینه‌ها چنان بسرعت دگرگون می‌شود که کمتر متخصصی را می‌توان پیدا کرد که از مطالعه و یادگیری مستمر بی‌نیاز باشد، از جانب دیگر، پیشرفت‌های روزافزون علم و فناوری، اختراعات، اکتشافات، ظهور شبکه‌هایی از قبیل اینترنت، وب و ماهواره و... همچنین پیچیده شدن محیط کار و زندگی انسان و تغییر و تحولات امروزی حاصل مطالعه مستمر و پژوهش و کاربرد ابزارهای جدید است. امروزه دیگر برای کسب مهارت‌های سطح بالا و مجهز شدن به قابلیت‌های فنی و تخصصی در موضوعات مختلف در عرصه معادن نیاز نیست برای انجام هر کاری به گذشته بازگشت کنیم. در این زمینه بسیاری از موسسات صنعتی و تولیدی با استفاده از مستندسازی به منظور افزایش بهره‌وری و تولید و استفاده بهینه از وقت، انرژی و زمان گام‌های اساسی برداشته‌اند. به خوبی می‌توان فهمید که پایه و اساس هر گونه تصمیم‌گیری در معادن، تصمیم‌گیری هوشمندانه که منجر به تحقق هدف شود، دسترسی و برخورداری از اطلاعات کامل و دقیق است. با بهره‌گیری از مستندسازی می‌توان پایگاه‌های اطلاعاتی قوی در تمام زمینه‌ها را طراحی و پایه‌ریزی کرد و با استفاده از این اطلاعات به موفقیت‌های چشمگیر دست یافت. مستندسازی بر الگوهای زندگی، شیوه کار، روش‌های ساخت، تعمیر و نگهداری، ساخت زیربناها و تاسیسات، مراحل نصب کارخانجات و بسیاری از زمینه‌های زندگی انسان تاثیر می‌گذارد و سودمندی‌های بسیار زیادی دارد. مستندسازی عبارت از گردآوری، سازماندهی، ذخیره‌سازی و نشر و استفاده از اطلاعات در قالب صوت، عکس و فیلم، گرافیک، متن، اعداد، داده‌های آماری و... با استفاده از نوشتار، دوربین عکاسی و فیلمبرداری، ابزارهای رایانه‌ای و مخابراتی است. بعبارت دیگر، مستندسازی تهیه یک بانک اطلاعاتی است که سیر تکاملی یک فعالیت از مرحله شروع تا پایان آن و چگونگی انجام فعل و انفعالات را موشکافانه نشان می‌دهد و با استفاده از اطلاعات ذخیره شده قبلی زمان انجام کار به‌طور محسوس کاهش می‌یابد و این در حالی است که ارزش زمان در انجام طرح‌های صنعتی و معدنی بر همه روشن و واضح است. در حال حاضر طرح‌های بزرگ فولادی در سراسر کشور در حال طراحی، نصب تجهیزات و یا در آستانه بهره‌برداری قرار دارند. مستندسازی به ما این امکان را می‌دهد که از ابتدا تا به انتهای یک طرح را با ابزارهای مختلف از جمله عکس و فیلم مستند کنیم. برای این کار می‌توان با تعیین نقاط ثابت در قسمت‌های مختلف پروژه در مراحل مختلف از عملیات خاکی گرفته تا زمان بهره‌برداری در فواصل زمانی مشخص اقدام به تهیه عکس و همزمان با پیشرفت طرح‌ها، فیلم تهیه کرد. حسن کار در اینست که اکثر طرح‌ها مشابه یکدیگر هستند و با بهره‌گیری از تجربیات ساخت یک طرح می‌توان از این تجربیات در بقیه طرح‌ها استفاده کرد همچنین به محض برخورد با یک مشکل به راحتی می‌توان مراحل مختلف ساخت را بررسی کرده و در کمترین زمان نسبت به رفع آن اقدام کرد. یکی از وسایل مستندسازی ابزارهای چندرسانه‌ای هستند که از ابزارهای پرمصرف در اینترنت به حساب می‌آیند. قدرت این ابزارها در این هست که از صوت و تصویر به‌طور همزمان استفاده می‌کنند و در نتیجه می‌توانند علاوه بر متن، احساس را نیز منتقل کنند. برای بهره‌گیری از سودمندی‌های مستندسازی در معادن، باید شرایط زیر را فراهم کرد: 1. در دست بودن یک برنامه تفصیلی و مشروح استفاده از مستند‌سازی‌ مشتمل بر، منابع مالی و بودجه‌ای، چگونگی راه‌اندازی سخت افزارهای رایانه‌‌ای و برنامه‌ریزی استفاده از دوربین‌های عکاسی و فیلم برداری به وسیله کارشناسان ذیصلاح، چگونگی استفاده از سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های مفید قابل دسترس و تعیین اهداف. 2. آموزش مستمر نیروی انسانی در حین خدمت برای آشنایی با سخت افزارها و نرم افزارها و دوره‌های آموزشی موجود در این زمینه. 3. وجود حمایت‌های مدیران ارشد وزارت صنایع و معادن،معاونین، مدیران طرح‌ها در فراهم کردن وسایل و شرایط لازم و اشتراک در عمل به منظور تسهیل تحقق هدف‌ها. مزایای بهره‌گیری از مستندسازی عبارت است از: ـ بهره‌گیری از امکانات صوتی و تصویری برای ثبت عینی طرح‌ها. ـ فراهم شدن بانک اطلاعاتی از مراحل مختلف طراحی، اجرا،راه‌اندازی و ارزشیابی طرح‌ها. ـ امکان رفع اشکال برای طرح‌ها و پروژه‌های مشابه. ـ ذخیره‌سازی‌ آسان اطلاعات حاصل از مستندسازی. ـ ضروری نبودن حضور مدیران ارشد در هر زمان و مکان خاص. ـ امکان سنجش دقیق پروژه‌ها با توجه به عینی بودن و واقعی بودن مراحل ساخت و نصب. ـ امکان استفاده از تجربیات بوسیله کارگران، دانش آموزان، دانش جویان و کارآموزان. ـ صرفه‌جویی در وقت و هزینه و پرهیز از دوباره‌کاری و سردرگمی در اجرای طرح‌ها و پروژه‌ها. امکان بهره‌گیری از ابزار مستندسازی (عکس و فیلم) در جایی که نیاز به ایمنی است مثل ثبت صحنه انفجار در معادن. برای پی بردن به اهمیت مستندسازی در معادن خلاصه سخن اینکه، بیشترین مقدار یادگیری(75%)به وسیله چشم و از طریق دیدن صورت می‌گیرد و تنها مقدار کمی (13%) یادگیری از راه گوش دادن و شنیدن محقق می‌شود. این در حالی است که در مراکز آموزشی ما بیشترین تلاش آموزشگران در امر آموزش بصورت سخنرانی(شنیداری) انجام می‌گیرد و تحقیقات نشان داده که تنها مطالبی در ذهن باقی می‌مانند که به وسیله چشم دیده شوند. امید است با بهره‌گیری از مستندسازی در معادن شاهد آموزش و یادگیری پایدار باشیم و با تربیت نیروی انسان خلاق و مبتکر به پیشرفت‌های چشمگیر دست یافت. ناصر جنگی‌سنگانی / کارشناس تکنولوژی آموزشی شرکت سنگ آهن شرق ایران

برآورد شده است که در ایران سالانه حدود 50 معدن کار به دلیل وقوع حوادث معدن کاری جان خود را از دست می‌دهند. بیمه نیوز - به گزارش ایسنا ، بر اثر ریزش دیواره‌های معادن زغال سنگ هجدک در شهرستان راور استان کرمان ، چهار کارگر معدن در اعماق این معادن مدفون شدند هنوز علت این حادثه از سوی مسوولان و کارشناسان مربوطه و مسوولان وزارت صنایع و معادن اعلام نشده است.معادن زغال سنگ استان کرمان طی دو سال اخیر و پس از واگذاری به بخش خصوصی بارها شاهد بروز سوانح دلخراش بوده؛ به طوری که در مهمترین حادثه در اوایل سال گذشته و در پی وقوع انفجار در معدن باب نیزو بیش از 12 نفر کشته و 20 نفر مجروح شدند. به گفته کارشناسان، مهم‌ترین دلیل بروز سوانح در این معادن استفاده نکردن از امکانات روز دنیا برای استخراج و رعایت نکردن نکات ایمنی است. با وجودی که مسوولان وزارت صنایع و معادن بارها مدعی افزایش ایمنی در معادن کشور شده اند، اما بروز سوانحی از این دست نشان می‌دهد که استانداردهای ایمنی در معادن ایران هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. اما حوادث معدن کاری عبارت تلخی است که می توان گفت تقریبا تمام معدن کاران در طول دوره کاری خود دست کم یک بار با آن روبه‌رو شده اند و فرقی هم ندارد؛ از چین و هند و روسیه گرفته تا ایران و شرق اروپا و کشورهای آفریقایی و حتی آمریکا. معدن کاران در همه این مناطق دست کم یکبار در عمر کاری خود طعم تلخ حوادث معدن کاری را چشیده‌اند. کاری هم نمی‌شود کرد. شاید به همین دلیل باشد که معدن کاری را جزو یکی از چند شغل سخت و زیان آور دنیا طبقه بندی کرده‌اند. جالب اینجاست که صنعت معدن کاری دنیا طی سال‌های اخیر با وجود پیشرفت‌های چشمگیری که داشته و حتی در شرایطی که رویای فعالیت در زیر خروارها آب اقیانوس را نیز به واقعیت نزدیک کرده است، اما هنوز فاصله زیادی با تامین امنیت جانی نیروهای کاری خود دارد. شرایط به گونه‌ای پیش رفته است که حتی در آمریکا که شاید به تصور بسیاری امنیت شغلی حرف اول را در هر صنعتی می‌زند نیز بعضا در طول سال شاهد حوادث تلخ معدن کاری هستیم. شاید هم به همین دلیل باشد که حادثه و مرگ و میر به جزو جدایی ناپذیر حرفه معدن کاری تبدیل شده است. هرچند که معدن کاران طی سال‌های اخیر سعی کرده‌اند که با تشکیل اتحادیه‌های کارگری تخصصی بخشی از حقوق تضییع شده خود را از صاحبان معادن بگیرند، اما باز هم در عمل شاهد رخ دادن حوادث معدن کاری در جای جای این کره خاکی هستیم. در این زمینه می‌توان به معدن کاران آفریقای جنوبی اشاره کرد که طی دو سال قبل با رشد عجیب حوادث معدن کاری در این کشور آفریقایی دست به اعتصاب گسترده ای زده و خواستار اصلاح وضعیت شدند. اعتراض‌های دامنه دار معدن‌کاران باعث شد که در سال گذشته میلادی میزان حوادث معدن کاری در آفریقای جنوبی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد. شواهد نشان می دهد که در بسیاری از حوادث معدن کاری، این کارفرمایان هستند که با سهل انگاری و حتی بعضا از روی عمد و به منظور کاهش هزینه های خود تامین ایمنی نیروهای کار خود را نادیده می‌گیرند. حادثه اخیر مربوط به کشته شدن چهار معدنچی در کرمان بار دیگر بهانه ای شد تا به مرور برخی از فاجعه بارترین حوادث معدن کاری دنیا در طی دهه های اخیر بپردازیم. کشور چین رکورددار تعداد حوادث معدن کاری در دنیا بوده، به طوری که مسوولان چینی برای بهبود چهره مخدوش شده این کشور تصمیم گرفتند که تمام معادن کوچک زغال سنگ این کشور را تعطیل کنند. همچنین برآورد شده است که در ایران سالانه حدود 50 معدن کار به دلیل وقوع حوادث معدن کاری جان خود را از دست می‌دهند.

جغرافی‌دانانی چون ماکس سور (1952)، ماکس دریو (1961)، بوژوگارنیه (1980) و پیرژرژ و چانسی هاریس (1943)، طبقه بندی متفاوتی را ارائه داده‌اند که از آن میان نقشهای اصلی و مشترک مورد بررسی قرار می‌گیرد. این نقشها عبارتند از : · شهر صنعتی · شهر بازرگانی · نقش بازار محلی و مکاره ای شهر · شهر نظامی · شهر فرهنگی · شهر توریستی ـ تفریحی · شهر خوابگاهی · شهر معدنی شهر صنعتی: نقش صنعتی شهرها هنگامی معنا می یابد که تولیدات صنعتی آن مازاد بر نیاز جامعه شهری باشد و خدمات شهری را توسعه دهد. فعالیتهای بازرگانی و سرمایه‌های ناشی از آن بر گسترش و توسعه صنایع اثر می گذارد و متقابلاً صنعت نیز به پویایی بازرگانی کمک می‌کند. در این گونه شهرها، اشتغال در بخش صنعت ، وزن قابل توجهی می یابد و اکثر ساکنان آن از بخش صنعت ارتزاق می‌کنند. فولاد شهر نمونه‌ای از یک شهر صنعتی می باشد. شهر بازرگانی : شهرها هر نقش و وظیفه‌ای داشته باشند، نمی‌توانند به دور از فعالیتهای بازرگانی قرار گیرند، زیرا حیات اجتماعی انسانها در شهر و ضرورت رفع نیاز آنان از یکدیگر ، چنین فعالیتی را ایجاب می نماید، اما نقش بازرگانی شهر هنگامی تحقق می یابد که فعالیتهای مشاغل بازرگانی در کل فعالیتهای شهری، وزن خاصی به خود گیرد. راههای اصلی ، راههای آهن ، بازارهای محلی ، شهرهای مرحله‌ای و مکاره‌ای و همچنین بنادر بازرگانی با گسترش و توسعه به شهرهای بازرگانی تبدیل می‌شوند و در نهایت شرایط محیطی برخی از شهرها، آنها را به شهرهای بازرگانی دایمی تبدیل می‌کند نقش بازار محلی و مکاره ای شهر این بازارها در نواحی غیرمسکون و در عین حال مطمئن نواحی روستا و روستا شهرها گسترده می‌شود تا روستاییان یکجانشین بتوانند فرآورده‌های کشاورزی خود را که مازاد نیاز آنان است ، بفروشند و به جای آن تولیدات غذایی شهری ، پوشاک و ابزارها و آلاتی که در جهت رفع نیازهای زراعی آنان لازم است بخرند. نظیر همین بازارها در مسیر جابه جایی فصلی ایلات نیز گسترده می‌شود. به مرور زمان ، این مراکز دادوستد فصلی ، جای خود را به مراکز کوچکی از اجتماعات انسانی ثابت می‌دهند که به تدریج توسعه می یابند و به شهرهای بازرگانی تبدیل می شوند.در گذشته ، استراحت کاروانیان در محلهایی خاص به زایش شهرهای مرحله‌ای کمک می‌کرد و استمرار امنیت جاده‌ها و موجبات رشد این قبیل شهرها را فراهم می ساخت. شهر نظامی : از دوران باستان تا آغاز قرن بیستم ، از کمتر سرزمینی می‌توان یاد کرد که در بنای عمده شهرهایش به عامل پدافندی و جنبه نظامی توجه نکرده باشند. هر چه به گذشته باز گردیم ، تأثیر عامل پدافندی و جنبه‌های نظامی در شکل ، ساخت و بافت شهرها بیشتر دیده می شود. شهر فرهنگی فعالیتهای فرهنگی و هنری در شهرهایی تجلی می‌یابد که سازمانهای عالی فرهنگی و هنری را با گنجینه‌هایی از آثار ارزشمند هنری در خود جای داده باشند. در این شهرها وجود سازمانهای ملی فرهنگی و هنری ، دانشگاه موزه ، کتابخانه ، اجتماعات علمی ، هنری ، ادبی و مراکز تحقیقاتی و مدارس عالی ، آزمایشگاهها و مؤسسات پژوهشی ، زمینه را برای فعالیتهای علمی و فرهنگی فراهم می‌کند شهر توریستی ـ تفریحی: شهرهای توریستی ـ تفریحی در دهه های اخیر، به دلیل افزایش جمعیت شهرها و ازدحام بیش از حد آن که عمدتاً آلودگیهای زیست محیطی را نیز به همراه دارد، با استقبال بیشتری مواجه شده‌اند شهر خوابگاهی: برخی از شهرها فاقد هر یک از نقشهای فوق‌الذکر می‌باشند. شهرهایی که اصطلاحاً به آنها « شهر خوابگاهی» گفته میشود، معمولاً در نزدیکی شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها نضج می‌یابند. شهر معدنی: استخراج منابع کانی موجب ایجاد شهرهای معدنی میشود. معمولاً برای استخراج معادن ، مجموعه‌های ساختمانی و کمپهای کارگری در کنار معادن ایجاد می‌گردد. چنانچه استخراج معادن رو به افزایش باشد و برخی از صنایع و خدمات را به مجموعه کارگری جذب نماید ، شهر معدنی تولد می‌یابد . منبع : دانشمنامه رشد