جستجو در تالارهای گفتگو

اگر تغییراتی اساسی در چگونگی تولید محصولات کشاورزی و میزان مصرف ایجاد نشوند، رشد جمعیت جهان و به تبع آن افزایش تقاضا برای مواد غذایی به احتمال زیاد پیامدهای منفی بسیاری را برای زیست بوم های جهان به ویژه نمونه های گرمسیری در پی خواهد داشت. بنابر پیش بینی های صورت گرفته توسط سازمان ملل، جمعیت جهان تا پیش از پایان قرن حاضر به 11 میلیارد نفر خواهد رسید و از این رو، کارشناسان به برجسته سازی آثار بالقوه توسعه کشاورزی بر تنوع زیستی در مناطق گرمسیری پرداخته اند. رشد جمعیت همراه با افزایش سرانه مصرف است که نیازمند افزایش قابل توجه تولید مواد غذایی و زیست سوخت برای تامین تقاضای روزافزون خواهد بود. بر همین اساس، توسعه و تشدید کشاورزی در مناطق گرمسیری به ویژه در جنوب صحرای آفریقا و آمریکای جنوبی؛ تداوم نابودی و تغییر جنگل های قدیمی، درختزارها و محیط های نیمه خشک؛ نقش محوری جاده های جدید در تعیین توسعه فضای کشاورزی؛ و تشدید تنش و درگیری بین تولید مواد غذایی و حفاظت از طبیعت پیش بینی شده است. بنابر پژوهش های صورت گرفته، تقاضای جهانی برای مواد غذایی می تواند تا اواسط قرن حاضر دو برابر شده و با توجه به نیاز در هر نقطه از 120 میلیون تا یک میلیارد هکتار مناطق جدید قابل کشت را شامل شود. انتظار می رود بخش قابل توجه این توسعه به واسطه زمین ارزان تر و نوآوری های اخیر که به افزایش چشمگیر بهره وری در تجارت محصولات کشاورزی منجر شده، در مناطق گرمسیری صورت بگیرد. حوزه های رودخانه های آمازون و کنگو، درختزارهای خشک غرب آفریقا، و سرادو و چاکو در آمریکا جنوبی از اهداف اصلی خواهند بود. اما مشکلی که کارشناسان به آن اشاره دارند سطوح بالای تنوع زیستی این مناطق و عملکردهای زیست بوم مهمی است که آنها فراهم می کنند. زیست بوم های گرمسیری برای تنوع زیستی جهانی حیاتی بوده و خدمات زیست بوم کلیدی را ارائه می کنند، اما در حال حاضر زیر فشار بی سابقه ای قرار گرفته اند. ردپای جهانی کشاورزی به ویژه در جنوب صحرای آفریقا و آمریکای جنوبی با آهنگی سریع در حال گسترش است. آثار این روند بر زیست بوم های خشکی زی و آبزی شدید و به طور فزاینده فراگیر خواهد بود. به بیان دیگر، تداوم رویکردهای رایج در زمینه توسعه کشاورزی بی تردید برای بسیاری از گونه ها و زیستگاه ها سرنوشتی جز انقراض و نابودی را رقم نخواهد زد. برای جلوگیری از مواجهه با چنین شرایطی پژوهشگران راهبردهایی جدید که تولید کارآمدتر مواد غذایی در شرایطی که اختصاص زمین ها به محافظت از محیط زیست و کشاورزی را بهینه سازی می کنند را خواستار شده اند. به گفته دانشمندان، همچنان می توانیم اولویت های فوری در زمینه حفاظت از طبیعت به ویژه محیط زیست گرمسیری را از طریق محدود کردن توسعه جاده ای به آخرین بازمانده های محیط های دست نخورده، حفاظت از ذخایر طبیعی و زیستگاه های در معرض خطر که آنها را احاطه کرده، و حرکت فعالانه برای کاهش نرخ جمعیت به سرعت در حال رشد به ویژه در مناطقی که افزایش رنج های انسانی و آسیب های زیست محیطی را به همراه خواهند داشت را شناسایی کرد. در حقیقت، برای جلوگیری از فاجعه زیست محیطی باید اهدافی بلندپروازانه را برای کشاورزی در شرایطی که تهدید نابودی محیط زیست را کاهش می دهیم، محقق کنیم. کشاورزی و چوب بری دو عامل کلیدی و تاثیرگذار در جنگل زدایی و فرو افت جنگل ها محسوب می شوند. نابودی جنگل ها نه تنها در انقراض گونه ها و تخریب زیستگاه ها نقش مهمی ایفا می کند، بلکه در چرخه جذب و ذخیره کربن نیز تاثیرگذار بوده و موجب افزایش انتشار گازهای گلخانه ای به اتمسفر می شود. پیش بینی می شود جمعیت جهان تا سال 2050 به نه میلیارد نفر افزایش یابد. در همیت راستا، بهره وری بخش کشاورزی برای تغذیه این تعداد باید حداقل به میزان 60 درصد افزایش یابد. این در شرایطی است که با توجه به عواملی مانند روند تغییرات آب و هوایی ممکن است در بسیاری از مناطق جهان با کمبود مواد غذایی در سال های دهه 2030 مواجه شویم. *نویسنده و فعال محیط زیست