جستجو در تالارهای گفتگو

با استفاده از فناوری نانوبسته بندی کنترل کننده و بسته بندی هوشمند مواد غذایی امکان پذیر شد. نفوذ اکسیژن مسأله سازترین عامل در فساد محتویات بسته بندی است زیرا این عنصر باعث فسادچربیمواد غذایی و همچنین تغییر رنگ آنها می شود. ایجاد پلاستیک های جدید با استفاده از نانوذرات جهت بسته بندی مواد غذایی این صنعت را متحول ساخته است. در پلاستیک های جدید نانوذرات به صورت زیگزاگ قرار گرفته اند و مانند سدی از عبور اکسیژن ممانعت می کنند. لذا با استفاده از نانوذرات، می توان فیلم های آنتی باکتریال، مقاوم و سبک، با نفوذپذیری بخار آب، اکسیژن، باکتری، میکروب و همچنین قابل بازیافت و مقاوم در برابر دما ساخت. شرکت تایوانی nanopolymer compisities crop روی مواد کامپوزیتی رس - نایلون با خواص نفوذناپذیری جهت استفاده در بسته بندی های غذایی و کاربردهای خودرو متمرکز است. ظروف جدید تولید شده در شرکت sharper image در آمریکا، دارای نانوذرات نقره ای با خاصیت ضد باکتری است. به ادعای این شرکت ظروف تولیدی آنها مواد غذایی را 3 تا 4 برابر تازه تر نسبت به حالت معمولی نگه می دارد. این ظروف قادر هستند میوه ها، سبزیجات، داروها، نان، پنیر، سوپ، سس و گوشت را در طولانی مدت بدون تغییر رنگ، مزه و خواص غذایی شان نگهداری کنند. شرکت voridran از ترکیبات impern نانو کامپوزیت ها در ساخت بطری های پلاستیکینوشیدنی ها استفاده کرده است. impern نوعی پلاستیک است که با نانوذرات خاک رس آمیخته و پلاستیک هایی به سختی شیشه ولی محکم تر را به وجود آورده است، که نسبت به شیشه شکنندگی کمتری دارند. لایه نانو ذرات به گونه ای طراحی شده که فرار مولکول های دی اکسید کربن از نوشیدنی و نفوذ مولکول های اکسیژن به درون آن جلوگیری کرده، در نتیجه باعث حفظ تازگی و افزایش زمان ماندگاری محصول می شود. یکی دیگر از شرکت های فعال در این زمینه nanocor است. این شرکت آمریکایی مهمترین تولید کنندهنانوکامپوزیت های پلاستیکی است. این پلاستیک ها ویژگی های خاصی از جمله ایجادمانع بهتر برای جریان اکسیژن و دی اکسید کربن دارد، که منجر به افزایش زمان نگهداری محصولات نانوکامپوزیت پلاستیک مقاوم می شود. همچنین این پلاستیک ها از پخش بو جلوگیری کرده، مانع جذب طعم یا ویتامین های موجود در غذا به وسیله بسته بندی می شوند. به طور کلی طراحی مولکولی این پلاستیک ها به گونه ای است که مقاومتت محصولات در برابر آتش و ثبات ساختار آنها را در برابر حرارت بهبود می بخشد. به عنوان مثال این مواد در سبد هایی برای جوشاندن مواد غذایی و بسته بندی هایی برای استفاده در مایکروویو کاربرد دارد. نانو کامپوزیت های پلاستیکی در بسته بندی های جدیدمواد غذایی نیز قابل استفاده هستند. شرکت آلمانی bayer polymer کیسه پلاستیکی با نام durethan ku2-2601 تولید کرده است که از محصولات موجود در بازار سبک تر و محکم تر است، همچنین مقاومت بیشتری در برابر گرما از خود نشان می دهد. هدف اولیه از تولید پلاستیک های بسته بندی مواد غذایی، جلوگیری از خشک شدن محتویات آنها و محافظت در مقابل رطوبت و اکسیژن است. پوشش جدید غنی از نانوذرات سیلیکات است. این نانوذرات تا حد زیادی از نفوذ اکسیژن، گازهای دیگر و رطوبت جلوگیری می کنند و فساد مواد غذایی را به تعویق می اندازند. شرکت tetra pak محصول تجاری به بازار عرضه کرده است به نام glaskin که در آن پوشش های اکسیدسیلیس با ظرفیت های مختلف با ضخامت 40 تا 60 نانومتر به عنوان ممانعت کننده های نانویی در بطری های petنوشیدنی استفاده می کند. شرکت sidel از لایه های ممانعت کننده داخلی برای بطری های pet تولیدی خود استفاده می نماید. ضخامت این لایه های ممانعت کننده 20 تا 200 نانومتر است و برای این کار از گاز استیلن استفاده می کند. شرکت ژاپنی صنایع mitsubishi chemical نانوذرات رسی تحت نام imprem n تولید می کند. بطری های pet فیلم ها و ظروف شکل دهی حرارتی شده از دیگر محصولات این شرکت هستند که در آنها از نانوذرات رس استفاده می شود. شرکت آمریکایی alcoa csi از لاینرهای ممانعت کننده نانویی برای تولید درب بطری استفاده می کند. شرکت ژاپنی kuraray فیلم های pet با پوشش نانوکامپوزیت های پلیمری تولید می کند. این فیلم ها شامل لایه ممانعت کننده با ضخامت یک میکرون با قابلیت استریلیزه شدن است، شفافیت و قابلیت چاپ بسیار بالایی داشته و قابل استفاده در مایکروویو است. از دیگر محصولات این شرکت ژاپنی می توان به نانوفیلم های نایلونی پوشش داده با نانوکامپوزیت ها اشاره کرد. شرکت آمریکایی honeywell از بطری های 6 لایه nanoclay برای بسته بندی عسل سود می برد و آن را با نام agies به بازار عرضه می کنند. شرکت آمریکایی triron system در حیطه های نظامی با دولت های مختلف و nasa همکاری دارد. این شرکت با تولید بسته بندی های چند لایه از nanolay برای افزایش ماندگاری محصول استفاده می کند. *بسته بندی هوشمند مواد غذایی با استفاده از نانو ذرات پیشرفت در بسته بندیهوشمند برای افزایش عمر مفید محصولات غذایی هدف بسیاری از شرکت ها است. این سیستم های بسته بندی قادر خواهند بود پارگی ها و سوراخ های کوچک را با توجه به شرایط محیطی (مانند تغییرات دما و رطوبت) ترمیم و مصرف کننده را از فساد مواد غذایی آگاه سازند. فناوری نانو می تواند در مواردی مانند افزایش مقاومت به نفوذ در پوشش ها، افزایش ویژگی های دیواره (مکانیکی، حرارتی، شیمیایی، میکروبی) افزایش مقاومت در برابر گرما، گسترش ضد میکروب های فعال و سطوح ضد قارچ کارساز باشد. از نانوحسگرهایی که به رهایش مواد شیمیایی ناشی از فسادغذاها حساس هستند می توان در بسته بندیهوشمند استفاده کرد، تا به محض شروع خراب شدن غذا، رنگ بسته بندی تغییر کرده به مشتری هشدار داده شود. این سیستم به مراتب دقیق تر و مطمئن تر از فروش با تاریخ مصرف است. شرکت agromicron افشانه تشخیص دهنده نانوبیولومینسانس را ساخته که شامل پروتئین لومینسانت است. در این طرح افشانه سطح میکروب هایی ماننده salminella و e.coli را پوشانده، و از خود نوری ساطع می کند و به این روش فساد مواد غذایی تشخیص داده می شود. این شرکت محصول خود را با نام biomark وارد بازار کرده است. در حال حاضر این شرکت در حال ساخت افشانه هایی با روش های جدید است تا بتواند از آنها در حمل و نقل دریایی استفاده کند. شرکت kraft foods فیلم های بسته بندی را با نانوذرات تولید می کند که سنسورهای هوشمندی موسوم به زبان الکترونیکی در آنها تعبیه شده که می توانند میزان بسیار کم پاتوژن ها را تشخیص داده و تغییر رنگی را در بسته بندی ایجاد نمایند تا مصرف کنندگان را از فساد مواد غذایی داخل بسته آگاه کنند. *بسته بندی فعال مواد غذایی با استفاده از نانو ذرات بسته بندی های فعال حاوی موادی با عملکردی خاص، شبیه به بسته بندی هایی هستند که از ورود اکسیژن و فسادغذا جلوگیری می کنند و فناوری به کار رفته در آنها از بسته بندیهوشمند یک گام جلوتر است. در این بسته بندی ها مهم ترین نگرانی در مورد جذب و مصرف اکسیژن است. به علاوه خاصیت ضد میکروبی نیز برای این نوع بسته بندی بسیار مهم است که محصولات نانو به خوبی به این نیاز پاسخ می دهند. این بسته بندی هایی را طوری طراحی کرده اند که به محض شروع فساد در ماده غذایی داخل بسته، از خود، ماده نگهدارنده آزاد می کنند. این نوع بسته بندی توسط یک سوییچ زیستی، که به روش نانوفناوری ساخته شده فعال می شود. شرکت ژاپنی kodak که در تولید فیلم های دوربین شناخته شده است، از فناوری نانو جهت تولید بسته بندی های آنتی میکروبیال غذا استفاده می کند. شرکت استرالیایی csiroسیستم های بسته بندی فعال را برای مصارف مواد غذایی مانند سبزیجات و میوه ها تولید کرده است. انواع فیلم های بسته بندی های فعال این شرکت با مشخصه های متفاوتی از جمله مهار اکسیژن، تولید دی اکسید کربن، حذف بخار آب، حذف اتیلن و انتشار اتانول تولید می شوند که عوامل فسادموادغذایی را در بسته بندی کنترل می کنند. *استفاده از فناوری نانو جهت بازیافت مواد ضایعات محصولات کشاورزی فناوری نانو با استفاده از فرایندهای طبیعی زیستی، شیمیایی و فیزیکی در بازیافت مواد باقیمانده از محصولات کشاورزی و تبدیل آنها به انرژی و یا مواد شیمیایی صنعتی نیز نقش دارد. به طور مثال از زمان برداشت پنبه تا تولید پارچه بیش از 25 درصد الیاف به ضایعات تبدیل می شوند که می توان با استفاده از فناوری نانو از آنها استفاده کرد. در دانشگاه cornell در آمریکا با استفاده از روشی تحت عنوان "ریسندگی الکتریکی " از ضایعات پنبه محصولاتی مانند کلاف های پنبه و نخ البته با کیفیت پایین تر تولید می کنند. دانشمندان علوم پلیمر از این روش برای تولید نانوفیبرها از سلولز که 90 درصد الیاف پنبه را تشکیل می دهد استفاده کرده اند و الیافی کمتر از 100 نانومتر تولید کرده اند که 1000 بار کوچکتر از الیاف فعلی است. یکی از کاربردهایی که برای این الیاف ریز سلولزی بیان شده جذب آفت کش ها و کودهای شیمیایی از محیط برای جلوگیری از ورود آنها به اکوسیستم و رها کردن مجدد این مواد در محیط در مواقع مورد نیاز است. منبع :شبکه خبری صنایع غذایی ایران