معماری ایرانی بهدلیل نگاه عالمانه به اقلیم و علم زیستشناسی، عجایبی حیرت انگیز و ماندگار را تحت عنوان کبوترخانههای ایرانی خلق کرد و از روزگاران پیش به یادگار گذاشت.
متأسفانه کبوتر خانههای ایرانی، مانند بسیاری دیگر از بخشهای معماری ایرانی ناشناخته مانده و این در حالی است که این برجهای زیبای کبوتران، بهعنوان زیرساخت تأسیسات کشاورزی در تمامی سرزمین ایران حضوری پیوسته داشته است.
تنها در حوالی اصفهان بیش از 3 هزار برج زیبای کبوتر وجود داشته است. قطر ورودی کبوترخانهها که کبوتران از آنجا به داخل برجها وارد میشدند به اندازهای ساخته شده که تنها کبوتران میتوانستند وارد آن شوند و پرندگان مهاجم قادر به ورود به داخل آن نبودند. فضای داخلی کبوترخانه آنچنان امن و مفرح بود که گاهی محل تجمع حدود ۲۵ هزار کبوتر میشد.
ابن بطوطه در سفرنامه طولانی خود در حدود ۵ قرن پیش (۴۷۷ سال پیش) درباره کبوترخانه ایرانی سخن گفته است: «فیلان قریه بزرگی است که روی رودخانه عظیمی ساخته شده و در کنار آن مسجد زیبایی وجود دارد.