نواندیشان | بهترین سایت علمی آموزشی کشور
بیت کوین که تا چند سال پیش بیشتر با معاملات سوداگرانه شناخته می‌شد، اکنون در مسیر ورود به عرصه‌های کاربردی گوناگون قرار گرفته و یکی از حوزه‌هایی که به‌طور جدی از این فناوری نوین تأثیر می‌پذیرد، آموزش است. از امکان پرداخت شهریه با رمزارز گرفته تا استفاده از بلاک چین برای احراز مدارک تحصیلی و خلق پلتفرم‌های یادگیری نوآورانه، بیت‌کوین و فناوری زیرساختی آن در حال بازتعریف شیوه‌های سنتی آموزش هستند.
۱. پرداخت شهریه و تراکنش‌های مالی با بیت کوین
برخی مؤسسات آموزشی در نقاط مختلف جهان، بیت کوین را به عنوان روشی برای پرداخت شهریه پذیرفته‌اند؛ رویکردی که علاوه بر کاهش هزینه‌های تراکنش، فرآیند پرداخت‌های بین‌المللی را نیز ساده‌تر می‌کند.
- مدرسه Lomond در اسکاتلند نخستین مدرسه در بریتانیا بود که امکان پرداخت شهریه با بیت‌کوین را فراهم کرد. هدف آن‌ها، تسهیل امور مالی برای خانواده‌های بین‌المللی و کاهش ریسک نوسانات ارزی بود.
- کالجKing’s در نیویورک نیز به‌عنوان نخستین مؤسسه آموزش عالی معتبر در ایالات متحده، با همکاری پلتفرم Coin.co امکان پرداخت بدون کارمزد اضافی با بیت کوین را فراهم کرد.
این اقدامات نه‌تنها برای دانشجویان خارجی تسهیلات ایجاد کرده‌اند، بلکه جایگاه نوآورانه این مؤسسات را در حوزه فناوری‌های مالی نیز تقویت کرده‌اند. همین امر نیز موجب افزایش خرید بیت کوین توسط افراد شد.
۲. احراز هویت و اعتبارسنجی مدارک تحصیلی با بلاک چین
فناوری بلاکچین که زیربنای بیت‌کوین به شمار می‌رود، راه‌حلی غیرمتمرکز و ضد دستکاری برای مدیریت اطلاعات آموزشی ارائه می‌دهد. این قابلیت، به‌ویژه در زمینه اعتبارسنجی مدارک تحصیلی، تحولی اساسی ایجاد کرده است.
- موسسه فناوری ماساچوست (MIT) از جمله پیشگامانی است که دیپلم‌های دیجیتال مبتنی بر بلاکچین را صادر می‌کند. دانش‌آموختگان می‌توانند مدارک خود را بدون واسطه و به‌صورت قابل اعتبارسنجی در اختیار کارفرمایان قرار دهند.
- پلتفرم‌هایی مانند Blockcerts و APPII نیز با استفاده از بلاکچین، مدارک تحصیلی را صادر و اعتبارسنجی می‌کنند؛ فرآیندی که ریسک جعل مدرک را به‌شدت کاهش داده و احراز سوابق آموزشی را برای سازمان‌ها و دانشگاه‌ها ساده‌تر می‌کند.
چنین رویکردهایی باعث افزایش اعتماد، شفافیت و کارایی در فضای آموزشی و شغلی می‌شود.
۳. پلتفرم‌های یادگیری غیرمتمرکز و مدل‌های تشویقی مبتنی بر رمزارز
بیت‌کوین و فناوری بلاکچین زمینه را برای توسعه پلتفرم‌های آموزشی غیرمتمرکز فراهم کرده‌اند؛ بسترهایی که در آن دانشجویان و اساتید نقش محوری‌تری دارند و تعاملات آموزشی با انگیزه‌سازی مالی همراه می‌شود.
بیت‌دیگری (BitDegree) با ارائه مدلی موسوم به یادگیری در ازای پاداش، به دانش‌آموزان در ازای اتمام دوره‌ها و مشارکت فعال، رمزارز پاداش می‌دهد.
پلتفرم ValuED نیز از سیستم پاداش‌دهی مبتنی بر توکن استفاده می‌کند و موفقیت‌های تحصیلی را با مشوق‌های مالی همراه می‌سازد؛ الگویی که به‌طور قابل توجهی در ارتقای انگیزه و تعامل یادگیرندگان مؤثر است.
این مدل‌ها، علاوه بر ارتقاء انگیزه، باعث آشنایی نسل جدید با مفاهیم اقتصاد دیجیتال و سواد مالی نوین می‌شود.
۴. قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی امور اداری
قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) که به‌صورت خوداجرا بر بستر بلاکچین تعریف می‌شوند، ظرفیت بالایی در خودکارسازی فرآیندهای تکراری و اداری آموزش دارند.
در حوزه ثبت‌نام، این قراردادها می‌توانند پس از پرداخت شهریه، فرآیند ثبت‌نام را به‌صورت خودکار انجام داده و پس از اتمام موفق دوره، گواهینامه صادر کنند.
همچنین در پرداخت کمک‌هزینه‌های تحصیلی، می‌توان شرایطی تعریف کرد تا منابع مالی تنها در صورت تحقق معیارهای خاص علمی آزاد شود؛ روشی شفاف و مبتنی بر اعتماد.
چنین ساختارهایی می‌توانند هزینه‌های اداری را کاهش داده، خطای انسانی را به حداقل رسانده و فرآیندهای آموزشی را با دقت و سرعت بیشتری اجرا کنند.
چالش‌ها و ملاحظات پیش‌رو
با وجود مزایای متعددی که بیت‌کوین و بلاکچین برای آموزش به ارمغان می‌آورند، اجرای آن‌ها بدون چالش نیست:
- مطابقت با مقررات: قوانین مرتبط با ارزهای دیجیتال همچنان در حال تحول هستند و مؤسسات آموزشی باید در زمینه انطباق حقوقی و مالی، به‌روزرسانی دائمی داشته باشند.
- زیرساخت‌های فنی: پیاده‌سازی راهکارهای بلاکچینی نیازمند سرمایه‌گذاری در فناوری و آموزش پرسنل و کاربران نهایی است.
- نوسانات قیمتی: بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی دیجیتال نوسانات بالایی دارد و ممکن است باعث ایجاد ریسک‌های مالی شود؛ ازاین‌رو بسیاری از مؤسسات از راهکارهایی مانند تبدیل سریع به ارز فیات استفاده می‌کنند.
در نظر گرفتن این ملاحظات برای استقرار پایدار و مؤثر فناوری‌های نوین در آموزش ضروری است.
جمع‌بندی؛ بیت کوین و آینده آموزش
فناوری‌های مبتنی بر بیت‌کوین و بلاکچین به‌آرامی اما پیوسته از پرداخت‌های بین‌المللی گرفته تا صدور مدارک دیجیتال و طراحی پلتفرم‌های یادگیری انگیزشی در حال بازتعریف ساختارهای سنتی آموزش هستند. مؤسسات آموزشی برای بهره‌مندی از مزایای این تحولات، باید میان نوآوری، تطابق با الزامات قانونی و ارتقای زیرساخت‌ها توازن برقرار کنند. آینده آموزش، شفاف‌تر، فراگیرتر و کارآمدتر خواهد بود اگر این فناوری‌ها با رویکردی هوشمندانه و هدفمند به‌کار گرفته شوند.
نواندیشان تابع قوانین جاری کشور جمهوری اسلامی ایران در زمینه حقوق مولفین و ناشرین است، چنانچه نسبت به محتوای این صفحه صاحب حق نشر هستید و درخواست حذف آن را دارد، خواهشمند است از طریق این لینک به ما اطلاع دهید.
