نواندیشان | بهترین سایت علمی آموزشی کشور
در این مقاله خوانندگان خبرنامه می توانند اطلاعاتی کلی درباره استفاده از مواد پلیمری مصنوعی و یا مواد زیستی طبیعی به عنوان داربست سه بعدی و تحویل موضعی فاکتور های رشد القاء کننده برای ایجاد بافت های مهندسی شده رگ دار، به دست بیاورند.
مهندسی بافت (tissue engineering) یکی از علوم جدید است که در سال های اخیر در درمان ضایعات بافتی و اندامی و حتی جایگزینی کامل یک اندام، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی در مهندسی بافت، محققین با سه چالش عمده مواد زیستی (biomaterial)، رگ زایی (angiogenesis) بافت مهندسی شده و سیستمی برای تحویل(delivery) فاکتورهای زیستی و داروها به بافت مهندسی شده روبرو هستند و سعی در بهینه سازی آنها دارند. رگ زایی برای توسعه اغلب بافت ها از جمله آنهایی که دچار اخلال در خون رسانی پاتولوژیک شده اند، جزء مهمی از استراتژی های مهندسی بافت می باشد. بنابراین کنترل مقدار، مکان و مدت زمان تجویز فاکتور های رگ زایی از طریق استراتژی های تحویل دارو برای تقلید هرچه بهتر محیط سلول های بنیادی ضروری می باشد.
این مقاله توسط دو دانشجوی دکترای تخصصی علوم سلولی و ملکولی دانشگاه فردوسی مشهد و یک کارشناس ارشد علوم سلولی و ملکولی دانشگاه خاتم تدوین شده است. به نظر می آید تعداد زیادی از دانشجویان و محققان کشورمان به این زمینه از تحقیقات علاقمند هستند و همانند گذشته شاهد اخبار خوبی از نتایج دستاوردهای پژوهشگران کشورمان در این زمینه خواهیم بود.
امروزه توسعه بافت ها یا اندام های پیچیده تر از قبیل قلب، عضله، کلیه، کبد و شش مورد توجه ویژه قرار گرفته است. استفاده از پیوندهای خودی (autologous) یا غیرخودی (allogenic) در جراحی های سنتی پیوند عضو با مشکلات جدی از قبیل مرگ ناحیه دهنده و کمبود بافت دهنده مناسب در پیوندهای خودی و خطر انتقال بیماری و مشکلات ایمونولوژیکی در پیوندهای غیرخودی مواجه می باشد. برای غلبه بر این مشکلات به نظر می رسد مهندسی بافت راه حل مناسب وکارآمدی باشد. بیشتر فعالیت های مهندسی بافت، در سه بخش موادزیستی، رگ زایی بافت مهندسی شده و سیستمی برای تحویل فاکتورهای زیستی و داروها به بافت مهندسی شده انجام می شود (شکل ۱). مهندسی بافت با جایگزین کردن و بازیافت بافت ها و اندام های گوناگون به وسیله استفاده از سلول های بنیادی و مولکول های زیستی در درون داربست های زیستی(biological scaffolds) با ساختار سه بعدی بر مشکلات فائق آمده است. مشخص شده است که محیط سلولی، نقش مهمی را در تعیین سرنوشت و عملکرد سلول های پیش ساز (progenitor) دارد. تعامل دقیق سیگنال های موضعی و موقتی از محیط سلولی برای سلول های بنیادی جهت ایجاد بافت های عملکردی و پیچیده بسیار ضروری می باشد.
ارزیابی های بسیار پیشرفته از قبیل تکنیک ریزآرایه (microarray) ماتریکس خارج سلولی و تکنولوژی های دیگر به طور گسترده ای میان کنش های سلولی اختصاصی را با اجزای ماتریکس خارج سلولی (extra-cellular matrix=ECM) و پلیمرها نشان داده است. این تکنیک می تواند در مقیاس بسیار وسیع و در مدت زمان کم، سیگنالینگ و پاسخ سلول های بنیادی به انواع بسیار زیادی از داربست ها را مورد ارزیابی قرار دهد. همزمان با پیشرفت هایی که در زمینه شناسایی مواد زیستی جدید و هم چنین خلاقیت هایی که در دستکاری و استفاده از داربست ها وجود دارد، به نظر می رسد در آینده، سلول درمانی (cell therapy) به تعمیر اندام ها و بافت های آسیب دیده در in vivo و همچنین ایجاد ساختارهای بافتی در شرایط in vitro برای پیوند اعضاء می انجامد
عنوان مطلب: مهندسی بافت (tissue engineering)
مشاهده کامل مطلب: لینک به تالار گفتگو
