دستگاه تراش چیست
دستگاهي است كه با حركت محور اصلي كه توسط چرخ دنده ها و تسمه هاي متصل به موتور تغذيه مي شود ، قطعه كار گيره بندي شده را گردانده و از جهت ديگري ، ساختمان محكمي كه در خود ابزار برنده را جاي داده، پيش مي آيد و عمليات فرم دهي روي قطعه را انجام مي گيرد . تا پيش از آنكه دستگاه ها به گونه امروزي طراحي و ساخته شود ، ساختمان دستگاه تراش فوق العاده ساده بود ، يعني تنها از يك محور اصلي كه حركت خود را از يك چرخ دستي مي گرفت تشكيل شده بود ، و يك ابزار با لبه تيز كه آزادانه در دست ماشينكار قرار مي گرفت عمل تراشكاري انجام مي شد .
اما امروزه با پيشرفت صنعت و تكنولوژي ، اين ساختمن ساده ، به انواع و اقسام گوناگون و شكل هاي متفاوت به توليد انبوه رسيده و سراسر دنيا را به تسخير خود در آورده است . دستگاه تراش هاي جديد ، به ميله ها ، چرخ دنده ها ، بست ها ، ياتاقان ها ، اورينگ ها و خلاصه هزاران قطعه كوچك و يزرگ ديگر مجهز شده اند . اما جالب اينكه ، كليه اين دستگاه ها در نهايت ، يك عمل را انجام مي دهند و آن گرداندن يك قطعه كار ، حول محور دستگاه ، و تراشيده شدن سطح خارجي يا داخلي آن توسط دستگاههاي برنده و مخصوص .
با گردش قطعه كار ، سرانجام يك قطعه با مقطع دايره توليد مي شود كه اين مقطع ممكن است در هر نقطه ثابت يا متغير باشد . مثل پيچ ها ، مخروط ها ، ميل لنگ ها ، بوش ها و يا قطعات فرمدار ديگر . حال يك مقايسه جزيي :
دستگاه تراش ، غير از بدنه و محافظ ها كه از ورق هاي خم شده تشكيل شده ، از چه قسمت هايي ساخته شده است ؟
چند درصد قطعات تشكيل دهنده آن را مي توان با همين دستگاه تراش توليد نمود ؟
با يك آمارگيري معمولي متوجه خواهيم شد كه حدوداٌ 50درصد قطعات داخلي و خارجي يك دستگاه تراش را مي توان با يك دستگاه تراش ( دقيق ) توليد نمود . اينجاست كه اهميت و كاربرد اين دستگاه مشخص مي شود .پس علت توجه صنعتگران به اين دستگاه را مي توان بطور فهرست وار چنين بيان نمود :
- درصد زيادي از قطعات اصلي دستگاه ها و ماشين آلات صنعتي ، كه داراي سطح مقطع دايره مي باشند توسط اين دستگاه توليد مي گردد .
- در مقايسه با دستگاه هاي ديگر .
- قيمت و كارايي آن ، نسبت به دستگاه هاي صنعتي ديگر ، نسبتاٌ ارزانتر و بالاتر مي باشد .
- سرعت كار بالايي دارد ، يعني براده برداري باسرعت بالا صورت مي گيرد .
متعلقات آن به گونه اي طراحي شده ، كه در گيره بندي قطعات و عمليات برش به وسايل كمكي اضافي نيازي نخواهد بود . شكل زير يك ماشين تراش معمولي را نشان مي دهد .
قسمت هاي مهم يك دستگاه تراش را مي توان چنين معرفي نمود :
- جعبه دنده اصلي
- جعبه دنده پيشروي
- دستگاه حامل سوپرت
- سوپرت
- دستگاه مرغك
- بستر ماشين
- سيني ماشين
كاربرد قسمت هاي مهم دستگاه تراش
جعبه دنده اصلي :
شامل تعدادي چرخ دنده ، با قطر هاي مختلف مي باشد كه حركت اصلي خود را از الكترو موتور مي گيرند . با تنظيم سرعت دلخواه توسط اهرم هاي تعبيه شده روي همين قسمت ، مي توان محور اصلي ( اسپيندل ) را با سرعت هاي مختلف كرداند . در بعضي از ماشين تراش هاي قديمي ، به جاي چرخ دنده از چرخ تسمه استفاده مي شد ، كه بدليل خطات احتمالي و مشكلات تنظيم كردن سرعت مناسب ، به سيستم چرخ دنده اي تبديل شد . از اين جهت ، ايمني ، سرعت عمل در راه اندازي و انتخاب سرعت مناسب ، شرايط بهتي يافت .
اين چرخ دنده ها ، براي تنظيم سرعت و عده دوران مناسب جهت تراش قطعات با قطر ها و جنس هاي متفاوت تعبيه شده اند . براي تغيير عده دوران ، بايد شرايطي ايجاد شود تا امكان به وجود آمدن تراش مناسب فراهم آيد . لذا در دستگا ههاي تراش ، اهرم هايي در بالاي چرخ دنده و پهلوي آن قرار گرفته ، كه با حركت هاي مشخص آنها ، كه روي يك پلاك فلزي نقش بسته ، مي توان اين شرايط را فراهم آورد .
میتوانید متن کامل این مطلب را در 13 صفحه با فرمت ورد رایگان از لینک زیر دریافت کنید.