بتن تزئینی دارای ساختارهايي از بتن است که در که اکيداً به عناصر عملکرد بتنها ارتباطی ندارد, به کار میرود و در این مطلب به آن پرداخته شده است.
بتن بخاطر استحکام زيادش به ويژه زمانی که با فولاد rebar ترکيب میشود با ارزش پنداشته میشود. بتن میتواند برای ديوارهای تزئینی, کف زمين و سردر باجهها که از نظر ساختاری زيبا و معتبر هستند به کار رود، اما پرداخت رنگ و روغن تزئيني ايجاد میکند که سنگ جلادادهای را نشان میدهد و موادش هزينه کمی را در بردارد.
اشکال بتن تزئینی
سردر بتونی باجهها
تنوع بتن بطور مطلوب سردر بتونی باجههای با شکوهی را میسازد. سردر باجهها از بتنی ساخته شده که در مدلی ساخته میشود که با گرانيت و سنگ مرمر نمیتوان در آن سايز و اندازه ساخت. ارتفاع, رنگ و بافتها میتوانند به آسانی تغيير داده شوند. اقلام عملی يا زيبايي شناختی میتوانند در بتنهايي مانند نردههاي برنجی يا اقلام شخصي يا ظروف مانند قفسهها, سنگوارهها يا يادبودهايي که ارزش احساسی دارند تجسم شوند.
رنگکنندههای مکمل
مواد رنگی برای رنگ کردن سطحی به طور متراکم با ترکيب بتن مخلوط میشود. اکثر رنگکنندهها اکسيدهای آهن هستند و میتوانند رنگهای مشکی, زرد و قرمز توليد کنند. سبزها میتوانند با استفاده از کروميوم ساخته شوند و رنگ آبی سير برای توليد انواع رنگهای آبی بکار میروند. برخی از ترکيبات که برای ايجاد رنگ بکار میروند فلزات سنگين هستند و میتوانند در طول ساييدن و جلای بتن آزاد شوند . اين فلزات سنگين میتوانند موجب مشکلات تنفسی سخت و صدمه به محيط شوند.
پيشرفتهای جديدي در رنگ مکمل بتن انجام شده که اکسيد آهن معمولی که براساس رنگدانههايي است که با استفاده از رنگدانههاي نوع مصنوعی که رنگدانههای اوليه مصنوعي يا SYPP ناميده میشوند شوره زدگی و بی رنگی قليايي را از بين میروند استفاده نمیکنند. اين رنگدانههای اوليه مصنوعی در شکل امولوسيون مايع وجود دارند و برای سهولت استفاده و صرفهجويي در هزينه زياد برای کاربران به اندازه زيادی غليظ میشود. SYPP در تمام رنگهای اوليه شامل زرد, آبی, مشکی, سبز, سفيد و قرمز موجود هستند. SYPP همچنين برای ايجاد portion control colorant در جهت افزايش ارايه رنگ به هر رنگ زميني که امروزه در پرداختهای رنگ و روغن بتن رايج هستند با رنگدانهها و مواد جلوگيري ترکيب میشوند.
منقوش کردن
الگوها برای ايجاد بافتها يا نمای آجر يا سنگ داخل ورقههاي باريک و مرطوب بتن تزئینی فشار داده میشوند.
کاربردهای بتن تزئینی در بتن موجود
رنگ کردن اسيدي
رنگ کردن اسيدی, بيس رنگدانه يا رنگرزي نيست که سيستمها رنگ میزند بلکه واکنشی شيميايي است. ترکيب آب, املاح و اسيد برای سطح بتن بکار میرود و سپس از طريق محلول قليايي آمونياک و آب خنثی میشود. اگرچه برخی از توليد کنندگان استفاده سودای پخت و آب را پيشنهاد دادند, اين مشکلات قليايي و که در سطح ايجاد میشود, افزايش میدهد. اين واکنش شيميايي با مواد معدنی موجود در بتن رنگهای جديدي در سطح بتن ايجاد میکند. بخاطر تناقض در سطح بتن, زنگ زدن اسيدی نمی خالدار يا رنگارنگی ايجاد میکند که برای هر ورقه نازک غيرعادی است. ضخامت اين تغيير رنگ از 16/1 تا 32/1 يک اينچ مرتب میشود. ممکن است سطوح خارجی بتن به اندازه سطوح درونی رنگ نشوند چون محيط محتوی مواد معدنی را صاف کرده است.
مراحل واقعی برای رنگ کردن اسيدی
1- سطوح بايد بطور کامل با سفيدکنندگان ملايم تميز شوند.
2- محيط آزمايش در ابتدا استحکام رنگ اسيدي مورد نياز رنگ مطلوب را مشخص میکند (در ابتدا محلول ضعيفتر تست میشود و تا زمانی که رنگ مورد نظر بدست آيد استحکامش زياد میشود).
3- محلول اسيدي به همراه قلموهای نقاشی که در مقابل اسيد مقاوم هستند, غلطکها يا اسپريها برای سطوح بکارمیروند.
4- بايد به محلول اجازه داده شود که در سطح واکنش پيدا کند.
5- واکنش با محلول قليايي متوقف شده و با آب شسته میشود.
6- سطح خشک شده و سپس با موم ,polyurethane يا بتونه اپاکسی آببندی میشود.
مواد شيميايي بکار رفته
– اسيدهيدروليک
– کلريد آهن
– بيکربنات سديم
رنگهای بتن
رنگهای بتن در بسياری از اشکال و ترکيبات متفاوت موجود هستند. رنگهای اوليه بتن متشکل از جوهرهای کلی نقاشی هستند که در محلولهای الکل به عنوان يک شکل يا يک حامل حل میشوند و برای سطوح بتن در جهت افزودن ارايه وسيعي از رنگ به بتن خاکستری رنگ بکار میروند. در زمانی که رنگهای الکلی در معرض نور خورشيد قرار میگيرند مشکلاتی ايجاد میشود و موجب می شودکه کاملاً رنگ روشنتر و يا اينکه محو شود . اين جريان محدود به رنگهاي الکلی در کاربردهای درونی جايي که رنگ در معرض نورخورشيد يا ساير اشکال نور UV قرار نمیگيرد, میشود.
بعداً توليد کنندگان, حل جوهرهای نقاشی را در حاملان مختلف مانند استون, رقيقکننده لاک و سا ير حلکنندگان که اميد داشتند به سطح رخنه افزوده شده برسند شروع کردند. علاوه بر اين, عناصر ممانعت کننده UV برای کمک به مواد بیثبات که با جوهرهای نقاشي و رنگهای بتن توليد شده از اين جوهرها همراه شده اضافه میشد. نتيجه آنچه که انتظار میرفت نبود. اگرچه ثبات و استحکام UV اندکی افزايش میيابد, در زمانی که رنگ در معرض نور خورشيد قرار میگيرد, محو شدگی رخ میدهد.
اپاکسي
پوششها و رنگهای اسيدي زياد برای آبکاری و محافظت استفاده شده است. برخی از اپاکسیها نيز رنگ شدهاند.
پوشش کاری (اندود کاری)
تاريخچه پوششهای بتنی به سال 1960 بر میگردد, زمانی که مهندسان شيميايي برخی از شرکتهای شيميايي مشهور و بزرگتر شروع به آزمايش رزينهای نقاشی آکريليک به عنوان تغييردهنده سيمان و ترکيبات کردند. نتيجه, مواد عالی سيمانی نازکی بود که بود که به سطوح سيمان میچسبيد و برای بازسازی سطح پوشيده, پوشش نوسازی شدهای فراهم می کرد. اگرچه پوششهای اوليه بتن محلولی برای پوشاندن سطوح بتن فراهم میکردند, ثبات به خاطر فقدان ويژگيهای اجرايي طولانی مدت رزينهای آکريليک, موقتی بود. اگرچه رزينهای آکريليک, مقاومت UV خوبی فراهم میکردند, آن فاقد مقاومت طولانی مدت در مقابل آب بود و برای ايجاد محلول مداوم و طولانی مدت خاصيتهای چسبندگی نياز میشد.
پوششهای سيمان پليمر متشکل از ترکيب اختصاصی سيمانهای پرتلند, مصالح دانهای و رزينهای پليمرهيبريد اختصاصي است. هدف افزودن رزين پليمر هيبريد به سيمان و مصالح دانهای افزايش خاصيتهای اجرايي و تنوع سيمانهای رايج, ملاتها و مواد سيمانی است. برخلاف ترکيبات رايج بتن و سيمان, پوششهای سيمان پليمر میتواند به ريزدانه ماسه يا حداکثر به ضخامت چندين اينچ (بدون ترس از لايه لايه شدن يا نقص توليد) باشد. علاوه براين, پوششهای سيمان پليمر در مقابل صدمه املاح , پتروشيمي, UV, شرايط آب و هوايي بد و لايه لايه شدن, مقاومتر هستند.
پوششهای سيمان پليمر 20سال قبل معرفی شدند و به عنوان مواد بازسازی لايه نازک سطح برای لايههای بتنی استفاده میشدند. با سالها کاربرد دائمی و موفقيتآميز, پوششهای سيمان پليمر در صنعت بتون معماری و صنعت مصالح کفسازی اقتصادی در دهه 80زمانی که کاربردش نرمی اجتماعی شد به کار رفت. تا امروز, پوششهای سيمان پليمر برای کاربردهای داخلی و خارجی استفاده میشوند که به شکل زير طبقه بندی می شوند:
– دستهبندی بتن
توانايي تعمير و دستهبندی مؤثر سطوح سيمان که نشست کردهاند و موجب اتفاقات خطرناکی میشوند . طبقهبندی ضخامت چند اينچ تا لبه پوشيده ممکن است.
– پوششهای منقوش شده نازک
شبيه بتن منقوش شده رايج است اما فقط در تا ضخامت بتن موجود يا لايههای چوبی هر موقعيت بکار میرود. شکل تمام شدهاش کاشی, آجر, لوح سنگی, سنگ و قطعات چوب است.
– پوششهای رنگ شده نازک
در صنايع کفسازی اقتصادی و پرداخت خاص رنگ روغن زياد به کار رفته است. لايه نازکی از سيمان پليمر در اشکال چوبی يا بتن موجود بکار میرود و به طور شيميايي با رنگهای مات رنگ شده و سيستم کفسازی پايدار, شيک و طبيعي را میسازد . مدلهاي مطلوب با نوارهای نوع گچبری, مشابه آنهايي که در کفسازی terrazzo استفاده شود نصب میشوند.
ناک دانها و بافتهای کفگير
استانداردی برای کف استخر مسکونی و اقتصادی است. سيمان پليمر برای لايه بتن موجود در ترکيب بافتی در مدل های مختلف به کار میرود. اغلب مواقع بافت برای تغيير اندک نما با بيلچر کمی پايين آورده میشود. پوششهای سيمان پليمر به طور موفقيتآميز گسترش يافتهاند, در طول زمان تست شده و توسط پيمانکاران , مهندسان, معماران و نمايندگان کارهای عمومی برای کاربردهای درونی وخارجی (بالا و پايين رتبه) بکاررفتهاند.
پوششهای سيمان پليمر , مواد کاربردی دائمی هستند که عمر طولانیتر, پايداری, اعتبار, قابليت انعطاف, مقاومت در مقابل آب و مواد شيميايي را فراهم میکنند و بافتهاي مطلوب که صرفهجويي در هزينه و زمان هستند میتوانند نيز از نظر زيبايي بکار روند. پوششهای سيمان پليمر, اقتصادی هستند چون بدون نياز به تعميرات مداوم و پرهزينه که معمولاً همراه سطوح رو به زوال بتن است نوسازی مداوم و طولانی مدتی را فراهم میکند. در مقايسه با پروژههای نوسازی قديمي يکبار حداقل زمان بطور زيبا و دائمی تثبيت شده است.
جلادهی
بتن با grinder يا sanding pads شن در حال افزايش در چند مرحله جلا داده میشود تا به حالت شيشهای سخت در بيايد. بتن جلا داده شده در سيستم کفسازی اقتصادی و تزئینی برای هر وسيلهای است. از نمايشگاه کالا گرفته تا کارخانههای صنعتی , ساختمانهای دولتی تا کارخانههای کوچک. بتن جلا يافته يکي از آثاری است که خيلي سريع تا حالا رشد کرده و به صنعت کفسازی صدمه رسانده است. برخلاف ساير جريانات شيميايي سطح موقت, بتن جلا يافته, جريان خرد کردن و جلا دهی مکانيکي است که الماسهای صنعتی و سختکنندگان بارور کننده و آبکاری کنندگان را برای دسته بندی, فشردگی, جلا و سرانجام آبکاری سطح زمين (در لايه درونی سطح) به کار میبرد.