زیستگاه میکروبی دهان

حفره دهان فضایی است غیر منظم و تا حدودی بیضی شکل که اولین توقفگاه مواد غذایی در بدن به شمار می‌رود. پس از جویدن غذا مقداری از آن در دهان و بین دندان‌ها و حد فاصل میان دندان‌ها ولثه قرار می‌گیرد. از آنجا که این مواد غذایی مورد استفاده فلور نرمال (فلور دهان شامل گروه متنوعی از اورگانیسم‌ها بوده و در بر گیرنده باکتری‌ها، قارچ‌ها، میکوپلاسماها، تک یاخته‌ها و احتمالاً فلور ویروسی می‌باشد) دهان قرار می‌گیرد باعث رشد میکرواورگانیسم‌های دهان وتشکیل بیوفیلم های باکتریایی بر روی سطح وریشه دندانها می‌شود و در نهایت پوسیدگی دندان‌ها، بیماری های مرتبط با دهان را ایجاد می‌نماید.
با توجه به اینکه زیستگاه خاصی که میکرواورگانیسم‌ها مرتبط با آن فعالیت کرده و زنده می‌مانند را اکوسیستم می گویند. فعالیت هر میکرواورگانیسم در زیستگاه خاص، مربوط به نقشی است که آن در بین اجتماع میکرواورگانیسم‌ها دارا می‌باشد. این نقش توسط خواص بیولوژی هر توده یا جمعیت مشخص می‌گردد. دهان به عنوان یک اکوسیستم با چندین زیستگاه می‌باشد. به طوری که هر یک مناسب رشد و فعالیت تعدادی میکرواورگانیسم است. زیستگاه‌های دهان را می‌توان مخاط، لب‌ها، گونه‌ها، زبان، سطوح دندان‌ها، لثه، بزاق، ناحیه لوزه‌ها و سطح دندان‌های مصنوعی نام برد.
خواص زیستگاه‌های دهان هرگز بصورت طولانی پایدار نبوده و همواره دستخوش تغییرات وسیعی می‌شود. با کشیدن دندان، گذاشتن دندان مصنوعی، جرم گیری و پرکردن دندان، اکوسیستم دهان تغییر می‌کند. تغییرات موقت اکوسیستم دهان بر حسب نوع غذای مصرفی و آنتی بیوتیک‌ها نیز ممکن است اتفاق بیفتد. دندان‌ها و بزاق، دهان را از دیگر زیستگاه‌های موجود در بدن انسان و سایر موجودات متمایز می‌سازد. قبل از رویش دندان‌های شیری و دوره‌های دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی ،هریک شرایط اکولوژی خاصی را در دهان بوجود می آورند.
هریک از دندان‌ها برای سکونت توده خاصی از میکروب‌ها مناسب بوده، این حالت به ماهیت فیزیکی سطح و خطوط دندان‌ها بستگی دارد. نواحی بین دندان‌ها و شقاق لثه‌ای به علت ابقای مواد غذایی باعث رشد و تکثیر میکروب‌ها شده واغلب پوسیدگی دندان در این نواحی پدید می‌آید.

ادامه مطلب