پلان آزاد

پنج نکته برای معماری جدید که لوکوربوزیه مطرح ساخت، از سال ۱۹۲۶ توسعه اولیه پلان آزاد و فرم باز را به طور موجز بیان می­کند. بطور کلی آن پنج نکته با توجه به مسائل پیشین، دو اصل عمده را دربردارند: استفاده از ساختار اسکلت منظم (پیلوتی) که آزادی مطلوب را امکان می­دهد و تبدیل دیوار باربر به پرده­ای که می­توان هرکجا که لازم باشد، قرار داد. این دو اصل به وضوح به یکدیگر وابسته­اند و این واقعیتی است که همواره میس ون در روهه بر آن تاکید می­کرد. هر دوی اینها از معماری جدید قرن نوزدهم سرچشمه می­گیرند؛ مفهوم ساختار منظم ریشه در ساختمان­های آهنی شیشه­ای اولیه و آزادسازی دیوار نیز ریشه در خانه­های اولیه فرانک لوید رایت دارد. وحدت این دو اصل از سوی برخی معماران آرت نوو نیز مطرح شده بود اما آن را تنها لوکوربوزیه به عنوان اصل بنیادین در طرح دام – اینو به سال ۱۹۱۴ عنوان کرد. گرچه این دو وجه به یکدیگر مربوط­اند اما آزاد سازی دیوار می­تواند اصلی برای ساختار منظم تلقی شود. ساختار منظم مهمتر از دیوار است. دیوار فضا را جهت می­دهد و آن را همان طور حفظ می­کند درصورتی که نخستین تلاش­های رایت، پلان آزاد را تحقق می­بخشد که شکستن جعبه را به عنوان نقطه عطف در نظر می­گیرد: “من بی­­وقفه دیوار را به عنوان دیوار کار کردم تا اینکه آن را به صورت کارکرد پرده درآوردم یعنی وسیله­ای برای گشودن و گشایش فضا که در نهایت استفاده آزاد از کل فضا را امکان­پذیر می­سازد.”

ادامه مطلب