مستند تمدن پرشیا , معماری یک امپراطوری

امپراطوری پرشیا بزرگترین امپراطوری دنیا در زمان خود بود. چگونگی پیدایش این امپراطوری نیز در نوع خود بی نظیر است. فلات ایران تا قبل از ۱۵۰۰ قبل از میلاد قلمرو قوم ماد بود. اولین پارسیان از منطقه ای در غرب دریاچه ارومیه امروز که پارسوا نامیده می شد به جنوب ایران مهاجرت کردند. حکومت مادها بعد از سال ۵۵۰ ق.م. یعنی سالی که کورش کبیر بر تخت نشست خاتمه یافت. کورش به سرعت مادها را شکست داد و پس از آن پادشاهی لیدیا در سال ۵۴۶ ق.م. تسلیم شد. دروازه های بابل به خودی خود برای او که فرمانروایی دادگر بود در سال ۵۳۹ ق.م. گشوده شد. پسر کورش کامبیز دوم با شکست دادن مصری ها در سال ۵۲۵ ق.م. امپراطوری را گسترش داد. داریوش اول در ۵۲۲ ق.م. بر تخت نشست و به زودی مرزها را تا رود هند گسترش داد. یکی از جالبترین آثار زمان او احداث کانالی بین رود نیل و دریای سرخ است. او که لقب داریوش کبیر را گرفته بود از بعد از سال ۴۹۹ ق.م. در جنگهای متعددی با یونانی ها شرکت کرد تا اینکه در جنگ تاریخی ماراتون از یونانی ها شکست خورد. داریوش در حین تدارک جنگی جدید از دنیا رفت. پسر داریوش خشایار اول سعی بسیار نمود تا نقشه پدر راعملی سازد ولی در سال ۴۸۰ ق.م. در جنگ دریایی سالامیس از لشکریان یونانی شکست خورد. سال متعاقب آن نیز دو شکست در خشکی صورت گرفت. لشکر کشی های خشایار تقطه شروعی برای رکود امپراطوری پرشیا بود. در زمان اردشیر اول، پسر دوم خشایار مصری ها به کمک یونانی ها قیام کردند و با آنکه این قیام در ۴۴۶ ق.م. سرکوب شد ولی ضربه بزرگی بر پیکر امپراطوری وارد آمد. در سده بعد شورش های متعددی در امپراطوری پرشیا به وقوع پیوست که آخرین آن از طرف اسکندر مقدونی صورت گرفت. وی که لقب اسکندر کبیر را گرفت با شکست دادن داریوش سوم در سه جنگ متعادی که بین سالهای ۳۳۴ و ۳۳۱ ق.م. صورت گرفت امپراطوری پرشیا را به قلمرو خود اضافه کرد و نقطه پایانی بر این تاریخ افسانوی نهاد. یکی از شاهکارهای دوران باستان در ایران ایجاد و ابداع روش جدیدی برای مدیرت آب بود که در زمین همواری به وسعت ۱۵۰۰ مایل ایجاد شده بود و و یک کانال که توسط رود نیل به دریای سرخ متصل می شد.( کانال سوئز ) داریوش بزرگ به دلیل اهمیت راه دریایی میان مصر و ایران دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه را از راه نیل در اواخر سدهٔ ششم پیش از میلاد داد تا کشتی‌های ایرانی بتوانند به راحتی از آن عبور کنند. سرپرستی ساخت این آبراه را مهندس « ارتاخه » از مهندسان ایرانی عصر هخامنشی به عهده داشت. از شاهکارهای دیگر ایران باستان می توان به یکی از عجایب هفتگانه اشاره نمود، آرامگاه قالیکارپناسوس یکی از عجایب هفتگانه جهان می باشد. این آرامگاه میان سال‌های ۳۵۳ تا ۳۵۰ پیش از میلاد برای پادشاه آن محل که ماسول نام داشت ساخته شد. محل ساخت آن هالیکارناسوس ( بودروم امروزی در ترکیه ) است. آرامگاه آرتمیس دوم کاریا که خواهر و همسر ماسول بود نیز در همین ساختمان است. رقابت بین ایرانیان و یونان باستان همواره وجود داشت و همین امر سبب جنگ سی ساله معروف بین دو تمدن بزرگ گشت که حاصل این جنگ این جهانی است که در آن زندگی می کنیم . مستند زیبای ” امپراطوری پرشیا _ Persia Empire ” از سری مستندهای مهندسی امپراطوری را می توانید از لینک زیر دانلود کنید:

ادامه مطلب