کتاب روش های احیای بیابان با پوشش گیاهی

کتاب روش های احیای بیابان با پوشش گیاهی نوشته علی‌اکبر مولفان و بهمن اهرنجانی که زیر نظر موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی تهیه شده است را به صورت PDF از لینک زیر می‌توانید دانلود کنید.

این کتاب ویژه طرح بسیج همگام با کشاورز توسط سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی پژوهشکده خودکفایی و امنیت غذایی به صورت رایگان منتشر شده‌است. از به هم خوردن تعادل خاک، پوشش گیاهی، هوا و آب در مناطق دارای اقلیم خشک که استمرار این شرایط باعث کاهش یا نابودی کامل توان بیولوژیک اراضی می‌شود، از بین رفتن شرایط مساعد زندگی و افزایش مناطق ناخوشایند بیابانی را در پی خواهد داشت. پدیده بیابان‌زایی در آینده بیش از 785 میلیون انسان ساکن این مناطق را تهدید می‌کند. همچنین برآورد می‌شود که بر اثر پیشروی بیابان‌ها هرساله 5 تا 7 میلیون هکتار از اراضی حاصلخیز غیرقابل استفاده شود. از میان روش‌های گوناگون مهار بیابان‌زایی که در کشورهای گوناگون تجربه شده است، روش مهار و کنترل بیابان‌زایی با استفاده از گیاهان سازگار با این محیط مناسب‌ترین و بهترین روش به حساب می‌آید.

فهرست مطالب کتاب روش های احیای بیابان با پوشش گیاهی :

فصل اول: کلیات

• نقش و اهمیت منابع طبیعی تجدیدشونده
• مفهوم و تعریف بیابان
• پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه خشک
• بیابان‌های ایران و گیاهان بیابانی ایران

فصل دوم: اهمیت حفظ و احیای پوشش گیاهی مناطق بیابانی

• هیزم و علوفه
• بهبود تولیدات کشاورزی
• جایگاه پوشش گیاهی مناطق بیابانی در چشم‌اندازهای روستایی

فصل سوم: وضعیت پوشش گیاهی مناطق بیابانی ایران در گذشته و حال

• سیمای منابع طبیعی ایران
• وضعیت پوشش گیاهی مناطق بیابانی ایران در گذشته
• وضعیت پوشش گیاهی مناطق بیابانی ایران در حال حاضر
• نتیجه‌گیری

فصل چهارم: عوامل محدودکننده در مناطق بیابانی

• مفهوم خشکی و علل آن
• عوامل محدودکننده در مناطق بیابانی

فصل پنجم: روش‌های گوناگون حفظ و احیای پوشش گیاهی در مناطق بیابانی

• نقش روش‌های صحیح بهره‌برداری از منابع آب و آبیاری در احیای پوشش گیاهی مناطق بیابانی
• روش‌های صحیح جمع‌آوری آب باران در مناطق خشک و روش‌های صحیح آبیاری در مناطق بیابانی
• روش‌های صحیح کشاورزی برای حفظ و احیاء پوشش گیاهی مناطق بیابانی
• زراعت – جنگل‌کاری و جنگل‌کاری – مرتع‌داری
• زراعت – جنگل‌کاری – مرتع‌داری
• کشت نواری برای کنترل فرسایش بادی در مناطق بیابانی
• مدیریت پوشش گیاهی
• روش‌های صحیح بهره‌برداری از گیاهان چوبی

فصل ششم: روش‌های اجرایی باری احیای پوشش گیاهی – نهال‌کاری

• هدف از نهال‌کاری در مناطق خشک و بیابانی
• جلوگیری از فرسایش بادی
• ایجاد شرایط مناسب برای تقویت پوشش گیاهی
• ایجاد بادشکن و انواع آن
• انتخاب گونه‌های مناسب درخت و درختچه برای بادشکن
• نقش بادشکن در کاهش سرعت باد
• مشخصات شبکه بادشکن
• نقش بادشکن در میکروکلیما و عملکرد محصول
• زیباسازی محیط و تفرجگاه
• کاشت درخت در باغ‌ها و پارک‌ها
• کاشت درخت در حاشیه خیابان‌ها و کمربند سبز
• درخت‌کاری در حاشیه جاده‌ها و خطوط راه‌آهن
• شیوه‌های نهال‌کاری و روش‌های آن
• نهال‌کاری در تپه‌های شنی و در مناطق جمع‌آوری هرزآب
• نهال‌کاری در اطراف مزارع و به صورت شطرنجی

فصل هفتم: روش‌های اجرایی برای احیای پوشش گیاهی – بذرکاری و بذرپاشی

• ارزش کاشت بذر و هزینه‌های بذرکاری
• شناخت بذر و سازگاری گونه با شرایط منطقه
• میزان مصرف بذر در عرصه‌های بذرپاشی
• عوامل موثر در بذرکاری
• شیوه‌های گرده‌افشانی و انتقال بذر
• گرده‌افشانی در گیاهان و عوامل موثر در آن
• انتقال بذر در گیاهان و روش‌های انتقال بذر
• عوامل انتقال بذر در بذرپاشی طبیعی
• زمان و عمق صحیح بذرکاری
• آماده کردن صحیح زمین و بستر بذر
• تک‌کشتی و کشت مخلوط
• مناطق مناسب بذرپاشی و بذرپاشی در اراضی شور
• شیوه‌های بذرکاری
• چگونگی بذرپاشی در عرصه‌های بیابانی
• انواع بذرپاشی
• مراقبت و آبیاری
• مبارزه با علف‌های هرز
• آفات و بیماری‌ها
• کود

فصل هشتم: قرق

• تعریف، نقش و اهمیت قرق
• انواع قرق و مدت زمان آن
• مناطق مناسب قرق
• مسائل و مشکلات اجتماعی و فرهنگی ناشی از اجرای قرق

ادامه مطلب