آشنایی با اصطلاحات ادبی در زبان فارسی

بازدید: 2144 بازدید
اصطلاحات ادبی در زبان فارسی

صدر
صدر در علم عروض نخستین پایه از مصراع اول هر بیت را گویند، مانند واژه‌ی توانا بر وزن فعولن در این بیت:
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود

ضرب

ضرب آخرین پایه‌ی از مصراع دوم هر بیت را گویند، مانند “بُوَد” بر وزن فَعَل در
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود

ضعف تالیف
در علم معانی، نادرستی و سستی سخن به سبب تقدم و تأخری که بر خلاف قواعد دستور زبان در اجزای کلام واقع شود، یا حذفی ناروا که در آن‌ها پیش آید، یا استعمال نا به جای کلمه‌ای در ترکیب کلام را ضعف تألیف می‌گویند.
مانند: “والاتر از آن‌چه بود مقامش شد” به جای “مقامش از آن‌چه بود والاتر شد”.
یا مانند: “دیروز هوا گرم و من مدتی در استخر شنا کردم” که حذف نا به جای فعل “بود” از جمله ‌ی اول باعث ضعف تألیف شده است.
ضعف تألیف از عیب های فصاحت کلام است.

عدالت ادبی
عدالت ادبی از خصلت های اخلاقی ادبیات به شمار می رود. به موجب این خصلت، هر اثر ادبی در نهایت باید بازتابنده روحیه ای عدالت خواهانه باشد به طوری که خبث و بدطینتی به کیفر برسد و پاکی و نیکی پاداش نیکو ببیند.
این نظریه نخستین بار توسط توماس رایمر، ادیب قرن هفدهم در کتاب “تراژدی های اعصار گذشته پیش کشیده شد اما پیش از آن نیز همواره از آثار ادبی توقع عدالت جویی و عدالت خواهی رفته است.
عدالت ادبی نزد دسته ای از نویسندگان مثل اسکار وایلد، نویسنده و شاعر ایرلندی و دیگر طرفداران نظریه “هنر برای هنر” چندان مورد توجه و اهمیت قرار نگرفته است.



عصر ژاکوب

در تاریخ اجتماعی انگلستان سالهای حکومت جیمز اول را در بر می گیرد. این دوران مانند دوران الیزابت از حیث فعالیت های ادبی بسیار غنی بوده است. شخص پادشاه حداقل چهار کتاب نوشت که دو تای آن راجع به شعر و شاعری بود. از نمایش نامه نویسان برجسته ی این دوران می توان ویلیام شکسپیر، بن جونسون، و وبستر را نام برد. جان دان و درایتون نیز از مشهورترین شعرای غنایی در این عصر بوده اند. در زمینه نثر فرانسیس بیکن و روبرت برتون از نویسندگان برجسته ی عصر ژاکوب به شمار می آیند.

نام فایل: آشنایی با اصطلاحات ادبی در زبان فارسی

مشاهده کامل مطلب: لینک به تالار گفتگو

منبع: نواندیشان
مقالات، مطالب، طرح ها و پروژه های خود را برای قرارگیری در سایت علمی آموزشی نواندیشان از اینجا بفرستید.

 

ادامه مطلب