راهنمای اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی در محیط کار

راهنمای اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی در محیط کار که توسط مرکز سلامت محیط و کار در سال 1395 تهیه شده است را به صورت PDF از لینک زیر می‌توانید دانلود کنید.

نور بخشی از طیف الکترومغناطیس است كه در برخورد با سلول‌های گیرنده شبکیه چشم انسان دریافت و پس از ارسال به مغز، كمیت و كیفیت آن درک می‌گردد. طیف دریافت شده از محیط اطراف بر مبنای خصوصیات آن در مغز به‌صورت نور، رنگ یا شیء درک می‌شود. نور جزء جدایی ناپذیر عالم خلقت و یکی از مظاهر تجلی رحمت الهی است. نمی‌توان زندگی بر روی زمین را بدون وجود روشنایی تصور نمود. گردش شب و روز و تغییرات فصلی شرایط بسیار مناسبی را برای ادامه حیات در زمین فراهم نموده است. ساعت زیستی موجودات از جمله انسان وابستگی عجیبی به سطح روشنایی دارد. هرگونه اختلال در دریافت روشنایی مطلوب می‌تواند سبب بروز پیامدهای مختلف برای انسان گردد.

تأمین كیفیت روشنایی در محیط نیازمند یکپارچه‌سازی سه عامل مهم شامل: نیازهای انسان، عوامل مربوط به معماری و ملاحظات اقتصادی-زیست محیطی است. نیازهای انسان به‌طور عمده شامل قابلیت و راحتی دید، كارایی شغلی، امکان ارتباط مناسب با محیط اطراف، زیبایی‌شناسی و تأمین ایمنی، بهداشت و آسایش می‌باشد. كارایی شغلی خود نیازمند كارایی ذهنی مطلوب می‌باشد و تأمین بهداشت و ایمنی نیز نیازمند قابلیت دید، تأمین كمیت و كیفیت روشنایی متناسب برای درک كامل و به‌موقع از عوامل محیط است.

فهرست مطالب اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی در محیط کار :

گفتار یکم: مبانی نور و روشنایی

• دمای رنگ
• شاخص تجلی رنگ
• رفتارهای نور
• كمیات اندازه‌گیری روشنایی
• شار نوری منبع روشنایی
• شدت نور منبع
• شدت روشنایی
• درخشندگی
• ضریب بهره نوری
• ضریب بهره الکتریکی
• قواعد تابش نور در محیط
• قانون عکس مجذور فاصله
• تابش نور با زاویه روی سطح افق
• تابش نور با زاویه روی سطح عمود
• تابش نور با زاویه روی سطح شیب‌دار
• شدت روشنایی ناشی از منابع متعدد
• قاعده اثر سطوح محدودكننده منبع

گفتار دوم: بینایی و روشنایی

• عوامل مؤثر بر دیدن

گفتار سوم: منابع روشنایی مصنوعی

• مشخصه‌های اصلی لامپ‌ها
• انواع لامپ
• چراغ‌ها

گفتار چهارم: اصول طراحی و نگهداری روشنایی مصنوعی داخلی

• انتخاب سامانه توزیع روشنایی
• انتخاب چراغ و لامپ
• متوسط شدت روشنایی مورد نیاز
• الزامات OEL
• تعیین ضرایب بازتابش سطوح داخلی
• ضریب بهره سامانه روشنایی
• مجموع افت‌های روشنایی
• تعداد چراغ مورد نیاز
• چیدمان چراغ‌ها
• اصول طراحی پنجره‌ها برای تامین روشنایی طبیعی
• اصول طراحی روشنایی طبیعی

گفتار پنجم: اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی

• هدف اندازه‌گیری
• وسایل اندازه‌گیری
• روش كار با دستگاه نورسنج
• سنجش درخشندگی
• كالیبراسیون
• سنجش ضریب بازتابش
• طیف‌سنجی نور
• گردآوری اطلاعات مورد نیاز
• الزامات روشنایی
• زمان اندازه‌گیری
• روش‌های اندازه‌گیری روشنایی
• روش اندازه‌گیری الگویی
• الگوهای IES
• روش شبکه‌ای
• اندازه‌گیری روشنایی تلفیقی
• اندازه‌گیری روشنایی موضعی
• اندازه‌گیری درخشندگی منابع و سطوح
• ملاحظات ارزیابی روشنایی
• روش ارزیابی روشنایی مصنوعی
• راهنمای تکمیل فرم در سامانه ثبت نتایج مركز سلامت محیط و كار

ادامه مطلب