بیماری های مشترك بین انسان و حیوان

بیماری های مشترك بین انسان و حیوان

محیط زندگی مشترك با حیوانات، بیماری های مشتركی را رقم می زند كه از آن با عنوان بیماری های مشترك بین انسان و دام نام می برند. در این میان بیماری های نوپدیدی نیز وجود دارند كه مداخله انسان ها در طبیعت، گاه به آن دامن می زند. محیط زندگی مشترك با حیوانات، بیماری های مشتركی را رقم می زند كه از آن با عنوان بیماری های مشترك بین انسان و دام نام می برند. در این میان بیماری های نوپدیدی نیز وجود دارند كه مداخله انسان ها در طبیعت، گاه به آن دامن می زند. برخی از آنها می توانند چنان فاجعه بار باشند كه تلفاتی نظیر جنگ برجای گذارند.

 ● با ورود بیماری های جدید مشترك بین انسان و دام مثل آنفلوانزای مرغی، آیا بیماری های قدیمی تحت كنترل درآمده است؟

بیماری های قدیمی همچنان وجود دارند و نه تنها ریشه كن نشده بلكه بعضی از آنها افزایش نیز یافته اند! مثلاً سل و تب مالت (بروسلوز) افزایش نشان می دهد، البته برخی این افزایش آماری را به پیشرفت های تشخیصی نسبت می دهند كه لازم است بدانیم همراه با پیشرفت های تشخیصی، در امر درمان نیز راهكارهای نوینی كشف شده است.

• و دلیل این اتفاق چیست ‍؟

عدم توانایی در اطلا ع رسانی مشكل بزرگی است، اما مطلب دیگر با همان میزان اهمیت، مشكلی است كه در زمینه تحقیقات وجود دارد و معمولاً بودجه بسیار كمی را به این امر اختصاص می دهند. در ضمن، كار عملی و سیستماتیك نیز انجام نمی شود، در حقیقت لازم است كه سازمان دامپزشكی كشور متولی این امر باشد اما عملاً وزارت بهداشت این كار را انجام می دهد و سهم بسیار زیادی از بودجه تحقیقاتی را در ارگانهای اجرایی صرف می كند. در حالی كه جامعه دانشگاهی از آن بی بهره می ماند.مثلاً در رابطه با آنفلوانزای مرغی از جانب وزارت بهداشت زحمت زیادی كشیده شد كه دامپزشك ها نقش بسیار پررنگی در این بین داشتند و بیماری با توجه به هم مرزی با كشورهایی مثل تركیه ، افغانستان و عراق به خوبی مهار شد. اما نه تنها از دامپزشك ها تقدیری نشد بلكه نقش آنها به عنوان یكی از مهره های اصلی مهار این بیماری نادیده گرفته شد و طبیعی است در این شرایط افراد انگیزه های خود را از دست خواهند داد.

 ● آیا بیماری های مشترك بین انسان و حیوان قابل پیشگیری اند؟ 

 به طور كلی دامپزشكی از نظر بحث بهداشتی به دو قسمت كلی تقسیم می شود: بهداشت بیماری هایی كه مستقیماً از حیوان منتقل می شوند و بهداشت محصولات حیوانی. همانطور كه می دانیم برخی از حیوانات با انسان ارتباط مستقیم دارند به خصوص در سطح شهرها كه بسیاری از آنها حیوانات خانگی به شمار می آیند (سگ ، گربه ، موش ، پرنده های مختلف و…) كه می توان گفت قادر به انتقال بسیاری از بیماری ها هستند و در واقع وظیفه دامپزشك ها كنترل این بیماری ها است. البته میزان بیماری های منتقله از حیوان به انسان، بسیار كمتر از بیماری های انسان به انسان است و ۱۰۰ درصد آنها قابل پیشگیری است.                                                                           

• ایدز را هم می توانیم از بیماری های منتقله از حیوان به انسان به شمار آوریم؟

  – بله! با توجه به منشاء یابی جدیدی كه توسط محققان انجام شده است و منشاء آن را در گوریل ها تشخیص داده اند، می توان چنین گفت.

• به جز مواد غذایی و ارتباط مستقیم آیا محصولات تولیدی از حیوانات هم می توانند بیماری را منتقل كنند؟
  – بله، برخی از بیماری ها از طریق محصولات به دست آمده از حیوانات قابل انتقال هستند مثلاً برخی از لوازم آرایشی – بهداشتی كه در تهیه آنها از چربی های حیوانی و… استفاده می شود، می توانند منشاء این انتقال باشند.

• اقدامات پیشگیرانه قبل یا بعد از تولید محصولات انجام می شود؟

• – معاینات هم قبل از كشتار و هم بعد از كشتار و در واقع بعد از پروسه تولید اهمیت دارند و باید تدابیری اندیشیده شود كه خطر كاهش یابد.اینجاست كه لزوم وجود یك دامپزشك در صنایعی مثل صنایع غذایی مشخص می شود. مثلاً برای كارخانه سوسیس، كالباس یا محصولات لبنی باید دامپزشك هم داشته باشند، چرا كه اطلاعات مهندسین صنایع غذایی در زمینه بیماری ها كم است.

• علائم بیماری تب مالت چیست؟

  – در حیوان علامتی ندارد و در انسان دردهای مفصلی را باعث می شود معمولاً درمان آنتی بیوتیكی و چند دارویی دارد و طول درمان زیاد است و برخی از عوارض مثل ناراحتی های مفصل و ستون مهره ها به جا خواهد ماند.

 ●میكروب این بیماری با حرارت از بین می رود؟           
– بله، اگر میكروب تب مالت در شیر باشد و بجوشانند از بین می رود، معمولا مهمترین باكتری سل است كه آن هم در دمای ۸۰ – ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت بیست دقیقه از بین می رود.

بیماریهای متابولیکی گاو شیری

زايمان و اولين ماه بعد از زايمان دوره بحراني گاوهاي شيري مي باشد. بنابراين مديريت صحيح گاوهاي خشك نقش مهمي در كنترل بيماريهاي متابوليكي در زايمان يا دوره نزديك به زايمان را بر عهده دارد . مسائل عمده بوجود آورنده اين اختلالات متابوليكي كه با يكديگر در ارتباط هستند از مسائل مديريتي تغذيه ناشي مي گردند.

اختلالات عمده متابوليكي در گاوها تازه زا عبارتند از:

1- تب شير
2- ادم يا خيز پستاني
3- كتوزيس
4- سندرم كبد چرب
5- جفت ماندگي
6- جابجايي شيردان
7- اسيدوزيس
8- لنگش (Laminitis)

میتوانید متن کامل این مطلب آموزشی را در سه فایل pdf مجموعا در 35 صفحه رایگان از لینک زیر دانلود کنید.