اصول سیستم روغن کاری
مقدمه
سيستم روغنكاري براي ايجاد روغنكاري و كاهش اصطكاك و خنك كردن تمام چرخدندهها، بلبرينگها و هزار خار ضروري است. همچنين بايد توانايي اين را داشته باشد تا مواد خارجي كه اگر مثلا در جاي بلبرينگ يا جعبه دنده باقي مانده و ميتوان باعث خرابي سريع شود را جمعآوري نمايد. به علاوه، روغن بايد اجزاي روغنكاري شده را كه از مواد مقاوم ضدخوردگي ساخته شدهاند محافظت نمايد. روغن بايد اين كارها را بدون اين كه خودش به طور قابل ملاحظهاي از بين برود يا زوال يابد انجام دهد.
نيازهاي يك موتور توربو- ملخدار تا حدودي با ديگر انواع موتورهاي توربين گازي هواپيما متفاوتند. اين موضوع به علت روغنكاري اضافه چرخدندههاي تقليل دهنده با بار زياد ملخ و نياز آنها به منبع با فشار بالاي براي مكانيزم كنترل گام ملخ است.
بيشتر موتورهاي توربين گازي از يك سيستم روغنكاري گردشي محتوي روغن استفاده ميكنند كه در آن روغن در اطراف موتور پخش ميگردد و سپس توسط تلمبههايي يا پمپهايي دوباره به مخزن روغن باز ميگردد. اگرچه بعضي موتورها از سيستمي استفاده ميكنند كه به نام سيستم ضايعات كامل يا سيستم مصرفي شناخته شده است كه در آن روغن پس از آن كه موتور را روغنكاري مي كند به بيرون ريخته ميشود.
دو نوع سيستم پايه گردشي وجود دارند كه به نام سيستم سوپاپ كاهش فشار و سيستم جريان كامل شناخته ميشوند. اختلاف و تفاوت اساسي بين آنها در كنترل جريان روغن به بلبرينگ است. درهر دو سيستم درجه حرارت و فشار روغن براي كاركرد مطمئن و صحيح موتور حياتي هستند. وسائل و تداركاتي بنابراين به كار رفتهاند تا اين مواد در كابين خلبان بتوانند مشاهده شوند.
سيستم سوپاپ كاهش فشار
در سيستم سوپاپ كاهش فشار جريان روغن به شكافهاي سطح اتكاء (بلبرينگ) توسط محدود شونده فشار در خط تغذيه به يك مقدار كه براي آن تنظيم و طراحي شده است كنترل ميشود. اين كار توسط استفاده از يك سوپاپ كه توسط فشار فنر كنترل ميشود صورت ميگيرد كه اجازه ميدهد روغن به طور مستقيم از خروجي پمپ فشار به مخزن روغن باز گردد يا ورودي پمپ فشار البته وقتي كه به مقداري كه براي آن طراحي شده است برسد سوپاپ در مقدار فشاري باز ميشود كه مطابق با سرعت موتور در حالت بيبار است (idling).
بنابراين دادن يك فشار ثابت تغذيه در سرعتهاي معمول كار موتور را سبب ميشود. اگرچه افزودن سرعت موتور باعث ميشود فشار شكاف بلبرينگ (سطح اتكاء) به سرعت بالا برود. اين موضوع اختلاف فشار بين شكاف اتكاء و تغذيه جت را كم ميكند بنابراين سرعت جريان روغن را به بلبرينگها كاهش ميدهد و هرچه كه سرعت موتور افزايش مييابد براي كم كردن اين مشكل يك سيستم سوپاپ كاهش فشار از فشار در حال افزايش شكاف اتكاء براي افزودن بار سوپاپ استفاده ميكند و اين موضوع يك سرعت جريان ثابت را در سرعتهاي بالاي موتور حفظ ميكند و اين كار با افزايش فشار خط تغذيه هرچه كه فشار شكاف اتكا زياد ميشود انجام ميدهد.
سيستم جريان كامل
اگرچه سيستم سوپاپ كاهش فشار به طور رضايتبخشي براي موتورهايي كه فشار شكاف اتكا كمي دارند عمل مينمايد كه سرعت موتور به جهت بالا نميرود اين سيستم غيرمفيد براي موتورهايي است كه فشار شكاف اتكا بالايي دارند به عنوان مثال: اگرشكاف اتكا به حداكثر 90 برسد در اينچ مربع، احتياج به يك سوپاپ كاهش تنظيم شده در lb130 در اينچ مربع دارد تا كاهش فشار lb40 بر اينچ مربعي را در تغذيه روغن موتور جت تأمين نمايد. اين موضوع به اهميت استفاده از پمپهاي بزرگ و مشكلات در رابطه با تأمين جريان روغن موتور نياز در سرعتهاي پايينتر موتور ميانجامد.
سيستم ضايعات كامل (مصرفي)
براي موتورهايي كه در بازههاي زماني كوتاهتري كار ميكنند مثل موتورهاي تقويتي و موتورهاي بالابر عمودي سيستم روغن ضايعات كامل معمولا استفاده ميشود. اين سيستم ساده است و امتيازاتي از قبيل كمي وزن را دارد زيرا احتياجي به خنك كننده روغن، پمپهاي تنظيف يا فيلترها ندارد. در بعضي موتورها روغن توسط يك جريان مقاوم به بلبرينگها توسط پمپ پيستون به شناور انتقال مييابد كه اين پيتسون به صورت غيرمستقيم توسط محور كمپرسور به چرخش درميآيد. در ديگر موتورها اين روغن توسط پمپ نوع پيستوني كه توسط فشار سوخت كار ميكند تأمين ميگردد.
اجزاي سيستم روغنكاري
مخزن روغن معمولا روي موتور سوار ميشود و معمولا يك قسمت مجزا است اگرچه ممكن است همچنين به صورت يك قسمت جداييناپذير از جعبه خارجي هم تعبيه شود. اين قسمت بايد ملزوماتي داشته باشد تا بتوان سيستم روغنكاري را خالي يا مجددا پر كرد. يك شيشه قابل ديدن يا يك عمق سنج همچنين بايد به كار برده شود تا به روغن اجازه دهد قابل بررسي قرار گيرذ و بتوان آن را چك كرد. فيلتر هم ميتواند از نوع ثقلي و هم از نوع پر كردن با فشار باشد. در بعضي از موتورها هر دو نوع مورد ستفاده قرار ميگيرند.
فهرست مطالب
مقدمه
سيستمهاي روغنكاري
سيستم سوپاپ كاهش فشار
سيستم جريان كامل
سيستم ضايعات كامل (مصرفي)
اجزاي سيستم روغن
روغنهاي روان كننده
میتوانید متن کامل این مطلب آموزشی را با فرمت ورد در 13 صفحه از لینک زیر دانلود کنید.