فلوکولاسیون چیست؟

فلوکولاسیون (لخته سازی) به «جدایشِ یک محلول» اشاره میکند. در بیشتر موارد،  از واژه فلوکولاسیون برای توصیفِ خروج رسوب از سیال استفاده میشود. علاوه  بر این که به طور طبیعی وجود دارد، با هم زدن یا افزودنِ عاملهای لخته ساز  (فلوکوله کننده) نیز میتواند به طور اجباری انجام پذیرد. صنایع تولیدی  مختلفی از فلوکولاسیون به عنوان بخشی از روشهای فرآوری شان استفاده میکنند و  به صورت گسترده در تصفیه آب به کار برده میشود. از این روش در جامعه پزشکی  برای آنالیز سیالات مختلف نیز بهره گرفته میشود.
فلوکولاسیون فرآیندی است که یک حل شونده به صورت جرمِ لخته شده یا ورقه های کوچک (فلیک flake) از محلول خارج میشود. این عمل با رسوب (که در آن حل شونده در غلظتی که معمولاً زیر حد حلالیتش در مایع است، از محلول خارج میشود) متفاوت است. از این عبارت نیز در شیمی کلوئیدی برای اشاره کردن به فرآیندی که باعث میشود ذرات بسیار ریز به یکدیگر بچسبند و یک توده را تشکیل دهند، استفاده میگردد. این توده ممکن است در بالای مایع شناور شود یا در زیر مایع جمع شود و یا میتواند به آسانی از مایع جدا (*****) شود.
برای مثال در تصفیه آب ذرات جامد معلق در آب (مانند ذرات رسی) وجود دارند. این مایع کدر میتواند با اضافه کردن یک کوآگولانت (منعقد کننده) پراکنده (دیسپرز) شود. این ماده به گونه ای انتخاب شده است که بارِ مخالف با ذراتِ داخلِ سوسپانسیون دارد. اکنون هیچ باری وجود ندارد و ذرات بیشتر شبیه به کلوئید هستند و به یکدیگر می چسبند. در این حال، یک فلوکولانت وارد میشود تا این فرآیند را سرعت ببخشد و یک ژل نامحلول در اطراف ذرات تشکیل دهد. وقتی که ذرات به اندازه کافی بزرگ هستند، آنها بر اثر جاذبه به انتهای تانک ته نشینی فرو میروند؛ به طوری که میتوان آنها را خارج کرد.

ادامه مطلب