راه های متعددی برای شناسایی یک ژورنال کم اعتبار وجود دارد. عمده این ژورنالها در یک مشخصه مشترک هستند که از نویسندگان بابت انتشار مقاله شان پول دریافت می کنند. این پول میتواند تحت عناوینی نظیر Submission Fee و یا Publication Fee و یا Author Fee و یا PageCharge از مولفین دریافت شود.
روش شناسایی یک ژورنال کم اعتبار
یک نکته مهم دراینجا این است که همه ژورنالهایی که این پولها رو دریافت می کنند الزاما ژورنالهای کم اعتبار نیستند. بلکه اتفاقا خیلی از ژورنالهای معتبر هستند که چنین پولهایی را دریافت می کنند زیرا برای جبران هزینه های انتشار شان متکی به سایر منابع مالی نیستند. ولی ژورنالهای کم اعتبار تقریبا از این نظر مشترک هستند که تقریبا میتوان کفت که به هیچ مقاله ای “نه” نگفته و همه را پذیرش میکنند تا بتوانند پول را از نویسنده دریافت کنند.
یک مثال در اینجا ژورنالی است به نام Blood که این ژورنال معتبر ترین ژورنال درزمینه علم Hematology در جهان است که در آمریکا منتشر میشود و آخرین ایمپکت فاکتور ISI این ژورنال در سال ۲۰۰۸ حدود ۱۱ بود و هر مقاله ای به راحتی نمیتواند به این ژورنال راه پیدا کند. این ژورنال اخیرا از همه مولفان نه در زمان اعلام پذیرش مقاله آنها بلکه همان ابتدا و درزمان Manuscript Submission و درحال حاضر ۵۰ دلار تحت عنوان Submission Fee دریافت میکند. علت هم کاملا مشخص است: این ژورنال روزانه دهها مقاله دریافت میکرد و اینقدر نیروی علمی و ادیتور نداشت که بتواند همه اینها را بررسی کنند. بنابراین برای حذف این مشکل و البته هزینه زیادی که بررسی مقالات زیادی که هنوز هم به این ژورنال میرسد و عمده اونها هم Reject میشوند این پول را که انصافا مبلغ ناچیزی هم هست دریافت میکند. بنابراین دریافت پول صرفا به معنی کم اعتبار بودن ژورنال نیست و باید این دو موضوع رو در اساس از هم جدا نگاه کنیم.
نکته دومی که در شناسایی ژورنال کم اعتبار باید توجه داشته باشیم و در اصل اولین و مهمترین نکته است این است که بسیاری از این ژورنالهای به ظاهر Peer Reviewed در اصل ژورنالهای تجاری هستند و این ژورنالها بیش از آنکه به محتوای علمی ژورنال توجه داشته باشند سیاستهایشان را بر اساس درآمد ماهانه خود تنظیم می کنند. این ژورنالها علی رغم اینکه ممکن است بعد از پذیرش مقاله شما یک فایل حاوی نتیجه داوری مقالات رو به شما ارسال کنند، واقعا ژورنالهای Peer Reviewed نیستند. البته بعضی دیگر هم هستند که تعدادی داور دارند که بصورت صوری این کار را انجام میدهند و معمولا داورانی سهل گیر هستند و همه مقالات را قبول میکنند و فقط برای اینکه در یک ژورنال اسمشان بعنوان داور مقالات ثبت شده باشد این کار را انجام میدهند. بنابراین ما با یک سری ژورنال روبرو می شویم که اتفاقا ژورنالهای Peer reviewed هستند ولی با کیفیتی که در بالا اشاره شد.
نکته سوم هم که میتوان به آن اعتماد کرد این است که اگر در یک دانشگاه به تحصیل یا تدریس و پژوهش مشغول هستید و می بینید که در عرض مدت کوتاهی تعداد زیادی از همکاران شما موفق به پذیرش مقاله شان در یک ژورنال خاص شدند و همه هم اعلام کردن که مثلا بعد از دوهفته ژورنال به انان اعلام کرده که مقاله شان پذیرفته شده است، این خود یک سرنخ مهم است ازاین موضوع که این ژورنال یک ژورنال کم اعتبار می تواند باشد.