آجر (به فارسی افغانستان: زاو) یا آجور یا آگور واژهایاست یونانی که به خشتهایی میگفتند که احکام یا فرامین دولتی روی آن نوشته میشد (حک میشد) و به وسیله پختن این خشتها، نوشتهها را روی آن پایدار میکردند.
طبقه بندی از لحاظ رنگ
درصورت استفاده از آجر در نماچینی رنگ آجر اهمیت پیدا میکند. برای استفاده در نماچینی آجرهایی به رنگهای زرد کمرنگ که به آن آجر سفید میگویند و زرد پررنگ که به آن آجر بهی میگویند و همچنین آجرهایی به رنگ قرمز روشن یا قرمز سیر در بازار وجود دارند. در حدود سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ یک نوع آجر ابلق به رنگهای قرمز و زرد بهنام آجر بهمنی به بازار عرضه میشد که بهوسیله کوره آجرپزی به همین نام تهیه میشد. ضخامت آجرهای مورد استفاده در نما ممکن است ۳ تا ۴ یا ۵ سانتیمتر باشد ولی دو بعد دیگر این آجرها مانند آجرهای فشاری یا ماشینی ۱۰×۲۰ است.
علت رنگی بودن این آجرها مربوط به طریقه چیدن آجر در کوره و نحوه آتش دادن به آن و کنترل سطوحی که با آتش در تماس مستقیم است و یا مربوط به اکسید فلزاتی است که در مواداولیه آجر موجود است، مانند اکسیدهای مختلف آهن. برای تهیه مصالح اولیه و همچنین مراحل خشت زنی و خشت خشک کنی آجرهای رنگی دقت و هزینه بیشتری به عمل میآید.