وقتی که اینترنت اختراع شد، قرار بود شبکه ای باشد آزاد و باز که در آن بتوان اطلاعات را با دیگران به اشتراک گذارد. ولی افشاگری های ادوارد اسنودن نشان می دهد که جاسوسان آمریکایی و همکاران آنها در “ستاد ارتباطات دولت” بریتانیا، از طریق همین شبکه است که اطلاعات گسترده ای درباره مردم کسب می کنند.
خبرنگاران بی بی سی، آدام بلنفورد و کریستین جیوانز، می گویند که روش جمع آوری اطلاعات توسط سازمان های جاسوسی تنها از طریق اطلاعات افراد در شبکه های اجتماعی یا آنچه مردم مستقیما با شرکت ها به اشتراک می گذارند انجام نمی شود، بلکه طبق بعضی گزارش ها، سازمان امنیت ملی آمریکا و ستاد اطلاعات دولت بریتانیا، به زیرساخت های اینترنت نیز دسترسی پیدا کرده اند.
اینترنت شبکه ای در حال گسترش است. این گسترش، نیاز به زیرساخت فیزیکیِ در حال توسعه دارد، از جمله مسیرها، کابل ها، مراکز داده و سایر سخت افزارها. همانطور که نقشه های زیر نشان می دهد، بین سال های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۳ حجم این سخت افزارها چندین برابر شده است.
گسترش اینترنت طی سالهای گذشته
زیرساخت اینترنت
غول های اینترنتی شرکت ها و سازمان هایی هستند که این زیرساخت را فراهم می کنند. آنها اطلاعات را از سرتاسر شبکه، از طریق فیبر نوری که کابل هایی با ظرفیت بسیار بالا هستند، به دست می آورند.
نقشه بالا که با استفاده از اطلاعات نقشه اینترنت “پیر ۱ هوستینگ” (PEER 1 Hosting) تهیه شده، اتصال شرکت ها و سازمان های اینترنتی را به شبکه نشان می دهد. آنهایی که نقاط اتصالشان به شبکه، بیشترین است، همان شرکت هایی هستند که زیرساخت ها را در اختیار دارند و به مراتب بزرگتر از شرکت هایی مانند گوگل و آمازونند.
اطلاعات چگونه جابهجا می شود؟
هر آنچه که ما در شبکه اینترنت انجام می دهیم، از طریق سخت افزارهای یک شرکت عمده منتقل می شود. مثلا دانشجویی که در لندن زندگی می کند، ایمیلی به دوستش در برزیل می فرستد. این پیام در شبکه منتقل می شود و از سخت افزار شرکتی مانند “Level 3 Communications” در آمریکا می گذرد. این شرکت خود را “ارائه دهنده خدمات شبکه برای بخش بزرگی از زیرساخت ارتباطی جهان” می داند.
بنا بر این اگر کابل های شرکتی مانند “لوِل ۳” مخیانه زیر نظر یک نهاد امنیتی قرار بگیرد، آن نهاد به اطلاعات بسیار زیادی دسترسی خواهد داشت.
در نوامبر ۲۰۱۳، نشریه نیویورک تایمز گزارش کرد که احتمالا سازمان امنیت ملی آمریکا احتمالا از طریق دستیابی به کابل های شرکت لوِل ۳، به گوگل و یاهو دسترسی پیدا کرده است.
این شرکت در نامه ای به بی بی سی، اعلام کرد: “ما در کشورهای محل فعالیت خود، قوانین مربوط را رعایت می کنیم. در موارد بسیاری، قوانین ما را از فاش ساختن جزییات مربوط به شیوه های رعایت مقررات مربوط، برحذر می دارد و همچنین مذاکره درباره ارائه دسترسی به اطلاعات، جرم محسوب می شود.”
“بعضی از رسانه ها به غلط گمانه زنی هایی کرده اند مبنی بر اینکه ما توافق هایی با دولت ها داریم که طبق آنها، به آن دولت ها امکان دسترسی به اطلاعات را داده ایم، بدون آنکه ملزم به اینکار باشیم. این اخبار نادرست است. حفظ حریم خصوصی مشتری ها برای ما بسیار مهم است. ما به هیچ نهاد یا شخصی اجازه نمی دهیم به شبکه ما دسترسی غیرمجاز داشته باشد و ما همچنان این شبکه را به نحوی اداره خواهیم کرد تا از اطلاعات مشتریان محافظت شده و این اطلاعات به طور امن نگهداری شود. در عین حال به قوانینی که به لوِل ۳ و سایر شرکت های مخابراتی مرتبط است پایبند خواهیم بود.”
نفوذ به کابلها
اطلاعاتی که ادوارد اسنودن فاش کرد و در ماه ژوئن سال گذشته در روزنامه گاردین بریتانیا به چاپ رسید، می گوید که آژانس های جاسوسی آمریکا و بریتانیا به اطلاعات رد و بدل شده در کابل های زیر دریا دسترسی داشته اند.
طبق این اسناد، ستاد ارتباطات دولت بریتانیا می توانسته تا ۶۰ میلیون مورد ارتباط را بررسی کند. گفته شده که اطلاعات به دست آمده از اینترنت و مکالمات تلفنی، تا ۳۰ روز نگهداری می شود تا مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد.
این ستاد در مورد ادعاهای مطرح شده اظهار نظر نکرده ولی گفته است که پایبندی به قوانین را “با دقت بسیار” انجام می دهد.
بعضی معتقدند که اقدامات این سازمان ها برای مقابله با حملات تروریستی احتمالی لازم است، ولی گروهی دیگر این کارها را نقض آزادی های شهروندی می دانند.
افشاگری های اسنودن ممکن است منجر به تغییر نحوه استفاده دولت ها و سازمان های بزرگ از اینترنت شود. بحث هایی در مورد “جداسازی” شبکه اینترنت انجام شده، به طور مثال گفته شده که در آینده ممکن است ارتباطاتی که از اروپا انجام شود تنها از طریق کابل هایی که در این قاره هست، صورت بگیرد.